Mathias De Clercq, toekomstig lijsttrekker ‘Voor Gent’: ‘Ik bang van Conner? Dat heeft op geen enkel moment gespeeld’

Gent moet weer paars kleuren, vindt burgemeester Mathias De Clercq. En niet alleen dat: socialisten en liberalen willen een empathischer en minder ideologisch verkrampt beleid. Maar noem het géén keuze tegen Groen. ‘Rood en blauw in Gent is een match made in heaven.’

Officieus was het al lang beklonken, officieel is het sinds zondagmiddag ook een feit: rood en blauw trekken volgend jaar onder de gezamenlijke paarse vlag Voor Gent naar de gemeenteraadsverkiezingen. Het waren de leden van beide partijen die de finale go gaven. Bij de socialisten was er een beetje overtuigingskracht nodig, maar bij de liberalen waagde uiteindelijk maar één aanwezige op het ledencongres om tegen de stadslijst te stemmen.

En of de zittende Open Vld-burgemeester en toekomstige lijsttrekker van Voor Gent Mathias De Clercq daar blij mee is. “Fantastisch, wat een dag, dit is een schitterend gevoel.” Euforisch bewijst de liberaal waarom hij in het Guinness Book of Records terug te vinden is onder het lemma ‘in iedere zin minstens één keer ‘positief’ en ‘voor Gent en de Gentenaren’ gebruiken’.

U hebt die ene tegenstemmer al even streng toegesproken?

(lacht) “Toch niet. Er waren wel wat vragen, maar allemaal vanuit een positieve bekommernis, het aanbrengen van een paar aandachtspunten. Het was heel warm en constructief. Ik heb na onze stemming meteen een bericht gestuurd naar onze rode vrienden. Freya antwoordde dan onmiddellijk dat zij ook net aan de stemming toe waren. Dat was heel spannend. En plots komt Christophe Peeters (gemeenteraadsvoorzitter, AVB) terug van het toilet met het nieuws dat de Vooruit-leden het project goedgekeurd hadden met 80 procent. Meteen was er een spontane vreugde-uitbarsting, heel emotioneel. Dat was een fantastisch mooi moment.”

Waarom sluit u deze alliantie in feite? Durft u niet alleen naar de kiezer?

“Daar heeft dat niets mee te maken. Dit is echt een samenwerking vanuit het hart en uit overtuiging. We voelen elkaar heel organisch aan. Dat zie je ook in het college, in de commissies, in de gemeenteraad. We hebben een sterk track record samen. De diverse paarse coalities hebben Gent omgevormd van een grijze industriestad tot een bruisende, sprankelende wereldstad op mensenmaat. We hebben Gent samen vooruitgeduwd. Ook nu hebben we een sterk inhoudelijk verhaal, een heel goede menselijke klik en samen hebben we onze tegenstellingen overstegen. Net zoals Gentenaars dat iedere dag doen.”

Naar het schijnt is de alliantie met Vooruit er vooral gekomen omdat u bang was dat Conner Rousseau naar Gent zou verhuizen. Door in zee te gaan met Vooruit, stelt u uw sjerp veilig.

“Zo is het totaal niet gegaan. Conner en ik kunnen het heel goed met elkaar vinden. Ik ben een sociaalliberaal, dat is algemeen geweten. Ik ben een kind van paars. Het is een heel natuurlijke match made in heaven, tussen rood en blauw in Gent. Wat u zegt, heeft op geen enkel moment gespeeld.”

Normaal sluit je coalities na de verkiezingen en laat je de kiezer beslissen welk bestuur en beleid die wil. Heel democratisch is het toch niet om met zo’n blok naar de verkiezingen te trekken?

“Het is net heel transparant. Wij zeggen nu: wij hebben één gezamenlijk verhaal, één lijst en na de verkiezingen willen wij ook één fractie vormen. Wij willen samenwerken, voor de verkiezingen, tijdens de campagne en na de verkiezingen. Dat is toch een krachtig signaal? Ik ben ervan overtuigd dat de Gentenaars liever de focus hebben op wat ons bindt dan op wat ons scheidt.”

Nog liever hadden ze misschien iets te zeggen bij de verkiezingen. Nu is dat hoogstens nog wie jullie partner wordt, als Voor Gent er nog een nodig zal hebben.

