Minister Hilde Crevits na de crash: ‘Zelfs naar de bakker gaan lukte amper: ik was te beschaamd’

Zeven weken nadat ze onwel was geworden tijdens de begrotingsonderhandelingen is Hilde Crevits (cd&v) weer op post. Op haar eerste werkdag blikt ze terug op haar crash, de moeilijke periode die erop volgde en het sluimerende conflict met partijvoorzitter Sammy Mahdi. ‘Ik steun Sammy 300 procent.’

Enkele dagen voor dit interview stuurt haar woordvoerder een kleine waarschuwing. “Vragen over politieke dossiers zal ze nog niet beantwoorden.” Gevolgd door een vriendelijke maar dwingende vraag om hier tijdens het gesprek rekening mee te houden. Hilde Crevits (55) ziet er dan wel opgewekt en scherp uit na anderhalve maand ziekteverlof, ze keert terug met een klein hartje. Er liggen enkele loodzware dossiers op haar te wachten, en ook in haar partij staat blijkbaar niet iedereen te juichen om haar terugkeer.

Hoe voelt u zich?

“Goed, dank je. Ik ben blij dat ik weer mag starten. Vraag me niet hoelang ik dit gevoel zal kunnen vasthouden, maar we zien wel.”

U dacht: laat ik maar meteen beginnen met een interviewmarathon?

“Zoiets. (grijnst) Ik wou eigenlijk wachten tot Kerstmis. Maar toen ik hoorde hoeveel journalisten naar een interview hengelden, dacht ik dat het beter was om door te bijten. Ik hoop dat we vanaf overmorgen weer over mijn dossiers kunnen praten.”

Wat is er die bewuste zaterdagavond 24 september met u gebeurd?

“Ik zat samen met Jan Jambon, Bart Somers, Matthias Diependaele en Ben Weyts rond de onderhandelingstafel toen ik uit het niets van mijn stoel gleed en flauwviel. Dat was heel bizar, want eigenlijk zat ik op mijn gemak. Er was een discussie gaande tussen N-VA en Open Vld. Ik voelde het totaal niet aankomen.”

“Toen ik wakker werd, lag ik op de grond en had Jan de andere ministers erbij geroepen. Op de achtergrond hoorde ik hoe Zuhal Demir de mannen uit de kamer zette, zodat de hulpverleners van de ambulance discreet mijn blouse konden opendoen. Hoewel ik weigerde naar het ziekenhuis te gaan, hebben ze me toch naar het Brugmann-ziekenhuis in Brussel gebracht.”

Wat was de officiële diagnose? De ene zei een beroerte, de andere een burn-out.

“Het probleem was dat mijn mond helemaal stijf stond. Ik kon ook niet meer verstaanbaar praten. Daardoor dacht Jan dat ik een beroerte had. Het was niet mooi om aan te zien. Achteraf is gebleken dat ik al heel lang chronisch aan het hyperventileren was en dat mijn mond daardoor verstijfde. Zelfs in het ziekenhuis heb ik nog anderhalf uur liggen hyperventileren.”

“Ik denk dat ik langs een burn-out ben geschuurd, maar ik durf er geen etiket op te plakken. Ik weet enkel dat mijn emmer vol was. In het begin dacht ik nog dat een dagje rust zou volstaan, maar dat was buiten mijn dokter gerekend. ‘No way’, zei ze streng, ‘jij bent fysiek en mentaal helemaal op.’

U moet toch al langer gevoeld hebben dat er iets fout zat?

“Achteraf bekeken waren er inderdaad signalen. Ik sliep al een tijd heel slecht, was humeurig en kon me moeilijk opladen om dingen te doen. Mijn kinderen vonden dat ik meer zeurde. Maar als je er middenin zit, zie je dat niet. Pas achteraf begon het door te dringen hoe ik al vijftien jaar aan toppolitiek deed en nooit deconnecteerde, zelfs niet op vakantie. De voorbije jaren is er ook ontzettend veel gebeurd: de voorzitterswissel, het ontslag van Wouter Beke, de verkiezingen in 2019...

In uw omgeving waren ze niet verbaasd?

