Marghem bijt van zich af: "Ik lever geen half werk"

Of haar kin een beetje meer in de lucht kan, vraagt de fotograaf. "Natuurlijk", antwoordt Marie Christine Marghem (MR) zonder aarzelen. "Wij in de familie worden zo geboren."

Hoe meer de minister van Energie onder vuur ligt, hoe strijdvaardiger ze is. Ze kreeg de voorbije twee weken kritiek, en wel vanuit de eigen meerderheid. De rapporten over de economische gevolgen van de kernuitstap gaf ze een heel eigen interpretatie.

En waarom hield ze bijkomende cijfers over de gevolgen voor het klimaat achter? "We hadden van professor Johan Albrecht (de expert van de UGent die ook een economische studie uitvoerde, red.) één blaadje gekregen met daarop één tabel, met twee lijntjes", steekt ze meteen van wal. "Dat was erg teleurstellend."

De cijfers zijn wat ze zijn: als je de kerncentrales sluit, stijgt de CO2-uitstoot met 76 procent in de energiesector.

Marie Christine Marghem: "Zonder context heeft het geen zin om er een debat over te beginnen. We hebben Albrecht om meer uitleg gevraagd, maar die kwam er niet echt. Daarom heb ik tegelijk aan de administratie gevraagd de klimaatimpact verder te onderzoeken. Het rapport wordt nu overgemaakt aan de topministers."

Wat staat erin?

"Voor de details verwijs ik door naar de commissiezitting in het parlement op 14 maart. Maar ik weet wel dat die extra uitstoot niet problematisch hoeft te zijn. Het is het totale plaatje dat telt.

"Als je kerncentrales vervangt door gascentrales, dan neemt de CO2-uitstoot toe. Dat is logisch en dat heb ik altijd zo gezegd. Maar dat kunnen de gewesten opvangen. Ze zijn engagementen aangegaan om transport te vergroenen, hernieuwbare energie verder te ontwikkelen, gebouwen beter te isoleren en de mensen aan te zetten om minder energie te verbruiken. De slotsom van de CO2-uitstoot zal allicht uitkomen op nul."

Uw Vlaamse collega Bart Tommelein (Open Vld) stelt dat de nieuwe gascentrales de veel meer vervuilende steen- en bruinkoolcentrales in Duitsland uit de markt zullen duwen.

"Klopt niet. (toont een grafiek) In Duitsland produceren de gascentrales de laatste jaren net minder, omdat steenkool zo veel goedkoper blijft. Op een gegeven moment heeft mijn Duitse collega me zelfs voorgesteld dat wij elektriciteit van hun gascentrales zouden invoeren naar ons land. Meneer Tommelein kan zeggen wat hij wil, dat is gewoonweg niet correct."

Waarom gaf u die CO2-tabel niet aan het parlement samen met de andere onderzoeken?

"Maar het maakte geen deel uit van die onderzoeken! Die gaan louter over de economische impact. We hadden aan professor Albrecht bijkomend gevraagd om ook berekeningen te maken over de CO2. Hij had al een soortgelijke oefening gedaan in zijn boek ('Energietrilemma', RW). En daarom leek hij de aangewezen persoon, maar dat viel dus tegen."

U zei vooraf in een kranteninterview dat de kernuitstap 15 euro per jaar per huishouden kost. Dat cijfer bleek niet in de economische rapporten te staan.

"Moet dat dan? We hebben een gemiddelde van de totale kosten genomen, op basis daarvan hebben we onze berekeningen gemaakt. De boodschap is: het sluiten van de kerncentrales kost iets, maar we kunnen dat best aan."

Dat is toch niet transparant? Zelfs sommige parlementsleden begrepen niet waar dat cijfer vandaan kwam.

"Maar enfin, die berekeningen zijn uitgevoerd door de beste specialisten. En alle parlementsleden in de commissie hebben normaal gezien voldoende kennis om mee te zijn.

"Ik ben altijd transparant geweest. Oké, de rapporten werden eerst overgemaakt aan de regeringstop. Maar dat is toch normaal? Daarna hebben we ze, zonder bijkomend commentaar, aan het parlement bezorgd. Dat ik een dag voordien in de pers al een voorafname deed? Ik mag als minister toch mijn mening hebben? Trouwens, die studies liggen volledig in de lijn van wat eerdere onderzoeken hebben aangetoond."

Uw eigen coalitiepartners zijn kritisch. 'Een brokkenparcours', zegt CD&V'ster Leen Dierick, N-VA'er Bert Wollants noemt het 'een vreemde bedoening'. Ook Open Vld is scherp.

"Kijk, van meneer Wollants kan ik dat verdragen. Hij beheerst de materie tot in de puntjes en heeft soms briljante tussenkomsten in het parlement. Hij volgt de lijn van zijn partij, die absoluut zeker wil zijn van de kostprijs van de kernuitstap.

"Van Leen Dierick en Egbert Lachaert (Open Vld) heb ik veel meer het idee dat ze enkel de aandacht opzoeken, hun kennis is niet altijd van hetzelfde niveau. Ik begrijp dat je dat moet doen als parlementslid. Maar iemand als Dierick komt elke zomer met hetzelfde riedeltje: hoe zit het met het klimaatpact? Wel, we zijn er bijna en nu is het ook niet goed. Lachaert heeft dit dossier ook maar gekregen omdat Annemie Turtelboom intussen weg is. CD&V en Open Vld zijn beiden vòòr een kernuitstap in 2025. Dat ze daar dan ook aan meewerken."

U bent erg scherp en strijdvaardig.

(breed glimlachend) "Toujours."

Misschien niet zo'n goed idee bij zo'n delicaat dossier. Uw coalitiepartners zullen dit interview graag lezen.

"Ik lever geen half werk. Je ne suis pas une demi-portion. Mocht dat het geval zijn, denkt u werkelijk dat ik nog op deze stoel zou zitten?"

U bent intussen kandidaat-burgemeester in Doornik.

"Dat klopt. Mocht het effectief zo ver komen, dan zal ik met de eerste minister overleggen of die job te combineren is met het ministerschap."

Dan kunt u de luwte in.

(fel) "Helemaal niet. Overal, op elk niveau, komen lastige dossiers op je af. U stelt me de vraag met een zeker medeleven in uw stem, alsof dit arme meisje snakt naar een kalmer bestaan. Wel, dat is nergens voor nodig. Ik heb me altijd vol gegeven voor deze job, doe ze met hart en ziel en zal dat ook blijven doen. Heeft iemand het over mijn vertrek? Neen."