NieuwsIsraël
Nieuwe Israëlische regering maakt einde aan twaalf jaar premier Netanyahu
Na een marathonoverleg is het tegenstanders van Netanyahu gelukt om samen een nieuwe regering te vormen − een half uur voordat de deadline voor de formatie zou verstrijken. Dit betekent hoogstwaarschijnlijk het einde van het tijdperk-Netanyahu, die twaalf jaar aan de macht is geweest.
Yair Lapid, oppositieleider van de centristische partij Yesh Atid, had tot middernacht om de handtekeningen los te peuteren van acht verschillende partijen, van uiterst links tot rechts, die het over slechts één ding eens zijn: Netanyahu moet opstappen. Nu dat is gelukt, moet er nog één laatste horde genomen worden. De nieuwe regering wordt pas ingezworen na een stemming in het parlement, die waarschijnlijk volgende week zal plaatsvinden. Als er dan geen meerderheid wordt gehaald, moet Israël voor de vijfde keer naar de stembus.
Mocht het wel lukken, zal Lapid zal niet direct premier worden. Zijn partij levert weliswaar het grootste aantal zetels (17), maar om Naftali Bennett, de leider van de rechtse partij Yamina, over de streep te trekken, heeft hij hem aangeboden de eerste twee jaar premier te zijn - ook al heeft Yamina slechts 7 zetels behaald. Lapid wordt voorlopig minister van Buitenlandse Zaken. In het najaar van 2023 zullen zij van post wisselen.
Historisch moment
Het vertrek van Netanyahu is nog nooit zo dichtbij geweest, en als hij daadwerkelijk naar de oppositiebankjes verdwijnt, is dat een historisch moment. Netanyahu is twaalf jaar lang onafgebroken aan de macht geweest, langer dan welke Israëlische leider ooit. Ongeveer de helft van het land had hem graag nog langer aan het roer gezien, omdat zij denkt dat Netanyahu de enige is die het land veilig kan houden. De andere helft zal echter een zucht van verlichting slaken. Niet omdat zij allemaal ideologisch zo ver van hem afstaan, dat geldt alleen voor sommigen. Maar Netanyahu staat terecht wegens corruptie, en ook al mag hij volgens de wet gewoon aanblijven zolang hij niet is veroordeeld, nemen velen het hem kwalijk dat hij niet is opgestapt.
Om die reden is het Lapid gelukt een coalitie te smeden tussen acht partijen die in mijlenver uit elkaar staan. Van de linkse en centristische partijen was te verwachten dat ze Netanyahu weg wilden hebben, maar de nieuwe regering bestaat ook uit mensen die voorheen zijn bondgenoten waren, en die er grotendeels dezelfde denkbeelden op na houden. Zij willen echter ook niet meer met hem regeren: Netanyahu heeft teveel beloftes gebroken, partners vernederd en rivalen buitenspel gezet.
Prestatie van formaat
Ondanks die gedeelde weerzin, is de formatie een prestatie van formaat - zeker omdat ook een Arabische partij deel uitmaakt van de coalitie. Sommige rechtse parlementariërs hadden daar grote bezwaren bij, terwijl enkele Arabische parlementariërs slechts moeizaam aan boord stappen van een regering waar ook uiterst rechtse partijen in zitten, die de belangen van kolonisten behartigen en fel tegenstander zijn van een soevereine Palestijnse staat.
Het wordt nog spannend of acht totaal verschillende partijen het eens zullen worden over een begroting, en samen een coherent binnenlands en buitenlands beleid kunnen voeren. Bennett zal zich daar zeker hard voor maken. Enkele maanden geleden zei hij al dat de regering voorlopig weg moest blijven van ideologische kwesties, en zich moet concentreren op de coronacrisis, de economie, en het helen van de onderlinge politieke verdeeldheid die het land lam heeft gelegd.
