Op ramkoers met Hongarije: 16 Europese leiders roepen op om te blijven vechten voor LGBTI-rechten

"We moeten blijven vechten tegen de discriminatie van de LGBTI-gemeenschap en we herbevestigen onze verdediging van hun fundamentele rechten", luidt het in de brief. De brief is gericht aan Europese Raadsvoorzitter Charles Michel, Commissievoorzitter Ursula von der Leyen en de Portugese premier Antonio Costa, wiens land momenteel de Raad voorzit. "Respect en tolerantie staan in het hart van het Europese project. We willen deze inspanning verderzetten en garanderen dat de toekomstige Europese generaties opgroeien in een sfeer van gelijkheid en respect", luidt het.

Hongarije wordt in de brief niet bij naam genoemd en al staat de gewraakte wet niet formeel op de agenda van de top, toch zal hij vandaag door verschillende leiders ter sprake gebracht worden. Verschillende lidstaten vroegen de Commissie al naar het Europees Hof van Justitie te trekken, hun vraag werd gehoord. Commissievoorzitter Von der Leyen noemde de wet woensdag nog “een schande” en kondigde al aan Boedapest haar juridische bezwaren over te zullen maken nog voor de wet van kracht wordt.

Naast de controversiële wet zou ook de International Lesbian Gay Bisexual and Transgender Pride Day op 28 juni een aanleiding zijn voor de brief. "Het wordt een dag waarop we herinneren dat we diverse en tolerante samenlevingen zijn, gehecht aan de vrije, persoonlijke ontwikkeling van al onze burgers, inclusief hun seksuele geaardheid en genderidentiteit", staat te lezen.

Duidelijke afwezigen

Alexander De Croo ondertekende de brief voor ons land, de andere 15 handtekeningen komen van: Mette Frederiksen (premier van Denemarken), Angela Merkel (Duits bondskanselier), Kaja Kallas (premier van Estland), Micheal Martin (premier van Ierland), Kyriakos Mitsotakis (premier van Griekenland), Pedro Sanchez (premier van Spanje), Emmanuel Macron (president van Frankrijk), Mario Draghi (premier van Italië), Nikos Anastasiades (president van Cyprus), Krisjanis Karins (premier van Letland), Xavier Bettel (premier van Luxemburg), Robert Abela (premier van Malta), Mark Rutte (premier van Nederland), Sanna Marin (premier van Finland) en Stefan Löfven (premier van Zweden).

De Portugese premier Costa ondertekent de brief niet. Hij beriep zich eerder deze week al op zijn neutraliteit als tijdelijk EU-voorzitter. Naast zijn handtekening ontbreken ook die van de leiders van Hongarije, Bulgarije, Kroatië, Tsjechië, Polen, Roemenië, Slovakije, Slovenië, Oostenrijk en Litouwen.

Oostenrijk en Litouwen sloten zich gisteren wel aan bij een verklaring waarin de Commissie tot actie aangemaand wordt. De verklaring werd op Belgisch initiatief geschreven en op 22 juni gepubliceerd met 13 handtekeningen. Na afloop van de Raad Europese Zaken hebben Italië, Griekenland, Oostenrijk en Cyprus beslist zich erbij aan te sluiten. Voorlopig zetten 17 landen zich achter de boodschap: België, Denemarken, Estland, Finland, Frankrijk, Duitsland, Ierland, Litouwen, Luxemburg, Nederland, Spanje, Zweden, Letland, Italië, Griekenland, Oostenrijk en Cyprus. Malta ondertekende de brief dus nog niet, maar doet wel mee met de nieuwe brief van de Europese leiders.

Minister van Buitenlandse Zaken Sophie Wilmès (MR) liet op haar website eerder weten hoe ze kijkt naar de nieuwe wet. “De nieuwe Hongaarse wetgeving ondermijnt de fundamentele waarden van het Europa waar wij voor staan. Ons land heeft het initiatief genomen om een gezamenlijke verklaring op te stellen die een duidelijke oproep tot actie vormt. Het verheugt mij te zien dat zestien lidstaten zich bij ons wilden aansluiten. Een waarden-unie is geen menu à la carte. Wij hebben een collectieve verantwoordelijkheid om de rechten van alle EU-burgers te beschermen, en daarom hebben wij de plicht onze stem te laten horen en te reageren wanneer deze rechten en onze waarden worden ondermijnd.”