Druk neemt toe rond verplichte vaccinatie: ‘Zorgverleners die zich niet laten vaccineren vormen gevaar voor collega’s’

De Belgische ministers van Volksgezondheid buigen zich woensdagochtend over de verplichte vaccinatie voor het zorgpersoneel. De ziekenhuizen en zorgsector pleiten voor een verplichting en ook minister Frank Vandenbroucke sluit het niet langer uit.

“Met een deltavariant die veld wint en met de fors toenemende besmettingen vragen we de overheid al het nodige te doen opdat we veilige zorg kunnen blijven geven.” De Belgische zorgkoepels lanceerden dinsdag een gezamenlijke oproep voor de verplichte vaccinatie van alle medewerkers in de zorg. Onder deze koepels vallen alle Belgische ziekenhuizen en de meeste woon-zorgcentra. Ook de Belgische Vereniging van Artsensyndicaten (BVAS) is voor.

Afgelopen maandag kondigde de Franse president Macron al aan dat het zorgpersoneel in Frankrijk verplicht wordt zich te laten vaccineren. Daarbij gaat het om ziekenhuizen, rusthuizen, instellingen voor mensen met een handicap “en alle andere professionelen en vrijwilligers die met kwetsbare mensen werken”. De betrokken personen hebben tot 15 september om zich te laten vaccineren. Doen ze dat niet, dan krijgen ze geen loon meer.

‘Gevaar voor collega’s’

Ook in België woedt de discussie over de verplichte vaccinatie. Uit een recent rapport van Sciensano, dat rekening houdt met de vaccinaties tot en met mei, blijkt dat de vooropgestelde vaccinatiegraad van 70 procent lang niet overal in de zorg wordt gehaald. In totaal is 74 procent gevaccineerd, maar in Brussel is dat bijvoorbeeld maar 64 procent. Ook bij bepaalde beroepsgroepen, zoals kinesisten en zorgkundigen, is de bereidheid om een prik te laten zetten laag.

“Zorgverleners die zich niet laten vaccineren, vormen een gevaar voor hun collega’s, patiënten en bewoners”, stellen de koepels. “Bovendien zal het verplicht maken van een vaccinatie duidelijkheid creëren en de spanningen wegnemen die er nu bestaan tussen het niet- en wel-gevaccineerd personeel.” In Italië, waar de verplichting al langer bestaat, zou intussen al 98 procent van de personeelsleden minstens één prik hebben gehad.

De vraag is of de Belgische politiek hier in meegaat. Vorige week schreven de ziekenhuizen al een brief naar federaal minister van Werk Pierre-Yves Dermagne (PS) en van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit). Vandenbroucke zei toen dat een wettelijke verplichting te omslachtig zou zijn en verkoos een open publicatie van de vaccinatiecijfers per ziekenhuis of woon-zorgcentrum. “Wij pleiten nu om deze stap over te slaan en meteen naar een verplichting te gaan”, zegt Margot Cloet, gedelegeerd bestuurder van Zorgnet-Icuro.

De kwestie ligt woensdagochtend op tafel in de interministeriële conferentie van de ministers van Volksgezondheid, die het Overlegcomité van vrijdag voorbereidt. Voor CD&V moet een verplichte vaccinatie bespreekbaar zijn. “Zeker in de zorg moeten we iedereen vaccineren die medisch kan, als het moet met verplichting”, tweette partijvoorzitter Joachim Coens. Coronacommissaris Pedro Facon vindt dat er een politiek debat nodig is.

Actieplan

Politiek wil men in eerste instantie zo ver nog niet gaan. Zo veegt minister Dermagne het voorstel van de ziekenhuizen om de verplichte vaccinatie op te nemen in de arbeidswetgeving van tafel. “Met dat systeem zouden we zelfstandigen buiten beschouwing laten, terwijl een groot deel van het probleem zich net bij hen situeert”, klinkt het. Ook de vakbonden zien een verplichting niet zitten.

Vandenbroucke werkt inmiddels aan een actieplan om de vaccinaties in de zorg te verhogen, maar voorlopig hoort daar geen verplichting bij. Maar als informeren en sensibiliseren niet lukt, moet je volgens de minister toch naar een verplichting gaan. “Ik denk dat we dat moeten voorbereiden.” Vlaams welzijnsminister Wouter Beke (CD&V) wil, ondanks het pleidooi van zijn voorzitter, “in eerste instantie inzetten op sensibilisering en informeren”. Ze krijgen bijval van experts zoals Steven Van Gucht, die nu vooral de dialoog met weigeraars willen aangaan.