“Toch wel hoor. Ik woon in het diepe West-Vlaanderen, hè. Onder anderen mijn ouders konden zich moeilijk voorstellen dat ik thuis moest blijven. ‘Allee Hilde, waar is dat nu voor nodig?’ Dat is een andere generatie. Maar nu begrijpen ze het heel goed. Ze hebben me ook weer zien openbloeien. Na een paar weken begon ik weer de kranten te lezen. Ik ontdekte opnieuw waarom ik mijn job graag deed. Dat was ik allemaal kwijt.”

Hoe heeft u die periode beleefd?

“Het was een confronterend leerproces. Toen ik in het begin ontdekte dat mijn assistente mijn agenda helemaal leeg had gemaakt, belde ik haar kwaad op. Maar ze antwoordde streng: ‘Ofwel deconnecteer je, ofwel niet’. Ik heb die eerste weken echt totaal niets gedaan, behalve af en toe een telefoontje naar mijn kabinetschefs en naar mijn vervangers Benjamin Dalle en Jo Brouns.

“Ik ben heel hard geschrokken. Ik heb moeite gehad om te aanvaarden dat ik kwetsbaar was. Het was op zich wel mooi om te zien hoeveel mensen me wilden helpen. Mijn beste vriendin uit het secundair bood bijvoorbeeld aan om te komen logeren. Maar eigenlijk wilde ik vooral alleen zijn. Ik heb veel lange strandwandelingen gemaakt. Dan vertrok ik in De Panne en wandelde ik naar Leffrinkhoeke, een klein dorpje in Frankrijk waar niemand me kent. In een tearoom ging ik dan een wafeltje eten en een chocomelk drinken. Alleen, ja. Ik had dat nodig.”

Aanvankelijk zou u drie maanden wegblijven, maar u kondigde vrij snel aan dat u terug zou keren. Wilde u een voorbeeld stellen als minister van Welzijn?

“Neen. In het begin was het gewoon niet duidelijk wat er aan de hand was. De dokter twijfelde of ik in een depressie zat. Gaandeweg bleek dat niet het geval te zijn. Een van de positieve signalen was dat ik opnieuw romans begon te lezen, iets wat ik al jaren niet meer had gedaan. Ik heb ook ademhalingsoefeningen gevolgd. Ik moet nu proberen te ademen vanuit de buik. Ik heb de neiging heel oppervlakkig te ademen, zeker in periodes van verhoogde stress.”

“Ik denk wel dat ik hier als minister van Welzijn veel uit leer. Ik weet nu bijvoorbeeld hoe het is om thuis te moeten blijven, terwijl je ook zoveel mogelijk buiten moet zijn. De eerste keer dat ik mijn koersfiets uit de garage nam, was ik superbeschaamd. Ook naar de bakker gaan was een enorme opgave. Ik dacht dat mensen me zouden verwijten een profiteur te zijn. Dat was uiteraard niet zo, maar toch moest ik over een enorme berg.”

Had uw crash ook iets te maken met het feit dat u opgejaagd werd door uw partijvoorzitter Sammy Mahdi? Hij verplichtte u om de confrontatie aan te gaan rond de kinderbijslag, terwijl dat niet in uw aard ligt.

“Je kunt hoogstens zeggen dat ik al een tijdje vermoeid was. Wat met Wouter gebeurd is, heeft grote indruk op me gemaakt. Sinds 2019 heb ik ook het gevoel dat we met de partij en de regering permanent in gevechtsmodus zitten. En dan werd ik als kersvers minister van Welzijn nog met allerlei verhalen geconfronteerd over kwetsbaren die in de problemen kwamen, zoals in de crèches. Ik trek me zulke dingen aan. Heeft me dat vermoeid? Zeker. Maar daar heeft mijn voorzitter niets mee te maken.”

U zorgde wel voor een gênant moment toen u Mahdi terugfloot in de discussie over het kindergeld. U kwam speciaal terug uit ziekteverlof om te laten voelen dat hij te ver ging.

“Ik vind zijn vraag om de kinderbijslag volledig te indexeren een gerechtvaardigde vraag. De andere vraag is: ga je daarvoor de regering laten vallen? Sammy heeft uiteindelijk beslist dat hij verder wou besturen. Dat steun ik absoluut.

