De vrouwen achter Vlaams extreemrechts zijn net zo radicaal als ‘jihadbruiden’

Tomas Boutens, Jürgen Conings en Koen J., de copycat die vorige week werd ingerekend nadat ook hij bedreigingen tegen Marc Van Ranst had geuit. Het lijken altijd mannen te zijn die zorgen voor rechts-extremistisch gevaar. Maar onderschat de vrouwen niet. Die zitten heus niet aan de haard. Net zoals bij jihadisten vuren zij de mannen aan en soms nemen ze ook zelf de wapens op. Maak kennis met de Vlaamse fascista’s.

“Binnenwippers.” Zo noemt onderzoekster Hind Fraihi de vrouwelijke kopstukken van de beweging waar nazivlaggen en Hitlerportretten vaak nog de huiskamers sieren. “Vrouwen verzachten het doorgaans hypermasculiene extreemrechts”, vertelde zij het weekblad Knack. “Ze zijn heel bedreven in het rekruteren van mensen in een precaire situatie, zoals alleenstaande moeders en mensen met financiële problemen. Het zijn vaak echte angstmachines.”

Lees ook: ‘Heil kameraad, kan jij me info geven?’: dit is extreemrechts in Vlaanderen

Rechts-extremisten en moslimfanaten mogen dan wel vijanden zijn, qua werkwijze lijken ze sterk op elkaar. Dat geldt ook voor de rol van de vrouw. In beide middens behoort die van oudsher onderdanig te zijn en op de achtergrond te blijven. Maar van Syriëstrijders weten we inmiddels dat het vaak hun vrouwen waren die hen op sleeptouw namen in plaats van andersom — en dat de term ‘jihadbruiden’ een vreselijke onderschatting was van hun vastberadenheid. Een fout die best niet opnieuw wordt gemaakt.

Carrera Neefs: het nazisme zit in de familie

Het bekendste vrouwelijke gezicht van Vlaams extreemrechts is op dit ogenblik Carrera Neefs (25), lid van de gemeenteraad in het Antwerpse Wuustwezel. Ze werd verkozen op een lijst van N-VA, maar stapte nagenoeg onmiddellijk over naar het Vlaams Belang. Ze was toen ook al militant van Schild & Vrienden, maar in november vorig jaar werd ze zowel door Tom Van Grieken als Dries Van Langenhove aan de deur gezet. Reden was de bloemenhulde bij het graf van een SS’er waarop ze zich in traditionele Duitse klederdracht had laten betrappen.

Het was te voorzien geweest, die hang naar het nazisme. Want een nauwe verwant van Neefs was ooit een graag geziene gast op de skinhead-concerten van Blood & Honour. Die in Groot-Brittannië gestichte organisatie geldt nog altijd als de sterkste die neonazi’s ooit hebben gehad, maar is nu in tal van landen verboden. Het was ook bij Blood & Honour dat de veelbesproken Tomas Boutens — die toen in het leger zat en in 2014 werd veroordeeld voor plannen om een aanslag te plegen — zijn loopbaan als neonazi begon.

Sinds dochter Neefs is buitengegooid door het zichzelf fatsoenlijk achtende radicaal-rechts, trekt ze steeds vaker openlijk met neonazi’s op. Zo zat ze na de eerste steunbetoging voor Jürgen Conings op een caféterras in Duffel met de later opgepakte copycat Koen J. — een man uit Sint-Niklaas die ook bij Blood & Honour zat. Van de zeven anderen met wie ze een tafel deelde, staan er nog zeker drie al jarenlang als neonazi’s bekend. Op de sociale media van Neefs is trouwens te zien dat ze intussen schietlessen volgt.

Vicky D.: schieten met kalasjnikovs

Schieten, dat kan Vicky D. (47) uit Zutendaal al. Vorig jaar waren er op haar Facebookaccount filmpjes te zien van schietoefeningen die ze deed in het gezelschap van haar wederhelft Emmanuel M. — de stichter van het Vlaams Legioen, waartoe ook Jürgen Conings behoort — en minstens één andere rechts-extremist. Dat gebeurde op de schietstand van een wapenhandelaar in de Vlaamse Ardennen. Vicky D. hanteerde er verschillende wapens, waaronder oorlogstuig zoals een kalasjnikov.

Toen Emmanuel M. in december opgepakt werd op verdenking van de brandstichting in het toekomstig asielzoekerscentrum van Bilzen, vloog Vicky D. als medeverdachte achter de tralies. Kort na hun vrijlating verhuisden de twee naar het Hongaarse stadje Kocsér, ofschoon het onderzoek nog niet afgerond is. Vicky D. heeft jarenlang voor het gevangeniswezen gewerkt als cipier, maar mocht om medische redenen vervroegd met pensioen. Emmanuel M. heeft al zeker vijftien jaar het statuut van invalide.