“Ik hoop van harte dat de Gentenaar ons in poleposition zal brengen. Maar ze hebben nog heel veel keuze. De kiezer beslist altijd.”

Waarom grijpt u na twaalf jaar terug naar de paarse as? Was het niet fijn besturen met de groenen?

“Ik ga altijd voor iets. Voor Gent is niet tegen iets of iemand. Dit project vertrekt vanuit een sterk gedeelde fond en vertrouwen. Wij willen de Gentenaars meer luisterbereidheid, meer vertrouwen en meer empathie bieden en minder ideologische verbetenheid.”

Filip Watteeuw zal het allemaal heel graag horen. Met de groenen hebt u nooit gepraat?

“Nee. Mijn ambitie was een blauw-rode as.”

U zou wel al gaan praten zijn met cd&v en N-VA, om paars aan te vullen na de verkiezingen. Is dat zo?

(fel) “Helemaal niet. Dat kan ik ten stelligste tegenspreken. Dit. Klopt. Niet.

“We hebben wel met cd&v onderhandeld over onze stadslijst. Maar op een bepaald moment voelden we aan dat zij geen deel zouden uitmaken van Voor Gent. Ik heb wel veel respect voor onze schepen Isabelle Heyndrickx, we werken heel goed samen. Maar wat nu voorligt, is wel een typisch Gents verhaal van liberalen en socialisten, waarbij we de deur ook openzetten voor onafhankelijken op onze lijst. Ik ben daar heel blij mee.”

U schiet zichzelf wel in de voet voor de rest van de legislatuur. Dit gaat uw bestuur toch volledig verlammen?

“Zeker niet. We hebben vorige week al afgesproken in het college dat de vier partijen zich heel constructief zullen blijven opstellen. We blijven ons bestuursakkoord trouw en voeren dat verder uit. We hebben samen al zoveel crisissen goed doorstaan: corona, de oorlog in Oekraïne, de energiekosten, de inflatie. Wij werken echt goed samen. We hebben nog veel werk op de plank en ik wil loyaal blijven besturen tot de laatste dag. Tweehonderd procent. En dan zijn het verkiezingen en zullen de Gentenaars zich uitspreken.”

Het circulatieplan is uw ploeg op enorm veel kritiek komen te staan, en bevoegd schepen Watteeuw in het bijzonder. Er doen geruchten de ronde dat u in de volgende legislatuur wel eens zou kunnen terugkomen op de geplande uitbreidingen?

“Dat is het eerste dat ik daarover hoor. Het circulatieplan in het centrum is een positieve zaak. De werken voor de uitbreiding naar Gentbrugge zijn even uitgesteld, maar ook die zullen doorgaan. Het is enorm belangrijk dat we ook die wijken verkeersveiliger maken. Mensen in Gentbrugge en Zwijnaarde moeten hun kinderen ook veilig naar school kunnen laten fietsen. Rood en blauw zullen gedurfde keuzes blijven maken. Maar als het nodig is om ergens bij te sturen, zullen we dat ook doen.”

Niet alleen Antwerpen, ook Gent kampt met een groot drugsprobleem. Een dat u niet onder controle krijgt.

“De cijfers van het aantal drugsdelicten is gedaald, maar specialisten geven wel aan dat het onderliggende probleem op het terrein groter wordt. We zien dat de dealers creatiever worden en ook jongeren inzetten. We moeten dat heel kordaat aanpakken. De politie doet heel gerichte controles en in de Brugse Poort (die buurt had twee jaar geleden te lijden onder drugscriminaliteit, AVB) heeft die kordate aanpak met de installatie van camera’s en extra controles goed gewerkt. De rust in die wijk is teruggekeerd, maar we moeten op onze qui-vive blijven. We hebben daarom ook een havenplan uitgewerkt met de gouverneur en de burgemeesters uit de buurt. We zijn ook in overleg met de federale regering en komen binnenkort samen met de betrokken ministers om meer steun te krijgen.”

Er is in Gent nog geen sprake van een drugsoorlog zoals in Antwerpen, maar uw stad heeft ook al gevallen van drugsgeweld gekend. Er waren recent incidenten met vuurwerkbommen. Bent u bang voor een verdere escalatie?

“Het parket onderzoekt die incidenten nog. Dat wordt zeer ernstig genomen, maar het is nog niet zeker dat die gelinkt zijn aan het drugsmilieu.

