Woensdag 31/05/2023

AchtergrondVerenigd Koninkrijk

‘De Tories zitten enorm in de nesten: Truss is een nutteloze leider, maar ze kunnen niet met goed fatsoen van haar af’

Truss verdedigde vrijdag tijdens een persconferentie haar besluit om minister van Financiën Kwarteng te ontslaan, maar zelf aan te blijven als premier. Beeld REUTERS
Truss verdedigde vrijdag tijdens een persconferentie haar besluit om minister van Financiën Kwarteng te ontslaan, maar zelf aan te blijven als premier.Beeld REUTERS

Rondom de Britse premier Liz Truss ontvouwt zich een politiek fiasco van grote proporties. Ze maakte een u-bocht met haar financiële beleid en ontsloeg haar financiënminister en bondgenoot, maar zelf lijkt ze vastberaden te blijven zitten. We bellen met Patrick van IJzendoorn, correspondent in Londen.

Liam van de Ven

Goedemiddag Patrick. Er heerst politieke chaos in het Verenigd Koninkrijk. Wat is er gebeurd?

‘Vijf weken geleden trad Truss aan en kwam ze met een radicaal plan om de economische groei te stimuleren door middel van forse en niet onderbouwde belastingverlagingen, die vooral rijke Britten ten goede zouden komen. Zoiets ligt politiek gevoelig in een tijd waarin iedereen te maken heeft met hoge leefkosten. Dat ging gepaard met het idee om de belasting voor bedrijven niet te verhogen, terwijl dat wel op de planning stond.

‘Het leidde tot grote onrust, en Truss heeft toegegeven dat ze te hard van stapel is gelopen. Die belastingplannen zijn afgezwakt en haar minister van Financiën Kwasi Kwarteng heeft ze ontslagen. Maar Kwarteng en Truss waren vrienden en bondgenoten, en stonden beiden pal achter die radicale beleidsvoorstellen. Dat ze hem heeft ontslagen is vreemd, want hij voerde haar beleid uit. Als eindverantwoordelijke zou ze eigenlijk zelf op moeten stappen.’

En hoe reageert haar eigen Conservative Party?

‘Het beleid dat ze nu gaat uitvoeren is niet het beleid waarmee ze vijf weken terug verkozen is tot partijleider. Sterker nog, het is het beleid dat haar rivaal Rishi Sunak voorstelde: zuinig aandoen. Dat is volkomen inconsequent. De nieuwe minister van Financiën Jeremy Hunt is een bondgenoot van Sunak. Eigenlijk heeft Truss geen nut meer. De Tories staan er dramatisch voor in de peilingen en de komende dagen zullen de bondgenoten van Sunak in opstand komen. Gisteren gaf ze een persconferentie; ze zag eruit als een konijn in de koplampen.’

Het klinkt niet alsof dit nog goed gaat komen. Waarom schuiven de Tories Truss niet per direct aan de kant?

‘De Conservatieven hebben Truss nét gekozen via een interne ledenverkiezing. Als ze nu weer een nieuwe leider aanstellen maken ze zichzelf belachelijk. De partij zit enorm in de nesten, ze hebben een nutteloze leider maar kunnen niet met goed fatsoen van haar af. Binnenlands, maar ook in de rest van de wereld, schiet iedereen in de lach door deze flater.’

Waarom houdt Truss de eer niet aan zichzelf en dient ze haar ontslag in?

‘Zo steekt Truss niet in elkaar. Ze lijkt een echte plucheplakker te zijn. Deze baan heeft ze altijd al gewild, en om nu af te treden en als kortst zittende premier de boeken in te gaan, dat gaat ze niet doen. Maar de Tories weten ook wel dat Truss een doodlopende weg is. Ze gaan haar niet nog twee jaar laten doormodderen tot de volgende verkiezingen. Voor Kerstmis denk ik dat Sunak of defensieminister Ben Wallace het overnemen. Tot die tijd is de minister van Financiën Jeremy Hunt de eigenlijke machthebber in het Verenigd Koninkrijk, nu de positie van Truss zo zwak is. Hij hoopt ook premier te worden, dus houd ’m in de gaten.’

Nu belangrijker dan ooit: steun kwaliteitsjournalistiek.

Neem een abonnement op De Morgen


Op alle artikelen, foto's en video's op demorgen.be rust auteursrecht. Deeplinken kan, maar dan zonder dat onze content in een nieuw frame op uw website verschijnt. Graag enkel de titel van onze website en de titel van het artikel vermelden in de link. Indien u teksten, foto's of video's op een andere manier wenst over te nemen, mail dan naar info@demorgen.be.
DPG Media nv – Mediaplein 1, 2018 Antwerpen – RPR Antwerpen nr. 0432.306.234