Verenigde Staten
Pelosi hekelt ‘laffe Republikeinen’ na vrijspraak Trump
De Democratische voorzitter van het Huis van Afgevaardigden heeft ontstemd gereageerd op de vrijspraak van Donald Trump in de Senaat. Nancy Pelosi uitte felle kritiek op de 43 Republikeinen die tegen de veroordeling van hun partijgenoot stemden.
“Wat we vandaag zagen in de Senaat was een groep laffe Republikeinen”, zei Pelosi. Ze verweet de medestanders van Trump in de Senaat dat ze weinig respect toonden voor hun eigen instelling, die op 6 januari werd bestormd door aanhangers van de toenmalige president. Pelosi bracht in herinnering dat relschoppers scandeerden dat vicepresident Mike Pence opgehangen moest worden.
“Ze wuiven het gewoon weg. En waarom? Misschien kunnen ze geen andere baan krijgen”, klaagde de Democraat.
President Joe Biden spreekt van een “treurig hoofdstuk uit onze geschiedenis”, dat ons eraan herinnert dat “de democratie fragiel is”. Biden haalt aan dat 57 Senatoren Trump schuldig achten. Onder hen zijn zeven Republikeinen, benadrukt hij. Hoewel de uiteindelijke stemming niet tot een veroordeling heeft geleid, is de inhoud van de aanklacht niet in het geding. Zelfs degenen die tegen de veroordeling stemden, zoals (Republikeinse) fractieleider Mitch McConnell, vinden dat Donald Trump schuldig was aan een “schandelijk plichtsverzuim” en “praktisch en moreel verantwoordelijk was voor het uitlokken van het geweld dat op het Capitool is losgelaten”, aldus de president.
Ook Chuck Schumer, de leider van de Democraten in de Senaat, heeft scherpe kritiek geuit op zijn Republikeinse collega’s nadat oud-president Trump werd vrijgesproken in het impeachmentproces. “6 januari wordt een dag der schande in de geschiedenis van de Verenigde Staten van Amerika. Het niet veroordelen van Donald Trump zal een schande worden in de geschiedenis van de Senaat.”
Het aanzetten tot de bestorming van het Capitool is “de meest verachtelijke daad die een president ooit heeft begaan”, zei Schumer. En toch kon slechts een kleine minderheid van de Republikeinen volgens hem de moed verzamelen deze daad te veroordelen. “Mijn landgenoten, houd deze dag, 6 januari, voor altijd in gedachten. De laatste verschrikkelijke erfenis van de 45ste president van de Verenigde Staten, en ongetwijfeld onze slechtste.”
Plichtsverzuim
Vooral de Republikeinse fractievoorzitter in de Senaat, Mitch McConnell, moest het ontgelden. McConnell uitte felle kritiek op zijn partijgenoot Donald Trump. Hij noemde het optreden van Trump in de aanloop naar de bestorming van het parlementsgebouw “schandelijk plichtsverzuim”.
Toch stemde McConnell bij het proces in de Senaat voor vrijspraak, maar maakte daarna duidelijk dat Trump in zijn ogen veel te verwijten valt. Hij zei dat er geen twijfel over mogelijk is dat Trump verantwoordelijk is voor de gebeurtenissen op 6 januari, toen zijn aanhangers het Capitool binnendrongen. “De mensen die dit gebouw bestormden dachten dat ze gehoor gaven aan de wensen en instructies van de president.”
“De leider van de vrije wereld kan niet wekenlang bulderen dat schimmige krachten ons land stelen en daarna doen alsof hij verrast is als mensen dat geloven en roekeloze dingen doen”, zei de invloedrijke politicus volgens Amerikaanse media. McConnell verweet de president ook dat hij te weinig heeft gedaan om een einde te maken aan de rellen.
Niet bevoegd
Ondanks die kritische houding had de fractievoorzitter al voor de stemming duidelijk gemaakt tegen een veroordeling te zullen stemmen. Hij schreef volgens nieuwssite Politico aan partijgenoten dat de Senaat niet bevoegd is om de oud-president te vervolgen. Uiteindelijk volgde het overgrote deel van de vijftig Republikeinse senatoren het voorbeeld van hun fractievoorzitter.
Pelosi wees er echter op dat haar Huis van Afgevaardigden de aanklacht tegen Trump al op 12 januari goedkeurde. McConnell voelde er destijds niets voor om meteen de Senaat bijeen te roepen zodat daar een proces gehouden kon worden in de laatste dagen van het presidentschap van Trump. Het ergerde Pelosi dat de Republikeinse fractieleider later betoogde dat het te laat was om de oud-president nog te berechten.
Zeven Republikeinen stemden wel voor veroordeling, onder wie Pat Toomey. Hij verweet Trump “de grondwet en zijn ambtseed” te hebben verraden. De Republikein zei dat Trump zijn aanhangers heeft opgehitst door vol te houden dat sprake was van verkiezingsfraude. “Door het optreden van president Trump verliep de machtsoverdracht voor het eerst in de Amerikaanse geschiedenis niet vreedzaam.”
Naast Toomey stemden ook de Republikeinen Richard Burr, Bill Cassidy, Susan Collins, Lisa Murkowski, Mitt Romney en Ben Sasse mee met de Democraten. Dat betekent dat meer Republikeinen Trump afvielen dan tijdens zijn eerste impeachmentproces vorig jaar. Toen vond alleen oud-presidentskandidaat Romney dat Trump zich schuldig had gemaakt aan machtsmisbruik.
Het aantal Republikeinen dat voor de veroordeling stemde Trump, is ongekend groot in vergelijking met eerdere impeachmentprocessen. Dat schrijven Amerikaanse media, die concluderen dat nooit eerder zo’n groot aantal senatoren een partijgenoot afviel bij zo’n stemming.
Trump behoort tot de kleine groep van presidenten tegen wie een afzettingsprocedure in het parlement is ingesteld. De Democraat Andrew Johnson kon bij zijn impeachmentproces in 1868 rekenen op de steun van alle senatoren van zijn partij. Dat was bij het proces van Bill Clinton in 1999 niet anders. Geen enkele Democratische senator stemde mee met de Republikeinen.
De eerste senator die partij koos tegen een president uit zijn eigen partij, was voormalig Republikeins presidentskandidaat Romney. Die stemde vorig jaar mee met de Democraten bij het eerste impeachmentproces van Trump.
Trump: ‘Heksenjacht’
Voormalig president Donald Trump noemt in een verklaring het proces tegen hem in de Senaat “een andere fase in de grootste heksenjacht in de geschiedenis van ons land”. Zijn statement kwam kort nadat er geen tweederdemeerderheid bleek te zijn om hem te veroordelen voor de rol die hij zou hebben gespeeld bij de bestorming van het Capitool op 6 januari.
“Het is een triest commentaar op onze tijd dat een politieke partij in Amerika een vrijkaart krijgt om de rechtsstaat te kleineren, wetshandhavers te belasteren, meutes toe te juichen, oproerkraaiers vrij te spreken en gerechtigheid te veranderen in een instrument van politieke wraak”, aldus Trump.