Premier De Croo en staatssecretaris Schlitz: ‘Haouach nam ontslag zonder kennis van nota Staatsveiligheid’

Ihsane Haouach was in het oog van de storm terecht gekomen naar aanleiding van uitspraken waarbij ze de vraag stelde hoe de scheiding tussen kerk en staat kan passen in een veranderende demografie. Nadien preciseerde ze wel dat ze het principe van de scheiding tussen kerk en staat nooit in vraag heeft willen stellen.

Haouach nam vorige week ontslag als regeringscommissaris. Nadien kwam aan het licht dat ze ter sprake kwam in een rapport van de Staatsveiligheid in verband met de Moslimbroederschap, al besloot dat rapport naar verluidt niet dat ze lid was van de organisatie, maar dat ze contacten had met leden van de organisatie, zonder te concluderen dat ze zich hiervan bewust was.

Vraag is nu of de nota van de Staatsveiligheid een rol speelde in het ontslag. De Croo en Schlitz verklaarden vanmorgen in de Kamer dat Haouach haar ontslag indiende zonder weet te hebben van de nota. “Op 8 juli kwam ik in de plenaire op jullie vragen antwoorden”, zo legde Schlitz uit. “Op het einde van de plenaire werd ik verwittigd dat mevrouw Haouach haar ontslag zou indienen nadat zij het debat in het parlement had gevolgd. Pas nadien kreeg ik het bericht over de inlichtingen van de Staatsveiligheid.” Dat gebeurde om 16.15 uur tijdens een vergadering op het kabinet van de premier.

Schlitz riep op tot voorzichtigheid met conclusies op basis van het louter bestaan van de nota. “Er is veel gezegd en geschreven, intussen heeft ze ontslag genomen, ik hoop dat we het debat sereen kunnen afsluiten”, aldus Schlitz.

Aanvallen

Volgens Schlitz was Haouach zelf nog niet op de hoogte van de nota van de Staatsveiligheid toen ze haar ontslag indiende. “In haar brief, die ik vrijdag formeel heb ontvangen, legt ze uit dat de aanvallen tegen haar persoon maken dat ze haar functie niet meer kan vervullen, en dat ze veel belang hecht aan het instituut. Dergelijke persoonlijke aanvallen kon ze niet meer aanvaarden.”

De Croo zei dat hij van zijn kant “donderdagmiddag net voor mijn vertrek naar de plenaire” op de hoogte is gesteld van het bestaan van de nota van de Staatsveiligheid. “Rond 15.15 uur, net na de plenaire, heeft het hoofd van de Staatsveiligheid mij de analyse toegelicht. Het gaat om een analyse op eigen initiatief van de Staatsveiligheid. Ik kan wettelijk niet over de inhoud van de nota spreken.” Nadien volgde dan de vergadering met Schlitz en met minister van Justitie Vincent Van Quickenborne (Open Vld), onder wie de Staatsveiligheid valt.

‘U kon gebaren van krommenaas’

Peter De Roover (N-VA), die had aangedrongen op de commissiezitting, stelde een reeks vragen over het tijdverloop. Hij wilde weten of het klopte dat de minister van Justitie de nota woensdag al had ontvangen. Daarnaast vond hij het vreemd dat de premier naar de Kamer trok zonder zich te verdiepen in de nota. “U gaat naar de Kamer voor het debat van de dag en vindt het niet nodig zich in kennis te stellen van die nota. Het was bijzonder handig dat u zich niet hebt laten informeren en u kon gebaren van krommenaas.”

De premier bevestigde dat de informatie woendagavond bij Justitie was aangekomen. Volgens de eerste minister is er geen buitensporige termijn overgegaan alvorens hem ter ore kwam dat er informatie circuleerde. Het is normaal dat niet alles dat toekomt op het kabinet van Justitie linea recta naar de minister gaat, aldus De Croo. Het leek hem ook logisch dat een premier zich eerst grondig informeert. De Roover was het daar duidelijk niet mee eens.

Verschillende parlementsleden dronger er op aan de befaamde nota te kunnen inkijken, eventueel achter gesloten deuren. Volgens de premier is het struikelblok dat de informatie en analyse van de inlichtingendiensten enkel gedeeld mogen worden met mensen die over een veiligheidsmachtiging beschikken.

Screenings

Er kwamen ook vragen, bijvoorbeeld van Els Van Hoof (CD&V) en Dominiek Sneppe (Vlaams Belang), om op voorhand screenings te laten uitvoeren alvorens een regeringscommissaris te benoemen. Als je dat wil doen, dan moet dat ook voor heel wat andere functies doen, reageerde de premier. “We stellen vast dat de mechaniek heeft gewerkt. De informatie is bij de Staatsveiligheid terecht gekomen. Ik stel me niet echt de vraag of we veel verder moeten gaan dan de methode die vandaag werkt.” Wel is De Croo er niet tegen gekant de deontologische code uit 1998 eens tegen het licht te houden.

Robby De Caluwé (Open Vld) en Karin Jiroflée (Vooruit) betreurden dat de polemieken een sereen debat in de weg hebben gestaan. De Caluwé laakte de “stemmingmakerij en verdachtmakingen”, terwijl het debat voor Jiroflée nooit duidelijk is geweest omdat “het is opgeklopt door personen, op sociale media en helaas ook hier door collega’s.” Of ze daarmee doelde op de oppostie of meerderheid was niet duidelijk.