Het spel lijkt dan toch voorbij voor Trump. Zijn pogingen om de verkiezingsuitslag om te keren zijn op niets uitgelopen. Zijn verlies is onvermijdelijk geworden, al blijft het de vraag of Trump de realiteit onder ogen wil zien.
De doodsteek voor Trump kwam maandag uit Michigan. Die staat bekrachtigde ’s avonds de winst van Joe Biden, terwijl Trump daar de afgelopen dagen maximale politieke druk heeft uitgeoefend en rechtszaken heeft aangespannen om te voorkomen dat de staat Biden zou erkennen als winnaar van de presidentsverkiezingen van 3 november.
Zeker de rechtszaken waren van begin af aan een rommeltje. Hoewel Trump publiekelijk voortdurend roept dat er massaal verkiezingsfraude is gepleegd, voeren zijn advocaten dat fraudeargument niet aan bij de rechtszaken. Als je het bewijs in de rechtszaal niet naar voren brengt, zei Trumps voorheen loyale partijgenoot Chris Christie afgelopen zondag, dan moet dat betekenen dat het bewijs simpelweg niet bestaat.
Ook de rechters uitten afgelopen dagen hun ongenoegen over de knulligheid van Trumps verdedigingsteam. “Een Frankenstein-monster”, noemde rechter Matthew Brann in Pennsylvania de “aan elkaar geknoopte argumenten” van Trumps advocaten afgelopen maandag.
Trumps juridische team had bepleit dat stemmers in Pennsylvania niet gelijk waren behandeld, omdat sommigen erop waren gewezen dat ze kleine foutjes op het kiesbiljet mochten aanpassen en anderen niet. In ruil daarvoor eisten zij dat de rechtbank bijna 7 miljoen stemmen in de staat ongeldig zou verklaren. De rechter zag “geen rechtvaardiging” om op basis hiervan “een enkele kiezer, laat staan alle kiezers” in Pennsylvania hun stemrecht te ontnemen.
Trumps lot bezegeld
Trumps wegen naar een toch al onwaarschijnlijke overwinning raakten maandag nog verder versperd. Ook zijn pogingen om politieke druk uit te oefenen op Republikeinse parlementsleden uit Michigan om de verkiezingsuitslag in zijn voordeel om te buigen liepen toen op niets uit. De staat erkende Bidens winst en bezegelde daarmee Trumps lot.
Het maakte de weg vrij voor topambtenaar Emily Murphy om haar verzet te staken om Biden en zijn transitieteam toegang te geven tot essentiële overheidsdiensten. Murphy is de baas van de facilitaire dienst van de Amerikaanse overheid, die formeel toestemming moet geven aan een nieuw gekozen president en zijn team om gebruik te mogen maken van overheidsgebouwen, -data en -fondsen. Dat is nodig om een soepele overdracht te regelen tussen de Trump-regering en de Biden-regering. Zonder die overdracht ontstaat er bijvoorbeeld vertraging bij de distributie van een coronavaccin.
De gebeurtenissen dwongen Trump om maandag voor het eerst sinds zijn verlies drie weken geleden te erkennen dat een machtsoverdracht aan Biden onvermijdelijk is. Via Twitter stemde hij ermee in dat Murphy zou “doen wat noodzakelijk is volgens het protocol”, wat er feitelijk op neerkomt dat Bidens transitieteam aan het werk mag gaan.
Het neemt niet weg dat Trump voorlopig zal doorgaan met het uiten van zijn woede over de “meest corrupte verkiezing in de Amerikaanse geschiedenis”, zoals hij dinsdagochtend (Belgische tijd) nog deed op Twitter. “We gaan volle kracht vooruit en zullen nooit toegeven aan valse stembiljetten en Dominion.” Dat laatste is een verwijzing naar een verondersteld technisch mankement aan stemcomputers die volgens zijn voormalige advocaat ‘miljoenen’ stemmen voor Trump heeft overgezet naar Biden-stemmen. Zelfs de conservatieve tv-zender Fox News erkent dat daarvoor geen bewijs is.
Sneeuwbal-effect
Trumps tirade over verkiezingsfraude heeft weinig zin meer. Het is wiskundig nagenoeg onmogelijk geworden om zijn huidige winst van 232 kiesmannen nog om te buigen naar de 270 kiesmannen die nodig zijn om formeel op 14 december tot de nieuwe president te worden gekozen. Om dat aantal alsnog te bereiken zou in elk geval Pennsylvania (met 20 kiesmannen) plots moeten besluiten om Trump aan te wijzen als winnaar, terwijl er geen enkele indicatie is dat dit gaat gebeuren. Biden ligt daar met meer dan 80.000 stemmen voor en Trump verloor de belangrijkste rechtszaken in Pennsylvania afgelopen maandag.
De kans dat Trump de verkiezingsuitslag zou kunnen keren, was al erg klein, of zoals een Amerika-correspondent van de BBC inschatte: “Ongeveer net groot als de kans dat de aarde wordt getroffen door een gigantische meteorietinslag of dat je wordt geraakt door de bliksem terwijl je de loterij wint.”
