Sleepy Joe wist wat hij moest doen om te zegevieren: hoe Biden president werd

Joe Biden spreekt niet in soundbites, dweilde de VS niet af en bepaalde zelf zijn koers. Toch won hij de verkiezingen. The New York Times sprak met vijftig vertrouwelingen om te achterhalen hoe de Democraat dat voor elkaar kreeg.

Op een avond in januari 2019 belt Joe Biden de burgemeester van Los Angeles, Eric Garcetti, een persoonlijke vriend en politieke bondgenoot die net had aangekondigd dat hij niet zou gaan voor de Democratische nominatie voor het presidentschap. Tijdens dat gesprek, herinnert Garcetti zich vandaag, zei Biden niet dat hij beslist had zelf een campagne op te zetten. De voormalige vicepresident vertrouwde hem wel toe dat hij verwachtte dat, als hij zou opkomen, president Donald Trump “achter zijn familie aan zou komen”. Hij vreesde een “vuile” verkiezing.

Tegelijk zei Biden ook dat hij een soort morele plicht voelde. “Hij zei: ‘Ik maak me echt zorgen over de ziel van dit land’”, zegt Garcetti.

Ruim eenentwintig maanden later komt Biden als winnaar uit de strijd na een campagne die precies op dat idee gestoeld was: een patriottische kruistocht om de Amerikaanse overheid te heroveren op een president die hij beschouwde als een verderfelijke figuur. De woorden die hij gebruikte tijdens dat telefoongesprek met Garcetti groeiden uit tot de sleutelwoorden van zijn kandidatuur, die was opgezet om een brede coalitie van kiezers tegen Trump en zijn reactionaire beleid te verzamelen.

Het was absoluut niet de meest inspirerende campagne uit de recente geschiedenis. Het was ook niet de meest gedurfde, of de meest doortastende. Zijn kandidatuur bracht geen Obama-achtige beweging van jongeren op de been of een Trump-achtige persoonlijkheidscultus. Er waren geen prominente berichten over Biden-aanhangers die ‘Joe’-tattoos lieten zetten of hem verheerlijkten in muurschilderingen – er waren zelfs geen bootparades om hem te eren. Biden voerde een nuchtere en conventionele campagne, en gedroeg zich niet als een opzwepende heraut van verandering. Zijn campagne was voor het grootste deel niet zozeer een oefening in energieke creativiteit, maar veeleer een casestudy in discipline en beheersing.

Uiteindelijk deden de kiezers wat Biden van hen vroeg, en niet veel meer: ze wezen Trump af, maar gaven Bidens partij verder niet bijster veel cadeaus. En met een voorlopige marge van ruim vijf miljoen stemmen maakten de Amerikanen van Biden pas de derde man sinds de Tweede Wereldoorlog die een zittende president ten val kon brengen.

Zijn hele campagne lang moest Biden afrekenen met twijfels over zijn politieke scherpte en de relevantie van zijn politieke instincten, die hij vooral in de vorige eeuw ontwikkelde.

Als hij onderweg al fouten gemaakt heeft, dan nog staat vast dat Biden het op een essentieel niveau bij het juiste eind had: hij schatte correct het karakter van zijn partij, zijn land en zijn opponent in. Dit verslag van zijn kandidatuur, gebaseerd op gesprekken met een vijftigtal adviseurs, aanhangers, verkozen functionarissen en vrienden, laat zien hoeveel van Bidens campagne ontsproot aan zijn eigen kijk op de wereld en zijn politieke intuïtie.

Niet overhellen naar links

Tijdens de primary’s weerstond Biden aan de druk om meer naar links over te hellen. Hij ging ervan uit dat zijn partij zou oordelen dat zijn pragmatisme de beste kans was om Trump te verslaan. Bij de verkiezingen zelf plaatste Biden Trumps ­labiele gedrag en zijn slecht beheer van de coronacrisis centraal. Hij ging bewust ontelbare andere kwesties uit de weg omdat ze volgens hem nodeloos zouden afleiden.

Hoewel sommige Democraten erop aandrongen het gevecht in meer staten aan te gaan, focuste Biden op de staten rond de vijf Grote Meren op of nabij de grens tussen de VS en Canada. Hij vertrouwde erop dat hij met een appel aan het politieke midden de zogeheten Blue Wall kon heropbouwen en Trumps pad naar een nieuwe ambtstermijn kon blokkeren.

