Brussel
Een derde minder schepenen in Brussel zou 1,7 miljoen euro per jaar besparen
Brussel telt liefst 166 ministers, burgemeesters, schepenen en OCMW-voorzitters, door de archaïsche structuur van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest én 19 gemeenten. Parijs (42) en Berlijn (71) zijn efficiënter met veel minder bestuurders. Hun model is te kopiëren.
Liefst 1,7 miljoen euro kan jaarlijks bespaard worden door een derde van het aantal uitvoerende schepenmandaten in Brusselse gemeenten te schrappen, en het beleid kan er efficiënter door worden. Dat becijferden hoogleraren Jean-Benoît Pilet (ULB) en Kris Deschouwer (VUB) in een studie voor de Brusselse regering.
De huidige cumulcrisis zien ze als opportuniteit om onze hoofdstad anders en beter te organiseren. Een inkrimping van de archaïsche regeerstructuur van de 19 gemeenten wordt dan wel onvermijdelijk. Pilet: “Wij keken wat er in andere Europese steden gebeurt, zoals Berlijn en Wenen. Daar zien we meer uitvoerende bevoegdheden voor de hoofdstedelijke regio maar minder voor de gemeenten, waarvan de verkozen raden wel een belangrijke tussenrol blijven spelen in het eerstelijnscontact met de burger."
Dat is ook mogelijk in Brussel, al is een struikelblok het Belgische taalevenwicht dat bij een hertekening van de mandaten onder druk komt te staan. In het slechtste geval dreigt dan een op de drie Nederlandstalige gemeenteraadsleden niet meer verkozen te raken. Vier Brusselse gemeenten zouden zelfs enkel nog Franstalige raadsleden krijgen.
Pilet: “De oorzaak daarvan is niet politiek maar een demografische breuklijn die door Brussel loopt. We zien dat gemeenten zoals Evere, Jette en Ganshoren ook na een inkrimping van het aantal lokale mandaten veel Nederlandstalige inwoners, en dus ook verkozenen, blijven tellen. Het probleem doet zich voor in de zuidoostelijke rand (zoals Ukkel bijvoorbeeld) waar er geen Nederlandstalige verkozenen meer dreigen te zijn. We moeten nadenken over oplossingen, of misschien kiezen voor een model van meertaligheid.”
EU-burgers integreren
Brussel als Europese modelhoofdstad, meer dan de Belgische, Vlaamse of Waalse? Pilet: “Er moeten zeker meer inspanningen worden gedaan om ook EU-burgers te integreren in het Brusselse politiek model. Er is nu eenmaal een grote Europese vertegenwoordiging in Brussel. Veel buitenlanders die zich duurzaam vestigen participeren helaas niet in de politiek.”
De ULB-hoogleraar waarschuwt wel dat elke hervorming afhankelijk wordt van een breed debat met Vlaanderen en Wallonië over de plek van Brussel in het federale België. Zijn advies aan de regio's? "Vertrek vanuit de Brusselse identiteit, niet enkel vanuit de Franstalige of Nederlandstalige partijen."
