Windmolens weldra ook in natuurgebieden: "Dit is een acute bedreiging voor onze fauna en flora"

De Vlaamse regering wil een zogenaamde 'bestemmingsneutraliteit' invoeren, waardoor het feit dat een grond is ingekleurd als een natuurgebied straks geen reden meer is om de bouw van een windmolen bij voorbaat te weigeren. Dit is volgens bevoegd milieuminister Joke Schauvliege (CD&V) nodig om in de toekomst genoeg windmolens te kunnen bijbouwen.

Tussen 2020 en 2030 moeten er 200 windmolens bijkomen om onze klimaatdoelen te halen.

Natuurpunt en Bond Beter Leefmilieu (BBL) zijn niet te spreken over de beslissing. "Uiteraard steunen we de ambitie van de regering om nieuwe windmolens te bouwen: die zijn hard nodig om de internationale klimaatdoelstellingen te halen. Maar we gaan niet akkoord met het voorstel dat die nieuwe windmolens overal moeten kunnen, waaronder in natuurgebied", reageert Erik Grietens, beleidsmedewerker bij Bond Beter Leefmilieu.

De natuurorganisaties waarschuwen dat de bouw van windmolens in natuurgebieden een “acute bedreiging” vormt voor de aanwezige fauna en flora. Vlaanderen is al een sterk verstedelijk gebied, waar heel wat planten- en diersoorten het moeilijk hebben om te overleven, klinkt het. Er wordt dan vooral gevreesd voor verschillende trekvogels en vleermuizen. Voor hen zijn windmolens vaak gevaarlijke hindernissen.

Goldrush

Natuurpunt en Bond Beter Leefmilieu denken dat de beslissing ook voor verrommeling en burgerprotest zal zorgen. "Bestemmingsneutraliteit zal een 'goldrush' op natuurgebieden doen ontstaan, zoals dat eerder al gebeurd is met landbouwgebieden. Projectontwikkelaars bieden tegen elkaar op om grondrechten, de vergunningen worden ingediend zonder aandacht voor het grotere geheel. Iedereen doet maar wat", zegt Grietens.

Grietens bepleit de aanpak van onder meer de provincie Oost-Vlaanderen en de stad Eeklo. Die bekijken samen met de burgers welke plekken het meest geschikt zijn voor windmolens, om daar vervolgens concessies voor uit te schrijven. Grietens: "Wie weet kom je dan ook uit bij een stuk natuurgebied, maar dan is hier over nagedacht en is er een draagvlak."

Vlaams minister Schauvliege benadrukt dat de 'bestemmingsneutraliteit' geen vrijbrief is voor projectontwikkelaars. "Vergunningen voor nieuwe windmolens zullen niet langer bij voorbaat geweigerd worden indien het over een project in een natuurgebied gaat. Dat klopt. Maar er moet nog altijd wel een hele gunningsprocedure doorlopen worden", reageert ze. "Daarbij wordt onder meer onderzocht of de windmolens ruimtelijk passen in hun omgeving en of er bepaalde planten- en diersoorten hinder ondervinden."

Volgens Schauvliege lopen de natuurorganisaties dus veel te hard van stapel. "In de gunningsprocedure wordt alles grondig onderzocht", benadrukt ze.

Nederland

Ook in Nederland kunnen sinds kort windmolens gebouwd worden in natuurgebied. Het Robbenoordbos in Noord-Holland – een bosgebied van zeshonderd hectare waar reeën, boommarters en allerlei soorten trekvogels verblijven – krijgt de primeur. Daar is de bouw van vier windturbines van 180 meter hoog aan de gang. Natuurorganisatie Natuurmonumenten gaan niet akkoord en hopen dat de plannen nog worden aangepast.

Een tegemoetkoming is dat de windmolens in de uren dat vleermuizen meestal actief zijn, stil zullen staan. Een vleermuisdetectiesysteem (een 'batdetector') moet ervoor zorgen dat de wieken niet draaien als er vleermuizen in de buurt zijn. Die vliegen vooral uit tijdens warme nachten die droog ene windstil zijn. In de bomen die plaats moesten ruimen voor de windmolens is vooraf gecontroleerd of er vogels of eekhoorns in woonden.