Sofie Van Himbeeck: Holocaust kan mij niet schelen

Een vrouw die net zoals Carrera Neefs deelnam aan de lokale verkiezingen van 2018, is Sofie Van Himbeeck (23). Zij kwam op voor Vlaams Belang in Kalmthout, maar geraakte niet verkozen. Dat bespaarde de partij een zoveelste incident, want op VKontakte (de Russische tegenhanger van Facebook) had Van Himbeeck toen een foto staan van Anne Frank met de tekst “12 Million?” — een verwijzing naar het dodencijfer van de concentratiekampen — “My dear, I don’t give a damn” - het kan me niet schelen. ‘Tazou de Kat’, zoals Van Himbeeck op sociale media heet, behoorde op dat ogenblik tot de neonazi-groep Autonome Nationalisten en heeft ook contact met Tomas Boutens, de veroordeelde terrorist.

Ze loopt nu niet hoog meer op met politieke partijen, want op haar blog schreef ze recent: “Stop allemaal met naar je werk te gaan, stop met stemmen, stop met kopen en werk verdomd eens één keer samen! Allemaal naar de dichtstbijzijnde gemeentehuizen en grote bedrijven, de grote bazen lynchen, en dan met z’n allen naar Brussel. Breek het af, laat geen steen meer heel! En ieder die u tegenhoud (sic) staat NIET aan uw kant dus die moet er ook uit.” Er is daar ook foto te zien van N-VA-voorzitter Bart De Wever die op een schietschijf is gemonteerd.

Chantal M.: Racial Volunteer Force

Een oudgediende in de beweging is Chantal M. (54). In 1994 prijkte haar naam nog op een provincieraadslijst van het Vlaams Blok. En toen de klokkenluiderswebsite Wikileaks in 2009 met een gehackte ledenlijst van het al vernoemde Blood & Honour (B&H) uitpakte, stond ook zij daar op. Onder de schuilnaam ‘Skinny’, dat wel, maar met haar echte e-mailadres. Haar pseudoniem getuigt van zelfspot, want mager is ze niet. Het verhaal wil trouwens dat ze ooit een overvaller verjaagde die haar met een mes bedreigde in haar krantenwinkel. Tegenwoordig zou ze behoren tot de B&H-afsplitsing Racial Volunteer Force, die ook in Nederland en Groot-Brittannië nog bestaat. Maar ze heeft contact met zowat iedereen in de scene, Boutens incluis.

Vanessa N.: in de bres voor Jürgen Conings

Relatief nieuw in Vlaanderens neonazistische middens is Vanessa N. (34). Zij was twee jaar geleden één van de gangmakers achter S.O.S. Democratie, een zelfverklaarde burgerbeweging tegen het cordon sanitaire. Die wou maandelijks betogen, maar dat werd onmogelijk door de coronacrisis. N. doopte haar beweging dan maar om tot S.O.S. Vrijheid & Recht en ging actievoeren tegen de lockdown. Ze deed dat naar eigen zeggen zonder politieke bijbedoelingen, maar liet zich op sociale media wel betrappen op een gewelddadige boodschap tegen migranten en neonazi-symboliek.

Dat ze ook uitdrukkelijk pleit voor vrij wapenbezit omdat burgers “zich moeten kunnen verdedigen tegen de overheid”, zal in neonazistische kringen wel op gejuich zijn onthaald. Daar luidt de populairste slogan van het moment: “Als tirannie wet wordt, wordt verzet een plicht”. Vanessa N. nam ondertussen deel aan een steunmars voor Jürgen Conings en werd daarna ook opgemerkt aan de tafel in Duffel waar diens copycat Koen J. met Carrera Neefs en een handvol andere neonazi’s nakaartten over de manifestatie.

Niets te zeggen aan een linkse rat

We hebben er in dit stuk voor gekozen om alleen personen die zelf naar publieke belangstelling zochten (bijvoorbeeld door zich verkiesbaar te stellen) volledig te identificeren. En we hebben alle vijf de vrouwen om een reactie gevraagd. Sofie Van Himbeeck en Vanessa N. lieten niets van zich horen. Chantal M. verklaarde dat ze niets wil zeggen aan een “linkse rat”, maar dat we zullen “opdraaien voor de leugens” die we verspreiden. Eddy Hermy, de voorzitter van de Nationale Beweging waartoe Carrera Neefs nu behoort, verzocht ons in haar naam om één persoonlijk detail onbesproken te laten — wat we hebben gedaan.

De advocaat van Vicky D. en Emmanuel M. verduidelijkte dat die zich ter beschikking houden van het onderzoek. Ze zeggen dat het Vlaams Legioen uitsluitend op Facebook bestond en dus geen echte leden had. Of Conings het op Facebook volgde, weten ze naar eigen zeggen niet. De schietoefeningen zouden éénmalig zijn geweest, conform de wet. Dat gebeurde volgens hen in 2018. Maar op de Facebookpagina van Vicky D. stond ook één bezoek aan een schietstand in 2016 en twee in 2019 vermeld.