‘Ik ontdekte dat ik op de zwarte lijst sta’: hoe zorgwekkend is de meest rechtse regering ooit in Israël?

Lgbtq+-activisten in Tel Aviv betogen tegen de nieuwe regering. Burgerrechtenactivisten noemen het coalitieakkoord een nachtmerrie en juristen vrezen voor het einde van de democratie. Hoe zorgwekkend is de meest rechtse regering in de geschiedenis van Israël?

Enkele uren nadat de nieuwe regering in Israël was ingezworen, kwamen demonstranten in Tel Aviv op straat, geleid door lgbtq+-organisatie Aguda. Netanyahu duidde dan wel een homoseksuele parlementsvoorzitter aan, maar lgbtq+-activisten zijn ongerust. “Ik ontdekte donderdag dat ik op de zwarte lijst sta”, zei een van de demonstranten.

Amper een week voor de eedaflegging raakte bekend dat een van de zes partijen in de nieuwe coalitie een lijst heeft opgesteld met vijftig namen uit de lgbtq+-gemeenschap die in de media werken. Het programma van de Noam-partij draait om het terugschroeven van lgbtq+-rechten.

De leider van Noam, een kolonist in een Palestijnse buurt in Oost-Jeruzalem, wil conversietherapie invoeren om homo’s ‘te genezen’ en de Pride verbieden. Het nieuwe coalitieakkoord baart activisten zorgen.

Zo is er een plan om de macht van het hooggerechtshof drastisch in te perken. Als het hof een wet vernietigt omdat die in strijd is met basisregels zoals vrijheid en het bestrijden van discriminatie, dan zou het parlement die vernietiging voortaan met een nipte meerderheid van 61 zetels kunnen wegstemmen.

De Israëlische procureur-generaal Gali Baharav-Miara waarschuwt dat het plan het land zou veranderen in “een democratie slechts in naam”.

“Eigenlijk heb je drie groepen in deze coalitie en die vinden elkaar in het inperken van de rechterlijke macht”, zegt Yehuda Shaul, die Breaking The Silence oprichtte, een organisatie van ex-militairen, uit onvrede met de bezettingspolitiek. “De ultraorthodoxen willen niet dat het hooggerechtshof tussenkomt in religieuze zaken, de kolonisten willen niet dat hij tussenkomt in bezette gebieden en Netanyahu wil zijn gevangenisstraf ontlopen (premier Benjamin Netanyahu wordt verdacht van corruptie, BST).”

“Hij is vastberaden om zijn rechtszaak te ontlopen en de rest is vastberaden om hun extreemrechtse agenda door te voeren”, zegt Midden-Oosten-expert Brigitte Herremans (UGent). “Israël staat op een kantelpunt in de geschiedenis. Dit is apartheid plus, waarbij die plus voor het openlijk antidemocratisch programma staat.”

Joodse superioriteit

De belangrijkste portefeuilles van deze regering, zeker met betrekking tot de annexatie, komen in handen van uiterst-rechtse figuren die geloven in de Joodse superioriteit. Itamar Ben-Gvir wordt minister van Nationale Veiligheid, waaronder ook de politie valt. Deze regering wil de instructies voor wapengebruik door agenten aanpassen en hen minder aansprakelijk maken.

“In de nieuwe regering ijveren partijen voor een autoritairdere staat, met meer macht voor militairen en politie”, zegt socioloog Itamar Shachar (UAntwerpen). “Het hoofdprobleem zijn de fascistische krachten in deze regering.”

De uiterst-rechtse Bezalel Smotrich wordt onder andere minister van Financiën. Het akkoord voorziet dat de regering buitenlandse fondsen voor ngo’s aan taksen onderwerpt en anderzijds miljarden uitgeeft aan het hele bezettingssysteem.

Voor Netanyahu staat de bezettingspolitiek in dit regeerakkoord centraal, in zijn meest expansionistische vorm, van de Middellandse Zee tot de Jordaan. “De Joodse mensen hebben een exclusief en onbetwistbaar recht op alle delen van het land van Israël”, zo zei hij.

“Dit regeerakkoord bevat een te lange lijst aan engagementen, maar zelfs als ze maar 10 procent ervan uitvoeren, betekent het een transformatie voor Israël”, zegt Shaul.