Ontevreden sandwichboer, dol op politiek corvee, wordt (waarschijnlijk) voorzitter van het Huis van Afgevaardigden

De Republikeinen hadden gehoopt zich al veel eerder rijk te kunnen rekenen, maar het lijkt er toch echt op dat hun Kevin McCarthy de nieuwe voorzitter van het Huis van Afgevaardigden wordt. Vriend en vijand twijfelen aan zijn kwaliteiten.

Kevin McCarthy had het zich waarschijnlijk allemaal wat feestelijker voorgesteld. Dinsdagavond werd de 57-jarige Republikeinse politicus door zijn fractie genomineerd voor het voorzitterschap van het Huis van Afgevaardigden, een plek waar hij al jaren op aast. Maar of McCarthy deze kroon op zijn politieke carrière ooit zal dragen, is nog lang niet zeker.

Waren de tussentijdse verkiezingen in de Verenigde Staten vorige week verlopen zoals de Republikeinen hadden gehoopt, dan was de partij in het Huis van Afgevaardigden een zetel of dertig uitgelopen op de Democraten. In dat geval was de fractie dinsdag in opperbeste stemming bijeengekomen. Misschien zouden ze McCarthy zelfs unaniem hebben genomineerd voor de functie die nu Democraat Nancy Pelosi bekleedt. Dan zou hij de tweede zijn in de lijn van de presidentiële opvolging, achter vicepresident Kamala Harris.

Het liep anders. Tien dagen na de zogeheten midterms is officieel nog niet eens duidelijk of de Republikeinen überhaupt een meerderheid in het Huis van Afgevaardigden hebben gehaald. Ze hoeven nog maar één zetel te winnen, dus erg waarschijnlijk is het wel. Maar de voorsprong op de Democraten, die de race om de Senaat wonnen, is historisch klein.

Kreukvrije stropdas

De naam Kevin McCarthy is buiten de VS onbekend. Hij draait al sinds 2006 mee, maar het is geen man die op de voorgrond treed door eigen ideeën of eloquente redevoeringen.

Hij is een typische partijtijger, die opklimt in de luwte, en niet vies van politiek corvee. McCarthy herinnert zich namen en verjaardagen, vergeet nooit een bloemetje te sturen om iemand te bedanken en trakteert de juiste mensen op een etentje. Verder is zijn Repulikeinsrode stropdas altijd kreukvrij, kan hij glimlachen op commando en is hij volgens Amerikaanse media de ongekroonde koning van de acquisitie: het loskrijgen van miljoenen dollars bij mensen die graag willen investeren in een conservatief Amerika.

Maar vriend en vijand vrezen dat McCarthy’s inhoudelijk te kort zal schieten als voorzitter. Een anoniem voormalig Republikeins Congreslid gebruikte in de LA Times het Amerikaanse gezegde ‘All hat but no cattle’. Vrij vertaald: Een en al (cowboy)hoed, maar geen vee. Op zichzelf toepasselijk voor de nazaat van een veehouder uit Bakersfield, een rood uithoekje in het verder grotendeels blauwe California. Maar het is ook weinig vleiend. Het gezegde betekent dat iemand een hoop kletst, zonder dat er veel uit z’n handen komt.

Nancy Pelosi zei vorige maand tegen dezelfde krant dat ze in haar lange loopbaan te maken had gekregen met veel Republikeinse voorzitters, maar dat ze McCarthy inhoudelijk het minst vond. ‘Er is geen substantie aanwezig.’

Lotterijwinaar

McCarthy heeft gedurende zijn carrière gedraaid naar de machtigste persoon in de partij, zoals een zonnebloem met de zon meedraait. De afgelopen jaren was dat Donald Trump. De grote vraag is, mocht hij daadwerkelijk de voorzitter worden, welke presidentskandidaat hij zal ondersteunen. Trump? Of een nieuwe, eventueel kansrijkere, kandidaat?

De enige keer dat McCarthy zich van Trump wilde loszagen, was direct na de Capitoolbestorming op 6 januari 2021. De New York Times beschikt over geluidsopnamen waarop McCarthy tegen intimi zegt dat Trump moet worden afgezet, iets wat hij later heeft ontkend.

Trump werd niet afgezet, en McCarthy kwam met hangende pootjes bij hem terug. Hij reisde een paar weken na 6 januari naar Trumps golf resort in Mar-a-Lago. Daar verzoenden de twee klaarblijkelijk. Trump zei in elk geval vorige week nog dat hij McCarthy steunt als voorzitter van het Huis van Afgevaardigden.

Maar de zogeheten ‘Freedom Caucus’, een club oerconservatieve Republikeinen in het Huis van Afgevaardigden die de afgelopen jaren het meest op Trumps politieke lijn zaten, deed dat opvallend genoeg niet. Zij stelden een eigen kandidaat voor, die het dinsdag in een geheime stemming van McCarthy verloor.

De schamele 31 stemmen die de verliezende Andy Biggs uit Arizona kreeg, kunnen McCarthy opbreken. Bij zijn officiële installatie in januari heeft hij 218 stemmen nodig, een meerderheid in het Huis. Dat is bijna de hele Republikeinse fractie. Wil McCarthy van iedereen steun krijgen, dan zal hij zijn oren moeten laten hangen naar de wensen van zijn meest radicale partijgenoten. Zij zullen vermoedelijk aandringen op afzettingsprocedures tegen president Joe Biden en Harris.

Bovendien is er dus nog een kansje dat het Huis de Republikeinen ontglipt. Dat een heel kleine kans soms werkelijkheid kan worden, weet McCarthy als geen ander. Hij won namelijk als jonge man een loterij. Met de 5.000 dollar prijzengeld opende hij een Deli, een broodjeswinkel, in zijn geboortestad. Hij ging de politiek in omdat hij vond dat hij als kleine sandwichboer te veel administratieve regels van de overheid aanliep.