Groen-covoorzitter Nadia Naji over de opvangcrisis: ‘Ons geduld is op. De grenzen van het fatsoen zijn overschreden’

Naji vindt dat “de grenzen van het fatsoen” in de opvangcrisis “al lang overschreden zijn”. Ze benadrukt: “We hebben lang achter de schermen gewerkt binnen de regering, in de hoop sneller gehoor en oplossingen te vinden. Maar ons geduld is op. Het mag ondertussen wel duidelijk zijn dat de oplossingen van staatssecretaris voor Asiel Nicole de Moor (cd&v) echt niet voldoen.”

Groen wil dat de federale regering meteen publieke gebouwen en ambtenaren opvordert om opvang te voorzien voor iedereen die op straat moet slapen in de vrieskou. De partij denkt onder meer aan sportzalen. Recentelijk heeft de gemeente Molenbeek vrijwillig haar sportzaal vrijgemaakt voor opvang. Naji: “Maar het is tijd om dit te gaan opleggen, in het hele land.”

De overheid is verplicht om opvang te voorzien. België wordt aan de lopende band veroordeeld voor de ondermaatse opvang van asielzoekers. De winterkou maakt de toestand extra schrijnend.

“We leven in een rechtsstaat - wat ons betreft zijn dat geen holle woorden”, zegt Naji. “Het kan niet dat honderden mensen ’s nachts buiten slapen en maanden moeten wachten voordat hun asielaanvraag behandeld kan worden. De regering stapelt de dwangsommen op. Ik woon zelf niet ver van het Klein Kasteeltje in Brussel (een opvangcentrum voor asielzoekers, red.). Ik word fysiek onwel als ik de toestand daar zie. En ik niet alleen. Heel mijn partij vindt dit vreselijk.”

Onbegrijpelijk

Een van de redenen waarom het systeem momenteel op zijn limieten zit, is volgens Naji dat de vorige regeringen de opvangstructuren hebben verwaarloosd. Ze hebben de infrastructuur voor opvang enorm ingeperkt en afgebouwd, luidt het. Maar ook de regering-De Croo doet te weinig.

Naji: “Dit zorgt er niet alleen voor dat al deze mensen vandaag de vriestemperaturen moeten doorstaan, maar ook dat ze jarenlang in onzekere toestand zullen moeten leven. Deze regering investeert wel in maatregelen om de opvangcrisis aan te pakken. Maar het is onvoldoende. Het is onbegrijpelijk dat de regering liever mensen op straat laat slapen dan sneller meer opvang te voorzien.”

De federale regering zit vrijdag wellicht samen over de opvangcrisis. Eerder deze week benadrukte staatssecretaris De Moor dat er “niet-aflatende inspanningen” geleverd worden om de opvangcrisis aan te pakken. De Moor heeft een nieuw samenwerkingsakkoord met Brussel afgesloten. Dit akkoord voorziet in de financiering van 1.200 plaatsen in de Brusselse daklozenopvang. Op deze manier wordt noodopvang gegeven aan asielzoekers, in afwachting dat er voor hen een plek vrijkomt in het netwerk van Fedasil. Het gaat om 600 bestaande en 600 nieuwe plaatsen.

Schaam me

Ook Ecolo verhoogt de druk op de regering. Rajae Maouane, covoorzitter van de Franstalige groenen, verklaarde donderdag in Le Soir: “Ik schaam me. (...) Elke dag is er een risico dat iemand op straat tragisch overlijdt. Dat zou onaanvaardbaar en ondenkbaar zijn voor ons.”

En vanuit Molenbeek laat burgemeester Catherine Moureaux (PS) zich horen. Zij vindt dat “de Vlaamse politieke wereld” vandaag het Belgische asielbeleid te veel beheerst. Ze pleit ervoor het staatssecretariaat voor Asiel en Migratie af te schaffen en de bevoegdheden opnieuw onder te brengen bij Binnenlandse Zaken. “Men heeft dit staatssecretariaat een vijftiental jaar geleden gecreëerd en sindsdien bepaalt Vlaanderen de agenda”, aldus Moureaux bij RTBF.

Moureaux vindt het een schade dat men in België er niet in slaagt om structureel de rol van toevluchtsoord te spelen. “Door opvang te verlenen (aan asielzoekers die buiten moeten slapen, red.) heb ik de fouten van de federale autoriteiten rechtgezet en dat is niet de eerste keer.”

De impasse tussen de federale regering en de Brusselse gemeente duurt al maanden. Molenbeek weigert een centrum, dat tijdelijk was geopend om Oekraïense vluchtelingen op te vangen, om te vormen tot een permanent centrum. “Federaal behandelt men mijn gemeente, die reeds een Fedasil-centrum huisvest, slecht. Het is legitiem om een spreidingsplan voor de centra te vragen.”

In november registreerde de Dienst vreemdelingenzaken (DVZ) 3.369 asielzoekers, leren nieuwe cijfers. Een daling ten opzichte van oktober. Toen werden liefst 4.220 mensen geregistreerd. Het was van de crisis in 2015 geleden dat nog eens zo veel asielzoekers zich aanboden in België.