Belangrijker nog: Biden geloofde dat de kiezer vooral bezig was met de aanwezigheid van Trump in het Oval Office. Als hij de presidentsverkiezing zo kon draaien dat ze een keuze zou worden voor of tegen een president die zichzelf niet meer in de hand had, dacht hij, dan had hij een kans om te winnen.

Wat dat betreft had hij gelijk. Naarmate de kiezers Biden meer als potentiële president leerden kennen, verbleekten zijn gebreken en kleine kantjes – zijn verouderd taalgebruik en zijn neiging tot mooipraterij, zijn nostalgische oprispingen over senatoren die voor segregatie waren, zijn defensieve houding, die er op een gegeven moment toe leidde dat hij een kiezer uitdaagde voor een wedstrijdje opdrukken – bij het gedrag van de zittende president, die rassenhaat in de hand werkte, ermee dreigde in Amerikaanse steden het leger in te zetten en het idee opwierp om bleekwater te injecteren als remedie tegen covid.

Anita Dunn, een dichte adviseur van Biden, zegt dat de campagne constant werd aangestuurd door de kandidaat zelf, die onwrikbaar bleef in zijn thema’s en strategie. “Het was zíjn campagne”, zegt Dunn. “Het is de minst door adviseurs geleide campagne uit de moderne geschiedenis.”

Lockdown in Michigan

Toch konden zelfs sommigen van zijn meest loyale bondgenoten aanvankelijk Bidens theorieën niet smaken. Ze vonden ze misplaatst in een tijd van intense ideologische polarisatie.

Senator Bob Casey uit Pennsylvania herinnert zich een ontmoeting met Biden in maart 2019, kort nadat Biden in de race was gestapt. Toen Biden zijn aanpak toelichtte, was Casey, een Democraat, allerminst overtuigd. “Hij had het over wat later zijn ruimer thema zou worden, over de ziel van het land”, zegt Casey. “Ik was bezorgd dat dat niet concreet genoeg zou zijn.” Maar Biden, zegt hij, “was visionair als hij stelde, zelfs tijdens de primary’s, toen bijna niemand anders dat deed: ‘We moeten dit land opnieuw verenigen’.”

Casey was niet de enige Democraat die sceptisch was. Ook al walgden veel kiezers van Trump, het blijft lastig om een zittende president te verslaan. Ook had Trump het voordeel van relatieve vrede en stabiele welvaart in het land. Bidens tegenstanders in de primary’s, die meenden dat een boodschap van normaliteit en stabiliteit niet volstond om te winnen, leken een punt te hebben.

Maar toen, net op het moment dat Biden in het gevecht voor de Democratische nominatie de bovenhand kreeg, sloeg het coronavirus toe. In enkele dagen tijd was het gedaan met publiek campagne voeren. Een gevoel van angst en somberte verspreidde zich over het land.

Voor de gouverneur van Michigan, Gretchen Whitmer, een dichte bondgenoot van Biden, was het niet meteen duidelijk of de regering-Trump het gezondheidsthema echt aan Biden zou overlaten. Het Witte Huis, zegt Whitmer, “had de kwestie echt kunnen aanpakken”.

Maar terwijl Trump de dreiging van de pandemie minimaliseerde en tekeerging tegen gouverneurs zoals Whitmer, die overgingen tot een lockdown in hun staat, profileerde Biden zich alsmaar meer als een alternatieve leider. Hij begon uit te leggen hoe hij de ziekte zou aanpakken, en toonde kiezers hoe hij zou handelen als hij in Trumps schoenen stond.

In zijn huis, gelegen aan een meer in Wilmington, Delaware, werd hij regelmatig op de hoogte gehouden over de verspreiding van de pandemie en de economische ravage die ze aanrichtte. Biden stelde beleidsplannen op en vroeg informatie op bij kopstukken in de staten en de grote steden. “Hij belde om te vragen: ‘Hoe gaat het daar in Michigan? Wat hebben jullie nodig?’”, zegt Whitmer, de gouverneur die begin oktober aan een ontvoering door rechtse extremisten ontsnapte.

