De bekendste anti-brexitdemonstrant van Groot-Brittannïe laat zich de mond niet snoeren

Nadat in Engeland een nieuwe wet in werking trad, die lawaaierig protest op prominente plekken verbiedt, werd de geluidsinstallatie van lawaaidemonstrant Steve Bray afgepakt. Maar de ‘Stop Brexit Man’ is na vijf jaar demonstreren niet van plan om nu te zwijgen.

De rust is weergekeerd op Parliament Square. Voorlopig althans. Een week geleden verschenen enkele bobby’s (Britse politieagenten, red) op het plein voor de Britse parlementsgebouwen om de geluidsinstallatie mee te nemen van Steve Bray, de man die al ruim vijf jaar op luidruchtige wijze zijn onvrede laat horen over brexit. Tegen de ‘Stop Brexit Man’ zelf werd proces-verbaal opgemaakt en justitie zal beoordelen of de 53-jarige activist wordt vervolgd wegens het overtreden van de nieuwe demonstratiewetgeving, de omstreden Police, Crime, Sentencing and Courts-wet die net een paar uur eerder was ingegaan.

Dat Bray het eerste slachtoffer is geworden van deze nieuwe wetgeving, die lawaaierig of anderszins hinderlijk protest op prominente plekken verbiedt, is geen verrassing. Al jaren hindert de Welshman Conservatieve politici met lastige vragen over brexit, wat soms gepaard zou gaan met onbeleefdheden. ‘Zes jaar lang heeft Steve Bray mijzelf en andere anderen uitgescholden met zijn luidspreker,’ twitterde de opgeluchte afgevaardigde Andrea Leadsom na het politieoptreden, ‘vanwege de ‘misdaad’ die het inwilligen van de democratische beslissing welke het verlaten van de Europese Unie in zijn ogen is.’

De beslissing van zijn landgenoten in het brexit-referendum was een grote klap voor de oud-soldaat en muntenhandelaar uit de Welshe staalstad Port Talbot. Sterker, het veranderde zijn leven. Zo brak hij met zijn vrienden die Leave hadden gestemd. Nadat Theresa May in maart 2017 artikel 50 in werking had gesteld, de uittredingsprocedure, toog deze vader van een dochter naar Londen met het voornemen de stem van de eurogezinde Britten te worden. Sindsdien kaatst het dagelijks ‘Stoooop Brexit!’ tussen de muren van het parlement, Westminster Abbey, het Hooggerechtshof en het ministerie van Financiën.

Kat- en muisspel

Hij is altijd makkelijk te herkennen geweest, met zijn blauw-gele bolhoed, jas, cape, paraplu, vlag en luidspreker. Dat hij tot landelijke bekendheid uitgroeide, had te maken met zijn activiteiten op College Green, het plantsoen vanwaar de televisiejournalisten verslag doen. Bray had de gewoonte om achter geïnterviewden te gaan staan, wat leidde tot kat- en muisspelletjes met cameramannen. Uiteindelijk bouwden de omroepen stellages in de hoop van Brays interventies af te zijn. De actievoerder zocht vervolgens de camera’s op door te gaan zwaaien met een Europese vlag die hij aan een lange stok had gehangen.

Tevens ontwikkelde hij de gewoonte om interviews of verslagen met zijn roeptoeter te verhinderen. Sommige journalisten toonden afgelopen week hun opluchting met de ingevallen stilte, wat weer leidde tot woedende reacties van Brays grote schare aanhangers. Die aanhangers zijn door de jaren zeer vrijgevig geweest. Zo hebben ze geld bijeen gebracht, wat Bray in staat stelde een appartement te huren tegenover het Londense pied-à-terre van Jacob Rees-Mogg, de staatssecretaris van brexit-mogelijkheden. De deftige Tory zei indertijd dat Mr. Stop Brexit altijd kan aanbellen als hij op een avond suiker nodig heeft.

Bekendheid

Eind 2019 deed Bray, inmiddels een celebrity, namens de Liberaal-democraten mee aan de parlementsverkiezingen. Het werd geen succes. In Cynon Valley, een rood district in de valleien van Zuid-Wales, kreeg Bray maar 949 van de 30.236 stemmen, waardoor hij zijn borg kwijtraakte. Dat brexit begin 2020 een voldongen feit werd, was voor Bray geen reden om de blauwe vlag met de twaalf gele sterren halfstok te hangen. Integendeel, gedreven door wanhoop werd zijn protest allengs luider. Anarchy in the UK van Sex Pistols en The Lunatics (Have Taken Over The Asylum) van Fun Boy Three bliezen uit de luidsprekers.

Zonder risico bleek zijn protest en landelijke, zelfs internationale, bekendheid niet te zijn. Bray kreeg begin vorig jaar bijvoorbeeld klappen van enkele tegenstanders. Hij liet zich niet van de wijs brengen en verbreedde zelfs zijn protest tegen de door hem zo gehate Tories. Zo liet hij afgelopen najaar een toilet aanrukken om zijn afkeer te uiten over de toenemende vervuiling van de Britse rivieren. Deze actie zal op goedkeuring hebben gerekend van collega-demonstrant Rob Unbranded, een oud-taxichauffeur die al jaren in de schaduw van Big Ben zwijgzaam en behangen met wegwerpflesjes tegen vervuiling protesteert.

Bij zijn eenmansprotest voelt Bray zich gesterkt door het haperende brexit-proces. Gevraagd naar de tastbare voordelen van de uittreding vertelde Brays buurman Rees-Mogg onlangs dat er op de nooduitgang-bordjes in de Dartford-tunnel voortaan geen ongerijmde afstanden meer staan, omdat kilometers niet langer in yards te hoeven worden omgerekend. Waar Rees-Mogg altijd beleefd probeert te blijven, verliezen diens collega’s hun geduld. Onlangs sprak de Conservatieve afgevaardigde Marco Longhi de wens uit dat Bray in de Tower wordt opgesloten, met een luidspreker die non-stop Land of Hope and Glory speelt.

Het was gekscherend bedoeld, maar, zo is nu duidelijk, met een serieuze ondertoon.