Rusland voert de druk op: meer aanvallen in Oost-Oekraïne, gaslevering naar Europa stokt

“De komende weken zullen heel, heel cruciaal zijn voor de uitkomst van de strijd die zich aan het vormen is”, zegt Amerika’s hoogste militair Mark Milley. De aanvallen worden opgevoerd, nu 9 mei nadert. De VS gaan ervan uit dat de Russische president Poetin nog voor deze dag, waarop jaarlijks de overwinning op nazi-Duitsland wordt gevierd, de strijd om de Donbas wil beslechten.

Een grote onzekere factor is of Moskou met de gevechtseenheden die nu worden ingezet wel in staat is om de Donbas in te nemen. Het Kremlin besloot vorige week al tot de aanval over te gaan in Oost-Oekraïne, hoewel de aanvalsmacht nog lang niet compleet was. Volgens de Britse staatssecretaris voor Defensie James Heappey neemt Poetin ‘militair onverstandige’ besluiten omdat hij op 9 mei de ‘held’ wil uithangen.

De Amerikaanse en Britse regering zeiden tot nu toe dat het Russische leger, sinds de start vorige week van het offensief in het oosten, minimale terreinwinst heeft geboekt. De komende dagen moeten duidelijk maken of de Russen nu proberen een doorbraak te forceren bij hun pogingen om vanuit het noorden en het zuiden op te rukken om zo de ruim 40.000 Oekraïense militairen in de Donbas te omsingelen.

De Russische omsingelingspoging gaat ook gepaard met steeds hevigere luchtaanvallen. De Russen proberen onder andere de bevoorrading en versterking van het Oekraïense leger in de Donbas te dwarsbomen.

De VS en de Europese bondgenoten proberen nu met alle macht vooral zware wapens Oost-Oekraïne in te krijgen om de inname van de Donbas te voorkomen. Cruciaal voor de strijd zullen onder andere de houwitsers en andere langeafstandsartillerie worden die de VS, Canada en Frankrijk hebben toegezegd. Hiermee kan het Oekraïense leger de Russen tot op zo’n veertig kilometer onder vuur nemen.

Intussen lijkt Rusland de druk op Europa te verhogen door de gaskraan deels dicht te draaien. Dinsdag werd aangekondigd dat de gastoevoer naar Polen via de Yamal-pijplijn, die goed is voor 15 procent van het gas dat Rusland naar Europa stuurt, stilgelegd zou worden. Met die ingreep lijkt Rusland zijn eisen kracht bij te zetten dat de betaling van gasleveringen voortaan in roebel moet gebeuren. Het ultimatum daarvoor verliep afgelopen vrijdag. Volgens Bloomberg gingen de prijzen op de gasbeurzen met 17 procent de hoogte in na het nieuws over de Yamal-pijplijn. Later volgde nieuws dat Rusland de gastoevoer naar Bulgarije ook stopzet.

Ook in Moldavië staan de zenuwen strak gespannen. De Veiligheidsraad werd er samengeroepen na ontploffingen in de separatistische regio Transnistrië, waar Rusland een kleine bezettingsmacht gestationeerd heeft. Moldavië vreest dat Rusland mogelijk ook hier binnen zou willen vallen om zogenaamd onderdrukte Russen te bevrijden.