Democraten mogen blijven hopen op meerderheid in Senaat, strijd wordt beslecht in januari

Dat is duidelijk geworden nu de zittende Republikeinse senator David Perdue er onverwacht niet in is geslaagd meer dan 50 procent van de stemmen van Georgia binnen te halen; wat in deze staat nodig is om in één keer de verkiezingen te winnen – Georgia houdt er bij de Senaatsverkiezingen andere regels op na dan andere staten.

Eerder werd al bekend dat ook Kelly Loeffler, de tweede (Republikeinse) senator van Georgia daar deze verkiezingen niet in is geslaagd. Om die reden komt er voor beide senaatsraces een zogenoemde ‘run off’: een tweede verkiezingsronde tussen de twee koplopers, in beide gevallen de zittende Republikeinse senatoren en hun Democratische uitdager. Beide run offs zullen plaatshebben op 5 januari.

Daarmee maken de Democraten opnieuw een kans om de twee zetels te winnen die zij nodig hebben om de meerderheid in de Senaat te behalen, die nu in Republikeinse handen is. Wie de Senaat in handen krijgt is van essentieel belang in het huidige gepolariseerde politieke landschap. Er is immers een meerderheid van de Senaat voor nodig om nieuwe wetten goedgekeurd te krijgen.

Zonder een Democratische Senaatsmeerderheid zal Biden, wanneer hij tot president verkozen is nauwelijks iets van zijn ambitieuze plannen – een nieuw belastingplan, een nieuw klimaatplan, een hervorming van de gezondheidszorg, door uitbreiding van Obamacare – kunnen verwezenlijken. De Republikeinse Senaatsmeerderheid onder leiding van Mitch McConnell maakte er al eerder expliciet beleid van alle Democratische wetsvoorstellen te blokkeren.

Verkiezingsstrijd van presidentiële proporties

In Georgia zal daarom in januari naar verwachting een verkiezingsstrijd losbarsten van presidentiële proporties: met enorm veel media-aandacht, en met miljoenen aan campagnegeld die beide partijen in de race zullen pompen in een poging de strijd in hun voordeel te beslechten.

Voor een omkering van die machtspositie hebben de Democraten – als Biden president wordt – van de in totaal 100 Senaatszetels maar vijftig zetels nodig, evenveel als de Republikeinen. Bij het staken van de stemmen geeft de extra stem van de vicepresident (in dat geval dus Kamala Harris) namelijk de doorslag. De Democraten hebben tijdens deze verkiezingen nu 48 zetels veiliggesteld, ze komen dus twee zetels te kort voor een meerderheid – dat zouden de twee zetels uit Georgia kunnen zijn.

In twee andere staten waar de stemmen nog worden geteld, maken de Democraten niet veel kans. In Alaska gaat de winst waarschijnlijk ruim naar de Republikeinse senator, in North-Carolina wint die de race vermoedelijk nipt.

49,8 procent

Senator David Perdue had twee uitdagers, en haalde ‘slechts’ 49,8 procent van de stemmen, net niet genoeg. In januari zal hij het daarom opnieuw moeten opnemen de Democraat Jon Ossoff, die met 47,9 procent van de stemmen op de tweede plek eindigde. (De libertarische kandidaat Shane Hazel haalde de resterende 2,3 procent procent van de stemmen).

De Republikeinse senator Kelly Loeffler werd uitgedaagd door een andere Republikein (Doug Collins) en door Democraat Raphael Warnock. Die laatste haalde 32,7 procent van de stemmen (tegenover 26 procent voor Loeffler en 20,1 voor Douglas, bij 96 procent van de getelde stemmen).

De twee Republikeinse senatoren uit Georgia blijven gewoon in de Senaat zitten tot de herverkiezing in januari. Dat betekent (ervan uitgaande dat North-Carolina en Alaska naar de Republikeinse senatoren gaan) dat de Senaat tot januari zal bestaan uit 52 zetels voor de Republikeinen en 48 voor de Democraten. De verdeling vóór de verkiezingen was 53-47.