Wat Biden niet deed, tot afschuw van sommigen in zijn partij, was het land afdweilen om persoonlijk campagne te voeren. Maandenlang beperkte hij zich tot de onmiddellijke omgeving van zijn huis. Op zijn 77ste maakte hij deel uit van een leeftijdscategorie die bijzonder vatbaar is voor het virus, en zijn adviseurs waren van mening dat hij zijn eigen gezondheidsaanbevelingen zou ondermijnen als mensen hem constant op tournee zouden zien. Nogal wat politieke donoren en Democratische belangengroepen hadden hun twijfels over deze beslissing.

George Floyd

Marc Morial, voorzitter van de National Urban League, een invloedrijke Afro-Amerikaanse burgerrechtenorganisatie, zegt dat Biden eerst een prijs leek te betalen voor zijn voorzichtigheid. Bondgenoten van de Biden-campagne hadden hem aangepord om meer publieke optredens te doen. ‘De mensen moeten je zién’, zeiden zij.

Maar in zijn eigen gesprekken met het team van Biden, zegt Morial, benadrukten ze dat Biden het gevoel had dat “hij niet iets kon zeggen en iets anders doen” als de openbare gezondheid aan de orde was – een beslissing waar Morial het uiteindelijk mee eens was.

Bidens eerste grote trip buiten Delaware was niet voor een traditioneel campagne-evenement, maar voor een andere crisis: de nationale verontwaardiging over politiegeweld na de dood van George Floyd. Biden vloog naar Houston om een bezoek te brengen aan de familie van Floyd. Hij luisterde twee uur naar de rouwende familie. Hij vertelde hun dat hij, hoewel hij nooit een verlies zoals het hunne had meegemaakt, toch wist wat het is om een kind te verliezen en dat hij meevoelde met hun pijn, zegt priester Al Sharpton, die erbij was.

Toen het protest in Atlanta uit de hand liep, nam Biden contact op met de burgemeester van de stad, Keisha Lance Bottoms, om zijn steun en advies aan te bieden. Volgens Bottoms was de ex-vicepresident zowel bemoedigend als contemplatief.

Zo vertelde hij haar dat de uitdijende demonstraties bij hem herinneringen opriepen aan de rellen in Wilmington eind jaren 1960 – na de moord op Martin Luther King Jr. – die leidden tot een lange bezetting van de stad door de National Guard.

Zijn empathie en de drang om mensen te verbinden kenmerkte Biden vanaf het begin als kandidaat. De hele race alludeerde hij op de tragedies in zijn eigen familie, vooral als hij de confrontatie aanging met de verschrikkelijke pijn en het verlies die het coronavirus teweegbrengt. “Hij slaagt erin die grote thema’s een persoonlijke toets te geven”, zegt Bottoms. “Hij heeft een gevoeligheid voor de uitdagingen waarmee we worden geconfronteerd.”

Biden zag ook in dat zijn opponent die gave niet had.

Groot verschil met 2016

Terwijl de Democraten bezorgd waren dat Biden veel te passief was, leek Trump zich uit te sloven om de aantrekkingskracht van zijn behoedzame opponent nog wat extra in de verf te zetten. Denk maar aan de foto van een door traangas omgeven Trump in Lafayette Park in Washington D.C., die kracht moest uitstralen maar overkwam als pure gewelddadigheid. Er was zijn rally in een zaal in Tulsa, Oklahoma, die gepland was als een energieke terugkeer naar de campagne maar uiteindelijk een laagenergetische risicozone voor het coronavirus bleek te zijn.

Naarmate de crisis groeide, vertrouwde Biden bondgenoten toe dat hij het gewicht van de uitdagingen die hem wachtten als hij zou winnen al voelde. Senator Tammy Duckworth uit Illinois zegt dat ze Biden eerder dit jaar in een gesprek zei dat het politieke momentum leek te roepen om een kandidaat met brede beleidservaring. Ze weet nog dat Biden antwoordde: “Tammy, ik heb mensen rond me nodig die dat begrijpen, en die begrijpen dat we meteen vol aan de bak moeten.”

Biden reageerde vorige week maandag in Cleveland op een gelijkaardige manier, toen senator Sherrod Brown uit Ohio tegen Biden zei dat hij snel de kans zou hebben “een van de grote presidenten in mijn leven te worden”. “Hij greep me bij mijn schouder,” zegt Brown, “trok me dicht bij zich en zei: ‘Ik heb je hulp echt nodig’.”

