Begroting doorgelicht
Het allegaartje dat 2,5 miljard euro moet opleveren
Heeft de regering-Michel haar begroting echt op orde? Of voert ze een boekhoudkundige goochelshow op? De Morgen licht de officiële begrotingstabel door.
De regering moest volgens het Monitoringcomité op zoek naar 2,5 miljard euro om haar begroting voor 2019 op koers te houden. Dankzij het – weliswaar twijfelachtige – arbeidspact wordt het tekort met 500 miljoen euro verlaagd. En de rest van het gat dicht de coalitie hoofdzakelijk met een bont allegaartje van technische correcties, blijkt uit de begrotingstabel. Of die kloppen, weten we pas na de verkiezingen van 2019.
Dividenden: 112 miljoen euro
Er is een reden waarom opeenvolgende regeringen altijd heel behoedzaam zijn geweest met de privatisering van staatsbedrijven. Hun dividenden zijn een geschenk uit de hemel om een onverwacht begrotingsgat te dichten. Dat is ook dit jaar het geval. De regering verwacht dat de staatsbank Belfius en de Nationale Bank 112 miljoen euro meer zullen uitkeren dan het Monitoringcomité vooropstelt in zijn rapport. “Ze hebben hier geen rekening mee gehouden”, aldus het kabinet van vicepremier Jan Jambon (N-VA).
Interest staatsschuld: 98 miljoen euro
De regering verwacht dat de interestlasten op de staatsschuld in 2019 98 miljoen euro lager zullen liggen dan voorspeld. Opnieuw wordt het Monitoringcomité gecorrigeerd.
Asielbeleid: 140 miljoen euro
De asielcrisis is over haar hoogtepunt heen. De instroom van asielzoekers vanuit het Midden-Oosten en Afrika is sterk gedaald sinds 2015. Staatssecretaris voor Asiel Theo Francken (N-VA) is daarom onder meer noodopvangcentra aan het sluiten. "We besparen verder op asiel. We bouwen de opvang af", tweette Francken maandag. Navraag leert dat de 140 miljoen euro die wordt ingeschreven vooral uit boekhoudkundige ingrepen komt.
Investeringspact: 136 miljoen euro
Het investeringspact van de federale regering is het stokpaardje van premier Charles Michel (MR). Tegen 2030 hoopt hij alles samen 60 miljard euro te mobiliseren.
Het lijkt misschien vreemd, maar door extra te investeren, rekent de federale regering erop dat Europa toestaat dat België minder bespaart dan afgesproken. Voor Europese lidstaten die een bepaalde investeringsnorm halen, voorziet Europa in een vrijstelling. Op die manier zou het Belgische investeringspact tegen 2019 een besparing van 136 miljoen euro opleveren. Een officiële goedkeuring van Europa is er wel nog niet.
Fiscale ontvangsten: 993 miljoen euro
De grootste brok aan maatregelen om het begrotingsgat te dichten, is fiscaal. Zo zullen de voorafbetalingen van de vennootschapsbelasting 330 miljoen euro meer opleveren dan gedacht, volgens minister van Financiën Johan Van Overtveldt (N-VA).
Het 'cliquetsysteem' voor de brandstofprijzen, waarmee de accijnzen worden verhoogd als de marktprijzen verlagen, zou 90 miljoen euro meer opbrengen dan eerder gedacht. Een efficiëntere inning van boetes over de grenzen heen, bijvoorbeeld voor buitenlandse chauffeurs, moet nog eens 68 miljoen euro extra doen binnenstromen. Volgens de regering was het Monitoringcomité nog niet goed op de hoogte van al die fiscale meevallers.
Een eigenaardigheid in de begroting: de compensatie voor de hogere ontslagkosten voor werkgevers, een gevolg van de invoering van het eenheidsstatuut voor bedienden en arbeiders, wordt gespreid in de tijd. Bedrijven zullen die kosten voortaan maar over vijf jaar gespreid kunnen terugvorderen. Deze kunstgreep levert 210 miljoen op.
Pensioenen: 132 miljoen euro
Volgens pensioenminister Daniel Bacquelaine (MR) heeft zijn administratie een rekenblunder gemaakt, die daarop in het rapport van het Monitoringcomité is overgenomen.
Omdat de administratie zich in haar prognoses slechts op één maand heeft gebaseerd, zit er een vertekening in de cijfers. "Voor zulke prognoses heb je een langere periode nodig als maatstaf", zei Bacquelaine vanochtend in de Kamer tijdens het debat over het begrotingsakkoord. Zijn nieuwe analyse is rooskleuriger. Zo wordt 132 miljoen euro uitgespaard.
Fraudebestrijding: 250 miljoen euro
De evergreen om een begroting te doen sluiten. De regering boekt voor volgend jaar 150 miljoen euro extra uit fiscale fraudebestrijding en 100 miljoen euro extra uit sociale fraudebestrijding. De geschiedenis leert dat die inkomsten vaak overschat worden.
Van Overtveldt verzekert dat hij een aantal concrete maatregelen in de pijplijn heeft. Hij wil onder meer strikter toezien op buitenlandse moederbedrijven die hun Belgische werknemers gratis of met korting aandelen aanbieden. Die aandelen zijn normaal belastbaar in België, maar omdat er geen verplichting bestaat voor de Belgische werkgever om dat op de fiscale fiches te zetten, vergeten veel werknemers het op te nemen in hun aangifte.