“Op een bepaald moment kreeg ik een telefoontje met de boodschap dat cd&v de regering zou samenroepen, en dat de partij wilde weten waar iedereen stond. Ik heb toen geantwoord dat ik Benjamin en Jo niet in de steek zou laten. De pers heeft daar dan een uitleg aan gegeven alsof ik de schoonmoeder speelde, maar dat was helemaal niet zo.”

Het was wel bizar. Het was absoluut ‘neen’ voor Mahdi en twee dagen later dan toch ja. Het leek wel alsof u hem terugfloot.

“In veel andere partijen is het ook zo dat er een heel zwaar statement gemaakt wordt door de voorzitter, waarna er dan een compromis wordt onderhandeld. Enfin, we staan nu waar we staan. Er zijn nu andere dossiers die in de spots komen.”

Over Ventilus hoeft u zich al geen zorgen meer te maken: dat hebben uw collega’s nog snel voor u opgelost.

“Ik blijf het spijtig vinden dat die hoogspanningslijn bovengronds moet, maar de conclusies van de Duitse professor Dirk Westermann waren duidelijk. Het is wat het is. Mensen hebben het recht om procedures te voeren, maar wij kunnen als regering niet langer wachten. We moeten vooruit.”

Er liggen nog twee loodzware dossiers op u te wachten: de stikstofregels en het mestactieplan.

Twee maar? (lacht) In mijn eigen winkel zie ik ook nog wel wat.

Hoe hard gaan jullie het spelen? Iedereen verwacht weerwerk van cd&v.

“Ik ga niet dwarsliggen om dwars te liggen. Wat mest betreft, denk ik dat het nu heel belangrijk is dat collega Demir het overlegproces met de landbouw- en natuurorganisaties au sérieux neemt. Qua stikstof is Jo Brouns aan zet. Maar zoals in elk dossier verwachten wij dat er rekening wordt gehouden met de bezwaarschriften.”

Past u nog bij de nieuwe cd&v? Die is toch wat agressiever dan vroeger, terwijl u altijd naar het compromis streeft.

“Het is aan de partijvoorzitter om de partijlijn te zetten en ik steun Sammy 300 procent . We hebben elkaar nog uitgebreid gezien deze ochtend. Het lijkt voor sommigen alsof dat nu verbazingwekkend is bij cd&v, de voorzitter nieuwe stijl, maar het was gewoon nodig. Als de oude stijl niet werkt, dan moet je een nieuwe stijl aannemen.”

Jullie zijn twee totaal verschillende karakters.

Ieder vogeltje zingt zoals het gebekt is. Ik vind dat het de rol is van een partijvoorzitter om een punt te maken. Zeker als je ziet dat we de peilingen niet meehebben. Tegelijk neemt dat niet weg dat onderhandelen in de regering de kunst van het haalbare beoefenen is. Dus voor wie zou twijfelen: ik sta volledig achter zijn koers. We moeten onze overwinningen durven te claimen.”

Het is vandaag uw eerste dag terug en er stond al meteen een venijnige anonieme uitlating in Het Nieuwsblad. Na 2024 is uw rol uitgespeeld, klonk het.

“Mocht dat zes weken geleden gebeurd zijn, het zou mij gecrispeerd hebben gemaakt. Nu heb ik gezegd: er staat een schone foto bij. (rustig) Ik heb geen journalisten nodig om mijn waarde in te schatten. En voor mij telt de onderlinge relatie met Sammy, niet wat er anoniem geschreven of gespind wordt.”

Hoelang wilt u nog meedraaien op het politieke topniveau?

“Geen idee. De dag dat ik opsta en het vuur is weg, stop ik. Maar dat is voorlopig niet het geval. Mijn vuur brandt nog.”

Dus u bent ook nog niet op weg naar het gouverneurschap van West-Vlaanderen?

“Dat verhaal heb ik ook gelezen, ja. Ik heb onmiddellijk naar huidig gouverneur Carl Decaluwé gebeld. Hoelang moet jij nog? (lacht) Nee, ik voel juist steun van de collega’s en ik ga in die vibe proberen te werken.”