Biden drukte ook zijn angst uit nadat hij speeches over nationale eenheid had gegeven in Gettysburg, Pennsylvania en Warm Springs, Georgia – twee plekken die sterk samenhangen met de crisispresidentschappen van Abraham Lincoln en Franklin Roosevelt. Biden zei tegen een adviseur dat hij zich niet goed voelde bij de impliciete vergelijking tussen hem en die twee mannen. Biden zag zichzelf, zo zei hij, niet meteen als de nieuwe Lincoln of Roosevelt.

De pandemie alleen had het politieke landschap wellicht niet in het voordeel van Biden doen kantelen als hij er niet in geslaagd was iets te doen wat de vorige Democratische genomineerde, Hillary Clinton, niet gelukt was: de Democraten ervan overtuigen zich achter hem te scharen na primary’s die wonden hadden geslagen.

Biden had wel voordelen die Clinton niet had, zoals een warme relatie met zijn voornaamste tegenstander, senator Bernie Sanders uit Vermont.

Naarmate de Democratische strijd op zijn einde liep, zette Biden stappen om zijn voormalige rivalen op links tegemoet te treden. Halfweg maart, een paar dagen nadat senator Elizabeth Warren uit Massachusetts haar campagne had stopgezet, belde Biden haar op met het nieuws dat hij een van haar voornaamste voorstellen, de hervorming van de faillissementswetgeving, zou overnemen. En toen Sanders zich uit de race terugtrok, spraken ze af werkgroepen te vormen om een gemeenschappelijke bestuursagenda uit te werken.

Volksvertegenwoordiger Kathy Castor uit Florida, een Democraat die deel uitmaakte van de klimaattaskforce van Biden, ziet daarin hét verschil met 2016. “Toen was er veel verdeeldheid, vanaf de Democratische Conventie en daarna de hele verkiezingen lang. Je kunt je dat niet permitteren, Democraten die Democraten bekampen.”

De keuze voor Kamala

Toch week Biden op geen enkel moment af van de algehele ideologische lijn van zijn campagne. Integendeel: hij en zijn dichte adviseurs voelden zich gesterkt in hun inschatting van de Democratische Partij als een centrumlinkse coalitie, en niet als een activistisch links blok. Ook al reikte hij zijn campagneteam een paar progressieve beleidsideeën aan, toch zwaaiden in de directe entourage van Biden centristen de plak, die weinig voelden voor Sanders’ democratisch socialisme.

De belangrijkste adviseur was misschien wel Valerie Biden Owens, Bidens zus en al lang zijn raadgever. Zij benadrukte op een intern overleg dat de campagne voorzichtig moest zijn met aanvallen op de rijken als politieke tactiek. Uiteindelijk, voerde Owens aan, ambiëren veel mensen uit de arbeidersklasse ooit rijk te worden.

“De Democratische Partij is niet wat mensen misschien denken als ze op Twitter afgaan”, zegt volksvertegenwoordiger Brendan Boyle uit Pennsylvania, vanaf de eerste dag een Biden-aanhanger. “Ze staat nog altijd voor de arbeidersklasse, of het nu Afro-Amerikanen, witten of latino’s zijn. Hij heeft dat altijd voor ogen gehouden.”

In de loop van de zomer koos Biden een running mate van wie hij hoopte dat zij de spanningen die zijn kandidatuur opwekte met elkaar kon verzoenen: zijn eigen partij enthousiasmeren, maar tegelijk vermijden dat kwetsbaarheden zouden ontstaan die Republikeinen kunnen uitbuiten. De keuze viel op senator Kamala Harris uit Californië, een keuze die zowel revolutionair als behoedzaam was – een jongere vrouw van kleur die niettemin grotendeels zijn eigen pragmatische politieke instincten deelde.

Het leidde tot een boodschap en een politieke agenda die Trump weinig opties boden om ten aanval te trekken. Biden profiteerde van het feit dat de president weinig interesse heeft voor details. Als Trump al kwetsbaarheden bij de Democraten vermoedde, dan ging zijn kritiek nooit dieper dan wat oneliners die gemaakt leken voor Fox News. Zo riep hij bij zijn aanvallen op de klimaatplannen van Biden dat de Democraten de mensen zouden dwingen kleinere ramen in hun gebouwen te steken.

Biden hield de hele campagne lang vast aan zijn aanpak, maar ging ook sommige vragen bewust uit de weg. In bepaalde gevallen kozen Biden en zijn adviseurs ervoor Democratische meningsverschillen te onderdrukken tot na de verkiezing.

