AchtergrondVerenigd Koninkrijk
Omstreden eerbetoon: de Britse oud-premier Tony Blair wordt Sir Tony
Tony Blair wordt Sir Tony. De oud-premier is de bekendste naam op een lijst met Britten die een ridderschap zullen krijgen. Het eerbetoon is omstreden, vanwege Blairs beslissing om 2003 om mee te doen aan de Irak-oorlog.
Het is een gebruik dat Britse premiers na hun aftreden een titel krijgen. Zo kreeg Margaret Thatcher een plekje in het Hogerhuis als Lady Thatcher, en mag John Major zich al jaren Sir John noemen. Meestal zit er wel een tijdspanne tussen. Zo is het alweer veertien jaar geleden dat Blair zich genoodzaakt zag om 10 Downing Street na tien jaar te verlaten. Hij deed dat onder grote druk van zijn rivaal, en opvolger, Gordon Brown.
De in 1997 aangetreden Blair genoot in de eerste helft van zijn premierschap een grote populariteit, in binnen- en buitenland, maar dat veranderde in 2003 toen hij George Bush jr. vergezelde bij diens Irak-avontuur. Deze beslissing wordt hem tot op de dag van vandaag nagedragen en heeft een politieke comeback onmogelijk gemaakt. De linkervleugel van zijn eigen Labour Partij ziet hem als een verrader en zelfs oorlogsmisdadiger.
Ingevet biggetje
Blair heeft zich in de afgelopen jaren uitgelaten tegen de Brexit, wat de beslissing van Boris Johnson om zijn voorganger een hoge eer toe te kennen des te opvallender maakt. Als journalist heeft Johnson de Labour-leider geregeld bespot. ‘Blair is een mengeling van Harry Houdini en een ingevet biggetje. Zijn ongrijpbaarheid is bovenmenselijk. Het vastpinnen van Blair is alsof je confituur aan een muur probeert te hangen.’
Toch waren er tijdens de coronabestrijding goede contacten tussen Blair en enkele ministers. Oppositieleider Keir Starmer heeft zijn partijgenoot en voorganger meteen gefeliciteerd, wat niet goed zal vallen bij Jeremy Corbyn en diens geestverwanten. Voor Boris Johnson was het een gewaagde stap omdat steeds meer Conservatieve partijgenoten moeite hebben met zijn ‘sociaaldemocratische’ koers.
Op de lijst van aanstaande ‘ridders’ staan ook Chris Whitty en Jonathan Van-Tam, de twee voornaamste corona-adviseurs van de regering. De actrice Joanna Lumley krijgt een ‘damehood’, de vrouwelijke versie van een ridderschap. De hoogste onderscheiding gaat ook naar Valery Amos, die de eerste zwarte Dame uit de geschiedenis wordt. Deze Labour-politicus had al de titel Barones, die haar toegang bood tot het Hogerhuis.
Scary Spice
Melanie Brown, Scary Spice uit de Spice Girls, zal worden verheven tot de Most Excellent Order of the British Empire vanwege haar liefdadigheidswerk. Tennisster Emma Raducanu krijgt dezelfde erkenning, een beloning voor het onverwachts winnen van de US Open.
De onderscheidingen worden toegekend en uitgereikt door de koningin, maar de voordacht van de namen is in handen van een regeringscommissie. Vanuit het koningshuis zelf zal het voorstel zijn gekomen om Camilla, de vrouw van kroonprins Charles, tot Lady of the Order of the Garter te verheffen. Dat duidt erop dat er plannen bestaan om haar, na de dood van Elizabeth, koningin te laten zijn.