‘Huh? Republikeinse winst, hier?’ New York kan het nog niet helemaal geloven

New Yorkers reageren uiterst verbaasd op de ‘rode golf’ in hun stad, die geldt als Democratisch bolwerk. Delen van de metropool worden binnenkort door een Republikein vertegenwoordigd. Doorslaggevend: de Republikeinse focus op veiligheid.

Tony Genovese (72) had het nieuws nog niet gehoord. “Huh?” zegt hij. “Heeft die Republikein echt gewonnen?” Met grijze sik en een legerpetje op kijkt hij om zich heen alsof hij daar bewijs voor zoekt. “Hier?”

Vraag New Yorkers wat ze ervan vinden dat ze binnenkort in het Huis van Afgevaardigden door een Republikein vertegenwoordigd worden en de reacties lopen uiteen. De een trekt een vies gezicht, de ander slaat zijn hand voor de mond, maar bij iedereen heerst verbazing. Ook bij Genovese, die nota bene Republikeins gestemd heeft. “Ik had gewoon niet verwacht dat ze echt zouden kunnen winnen in New York.” Hij denkt even na. “Hoe heette die man ook alweer?”

Genovese bedoelt George Santos (34). Dinsdag stemden Amerikanen op nieuwe vertegenwoordigers voor het Huis van Afgevaardigden en Senaat. De uitslag viel voor de Republikeinen op veel plekken tegen, maar Democratisch bolwerk New York behoorde daar niet toe.

Hier vond de gehoopte ‘rode golf’ wél plaats. De Republikeinen wisten vier van de 26 districten te flippen, van blauw naar rood. Democraten flipten er een terug. Nog niet alle stemmen in de VS zijn geteld, maar The New York Times concludeerde al dat Democraten met een beschuldigende vinger naar New York mogen wijzen als ze hun meerderheid in het Huis van Afgevaardigden verliezen. Het is ironisch te noemen dat ze zetels hebben gewonnen in swingstates als Virginia en Michigan, maar in de meest liberale delen van het land juist zetels verloren. De Democraten hebben steken laten vallen in New York, luidt de kritiek.

Little Neck

Delen van Queens en Brooklyn, waar Joe Biden in 2020 een grote overwinning boekte, zullen binnenkort door een Republikein worden vertegenwoordigd. Hier in Little Neck, een buitenwijk van stadsdeel Queens waar geen spoor is te vinden van de levendigheid waar New York om bekendstaat, gaat dat om niet zomaar een Republikein.

Santos was op 6 januari aanwezig bij de Capitoolbestorming in Washington D.C., al ging hij zelf niet naar binnen. Wel schepte hij er tijdens zijn campagne over op dat hij geld heeft gedoneerd aan een aantal bestormers voor juridische bijstand. In een video zegt hij het “absoluut krankzinnig” te vinden dat er die dag mensen zijn gearresteerd. Santos is sterk antiabortus en steunt, als homoseksuele man, de Don’t Say Gay-wetgeving in Florida, die scholen verbiedt om over geaardheid te praten.

“Ik heb me gericht op de echte problemen van mensen”, verklaarde Santos woensdag op Fox News het uitzonderlijke succes van zijn campagne.

“Holy shit!”, reageert Pakhi Tripathi (22), die in Queens uit haar auto stapt. De hemel is blauw. Ze is op weg naar haar werk, in medisch tenue. “We gaan naar de hel!” Een oude vrouw die met mondmasker op over straat schuifelt en geen zin heeft om te praten vindt het nieuws “heel, heel, teleurstellend”.

Dat de Republikeinen dit jaar een aantal zetels zouden winnen, zagen Democraten in New York van mijlenver aankomen. Tot vorig jaar telde de staat 27 kiesdistricten, waarvan 19 stevig in handen waren van Democraten. Tijdens het hertekenen van de kiesdistricten, dat eens in de tien jaar gebeurt, poogden de ze in New York iets te doen waar Republikeinen vaak van worden beschuldigd: ‘gerrymandering’, het hertekenen van districten in het voordeel van een partij. Maar de Democratische bestuurders werden teruggefloten door de rechter. Het moest opnieuw. De nieuwe kaart die door een onafhankelijke expert werd getekend viel stevig in hun nadeel uit.

Criminaliteit

Dat Republikeinen deze ronde zo succesvol zijn in New York, komt niet alleen door de nieuwe kiesdistricten. Hun campagne richtte zich voornamelijk op een thema waarover veel kiezers zich zorgen maken: veiligheid. De criminaliteitscijfers stegen tijdens de pandemie. In de eerste helft van dit jaar vonden er in New York City 639 schietincidenten plaats, bijna twee keer zoveel als in 2019. Republikeinen speelden in op oude angsten van New York als ‘Gotham City’, het sodom en gomorra uit de bekende stripboeken en films waar superhelden criminaliteit bestrijden.

Bovendien werd de Republikeinse winst vooral geboekt in delen rond de stad waar veel oude kiezers wonen. Jonge Amerikanen stemmen doorgaans linkser.

Campagnegeld

Pakhi Tripathi was niet een van die stemmers. Als baby kwam ze naar New York, maar ze heeft nog altijd geen stemrecht. Ze denkt dat sommige linkse New Yorkers dinsdag zijn thuisgebleven omdat ze ervan uitgaan dat een Democraat wint. Linkse bolwerken kunnen linkse kiezers apathisch maken, rechtse bolwerken doen hetzelfde met rechtse kiezers. Bovendien zijn partijen meer geneigd om campagnegeld te investeren in gebieden waar ze de harten van de stemmers moeten veroveren, zoals in swingstates.

Tripathi vindt het frustrerend dat zij daar zonder stemrecht niks aan kan veranderen. “Ik moet alsmaar toekijken hoe het land de verkeerde kant op wordt geduwd. Nu krijgen we in New York dus vertegenwoordigers als Santos.” Ze zucht. “Wat gebeurt er met de mensheid?”