Het voornaamste voorbeeld was Bidens ontwijkende reactie op de benoeming van Amy Coney Barrett voor het Hooggerechtshof. Terwijl andere Democraten zich bij de roep voor een hervorming van het rechtssysteem aansloten, weigerde Biden wekenlang zelf zijn visie bekend te maken. Uiteindelijk stelde hij voor een commissie op te richten om justitiehervormingen te onderzoeken.

De rush om Barrett te benoemen opende zijn ­ogen voor de harde tactieken van de Republikeinen in de Senaat, zegt een adviseur. Maar privé bleef Biden reserves uiten tegen een uitbreiding van het Hooggerechtshof. Ook nu nog is hij meer te vinden voor ruimere gerechtelijke hervormingen dan voor een simpele toevoeging van rechters. Een parlementslid zegt dat Steve Ricchetti, een vroegere stafchef van Biden, in de zomer openhartig sprak over de in zijn ogen nalatige aanpak van de interne verdeeldheid in de partij. Toen Ricchetti onder vier ogen werd gevraagd hoe Biden dacht om te gaan met links, gaf hij toe dat het een werk van lange adem zou worden.

Maar voorlopig, zo stelde hij, was het halen van 3 november het voornaamste doel.

Het hachelijkste moment in de race voor Biden kwam er wellicht eind augustus, toen een periode van demonstraties voor rassengelijkheid plaatsmaakte voor opstoten van vandalisme en brandstichting in een paar politiek belangrijke staten. In Wisconsin braken rellen uit nadat een politieagent in Kenosha Jacob Blake, een zwarte man, had doodgeschoten. Trump trok ten aanval.

Overdreven

Op de Republikeinse Conventie gingen Trump en de zijnen een week lang met foutieve of overdreven uitspraken tekeer tegen Biden. Ze brachten hem in verband met zowel je reinste misdadigers als met linkse activisten die geld wilden weghalen bij de politie. Biden kantte zich tegen het idee om de politie minder middelen te geven, maar de Republikeinen bleven het herhalen.

Die aanval vormde een grote uitdaging voor Biden, want ze dreigde zijn coalitie van minderheden, jonge progressieven en gematigde blanken te verzwakken. Trump ontketende een angstcampagne, gedeeltelijk gericht op witte vrouwen. Hij vertelde hun dat hij hun wijken zou beschermen voor plunderende bendes die Biden niet onder controle wilde houden.

Zoals andere liberalen van zijn generatie zag Biden het gevaar in van de rellen in Kenosha. Hij dacht terug aan de onlusten in Amerikaanse steden na de politieke moorden in de jaren 1960 en belde een adviseur. Hij wilde het geweld veroordelen én een antwoord op een vraag: wat had Robert F. Kennedy gezegd om na de moord op Martin Luther King de gemoederen te bedaren?

Biden vloog de maandag erop naar Pittsburgh om de aanvallen van Trump te pareren. In een speech van 24 minuten herbevestigde hij zijn steun voor politiehervormingen, terwijl hij tegelijk de vernielingen veroordeelde.

“Plunderen is niet protesteren”, zei hij. “We hebben nood aan gerechtigheid in Amerika. We hebben nood aan veiligheid in Amerika.”

De Biden-campagne gebruikte de beelden voor een tv-spot, die bijna onophoudelijk in het hele land werd getoond en die de bewering van Trump weerlegde dat een Democratische regering zou leiden tot gewelddadige anarchie. “Joe is altijd iemand geweest die rassengelijkheid en ordehandhaving met elkaar kan verzoenen”, zegt senator Chris Coons uit Delaware.

Opnieuw profiteerde Biden van het opruien en het aanzetten tot verdeeldheid van zijn opponent. Op een moment dat veel Democraten vreesden dat kiezers Trump zouden zien als de onbevreesde verdediger van de publieke veiligheid, nam de president de verdediging op zich van mensen die ter rechterzijde chaos zaaiden.

Trump deed dat opnieuw in zijn eerste debat met Biden, toen hij een boodschap van law-and-order bracht, maar tegelijk weigerde een extremistische uiterst rechtse groepering af te vallen.