“Uiteraard zijn we heel alert. Het verschil met Antwerpen is wel: Gent is geen containerhaven. Maar ook hier gebeuren dingen die absoluut niet door de beugel kunnen. Ik ben daar heel bezorgd over. Daarom investeren we zelf ook meer in de aanpak van de drugscriminaliteit en vragen we ook heel expliciet aan de federale regering: het is goed dat er in Antwerpen geïnvesteerd wordt, maar het is fundamenteel dat er ook fondsen naar Gent gaan. Samen met dertien burgemeesters hebben we daar trouwens het punt gemaakt dat we als steden meer flexibiliteit nodig hebben en minder paperassen. We moeten meer slagkracht krijgen om die strijd goed aan te kunnen gaan.”

Bart De Wever (N-VA) speelde met het voorstel om het leger in te zetten in de Antwerpse haven. Bent u dat idee ook genegen?

“Dat is absoluut niet aan de orde. We moeten wel meer aan repressie kunnen doen, maar ook aan preventie. Repressie alleen werkt niet. Net zoals enkel en alleen investeren in onze wijken en jongeren – wat we volop doen – ook niet werkt.”

Afgelopen week werd begonnen met de bouw van het hek rond de Blaarmeersen. De bedoeling is ongenode gasten van het recreatiedomein te weren. Hoe legt u dat uit als liberaal?

“Het gaat niet om een hek rond het volledige domein, enkel over de strandzone. Dat is een beslissing in het kader van ons sociale beleid. Dit gaat om veiligheid. Mensen die komen zwemmen aan de Blaarmeersen, moeten dat veilig kunnen doen. Dat is geen maatregel die we nemen omdat we dat leuk vinden. We investeren daar veel geld in (Gent trok 600.000 euro uit voor het hek, AVB) omdat mensen zonder tuin ook van de buitenlucht moeten kunnen genieten.

“Maar die beslissing is inderdaad ingegeven door de vaststelling dat er soms mensen naar hier komen om amok te maken en mensen in elkaar te slaan. Zoiets kan ik niet aanzien.”

Het kwam u al op veel kritiek te staan. Een anti-allochtonenmaatregel, wordt het genoemd.

“Het is een maatregel tegen een bepaald gedrag dat onaanvaardbaar is, niet tegen een groep mensen.”

U bent heel enthousiast over de samenwerking met de socialisten, maar in de federale regering botsen jullie partijen regelmatig. Momenteel liggen ze op ramkoers over besparingen in de begroting. Was Vivaldi een vergissing?

“Ik ben met Gent bezig en concentreer me daar volledig op.”

U bent burgemeester van de tweede stad van Vlaanderen, wat maakt dat u binnen Open Vld een belangrijke positie inneemt. Waarom hoedt u zich er dan toch steeds voor om u te mengen in Vlaamse of federale kwesties?

“Gent heeft veel uitdagingen en die hebben al mijn energie nodig. Maar wees gerust dat ik mij laat horen wanneer dat nodig is. Maar ik doe dat intern. Federaal en Vlaams wordt er al veel te veel openlijk ruziegemaakt. Mensen hebben het daarmee gehad. Het is niet toevallig dat wij vanuit Gent het signaal geven dat liberalen en socialisten samen, met respect voor elkaar, naar oplossingen willen zoeken. Wij maken eerst akkoorden en communiceren dan. Dat zegt genoeg, denk ik.”

Is er al een akkoord over de campagne voor volgend jaar? Gaan we u op een bankje zien zitten met Freya Van den Bossche?

(lacht) “Daar hebben we nog niet over nagedacht. We gaan sowieso wel gezamenlijk campagne voeren. Je gaat geen rode kandidaten op rode affiches zien hangen en liberalen op blauwe pamfletten. Er komt een uniforme aanpak.

“Maar over Freya gesproken, ik heb echt genoten van de vele bijeenkomsten het afgelopen anderhalf jaar. Freya is een straffe Gentse madam, ik ben heel erg blij dat ze op onze lijst komt te staan (Van den Bossche zou de vierde plek krijgen op de lijst Voor Gent, AVB). We kennen elkaar natuurlijk ook heel goed en al heel lang. Freya en ik, we go way back. Dus we hebben elkaar heel goed vastgepakt, toen het allemaal rond was.”