Die dagen na Kenosha waren des te belangrijker voor Biden, omdat wat er gebeurd was erg leefde in de Midwest, de regio die hij bovenaan op zijn lijst had gezet. Hij ging ervan uit dat hij de grootste kans maakte het presidentschap te veroveren als hij die staten won, van Minnesota tot Pennsylvania. Zijn topluitenants dachten er hetzelfde over.

Op een marathonvergadering via Zoom in mei, na de eerste ronde van peilingen, bogen Biden en zijn raadgevers zich urenlang over de verkiezingskaart. Toen ze klaar waren, hadden ze hun prioriteiten vastgelegd. Ze zouden focussen op de drie staten aan de Grote Meren die Trump in 2016 veroverd had – Wisconsin, Michigan en Pennsylvania – plus Arizona, Florida en North Carolina. Het campagneteam was sceptisch over de kansen in Florida en beschouwde eerder Georgia en Texas als interessant, hoewel het daar een dure en hachelijke onderneming zou worden.

Toen Biden en Harris opnieuw campagne begonnen te voeren, dicteerde die kaart hun activiteiten en advertentiestrategie. Ze richtten zich ook op een paar minder haalbare doelen. Zo trok Harris op het laatste ogenblik naar Texas, terwijl Biden terugkeerde naar Ohio toen peilingen aantoonden dat hij daar eventueel nog kans maakte. In geen van beide staten kwamen ze in de buurt.

Vruchtbaarder was een late agressieve campagne in Georgia, een staat die in sneltempo diversifieert en waar voorstedelijke kiezers sterk naar de Democraten leken over te hellen. In oktober oordeelde John Anzalone, de verantwoordelijke voor de peilingen in het team, dat Biden een grotere kans had om daar te winnen dan in North Carolina of zelfs Florida. Biden zette koers naar Atlanta en Warm Springs, ook Harris bezocht de staat een paar keer. Aan de vooravond van de verkiezingen besloot het campagneteam nog voormalig president Barack Obama naar Georgia te sturen om een laatste duwtje in de goede richting te geven.

Naarmate de resultaten op dinsdag 3 november binnenstroomden, steeg de spanning in het campagneteam van Biden. In de eerste staten die resultaten doorgaven, Florida en North Carolina, deed Trump het beter dan wat de Democratische voorspellingen hadden aangegeven, en veel beter dan wat de meeste media hadden voorspeld.

Steeds nerveuzer

Het team van Biden straalde zelfbeheersing uit, in schril contrast met Trumps labiele gedrag op Twitter en zijn opmerkingen vanuit de East Room. Greg Schultz, Bidens voormalige campagnemanager tijdens de Democratische primary’s, probeerde aanhangers van Biden gerust te stellen, en legde uit dat de vroege resultaten uit de voorsteden van Ohio een goed voorteken waren voor de resultaten van de kantelstaten in de buurt. Maar voor sommigen was zijn presentatie allesbehalve overtuigend.

Bidens directe entourage werd in de loop van de avond alsmaar nerveuzer toen duidelijk werd dat de president het beter deed dan ze verwacht hadden. Jill Biden, ex-senator Christopher Dodd uit Connecticut en een reeks adviseurs begonnen Democraten in het hele land op te bellen om meer te vernemen over het tellen van de stemmen én om te achterhalen of Joe Biden gevaar liep te verliezen.

In een tijdspanne van enkele uren, eigenlijk vanaf het moment dat de grote noordelijke steden hun resultaten begonnen door te geven, keerde het tij voor Biden. Het zou nog tot zaterdag duren, toen Pennsylvania aan Biden werd toegewezen, voor de bevestiging kwam dat Biden de benodigde 270 kiesmannen voor het presidentschap te pakken had. De Blue Wall stond opnieuw rechtop voor de Democraten, en Biden kon ook de staten Arizona en Georgia in de wacht slepen.

Hoe hard de Democraten ook juichen om het verlies van Trump, toch zal Biden zelf die euforie wellicht niet volledig delen. Rahm Emanuel, die tijdens de Grote Recessie stafchef van Obama was, zegt dat hij Biden nog maar kort geleden waarschuwde dat het genot van de zege weleens heel vluchtig kan zijn. “Je hebt gewonnen, maar het echte werk begint pas”, zei Emanuel, verwijzend naar wat Biden te wachten staat in het Oval Office.

De man die snel president-elect zou zijn, antwoordde: “Ain’t that the truth”.

© The New York Times