NieuwsVerenigd Koninkrijk
Britse Conservatieven beleven nieuwe domper met ontslag partijvoorzitter om belastingperikelen
Na honderd dagen als Britse premier heeft Rishi Sunak voor het eerst een lid van zijn kabinet moeten ontslaan. Belastingperikelen leiden tot een roemloos einde van partijvoorzitter en minister zonder portefeuille Nadhim Zahawi. Zo blijven de Conservatieven van schandaal naar schandaal hobbelen, afstevenend op een historische verkiezingsnederlaag.
Toen Sunak begin juli vorig jaar aftrad als minister van Financiën, koos toenmalig premier Boris Johnson voor Zahawi, die tijdens de pandemie aan het hoofd had gestaan van het succesvolle vaccinatiebeleid. Deze telg van een rijke Brits-Iraakse familie vergat daarbij een ding te melden: hij was een schikking van omgerekend 5,4 miljoen euro overeengekomen met de belastingdienst, een bedrag waar een boete van ruim een miljoen euro bij inbegrepen zat.
Het was geen onbelangrijk detail voor een politicus die op Financiën baas zou worden van de belastingdienst. Ook bij zijn andere benoemingen – na het aantreden van Sunak als premier werd Zahawi partijvoorzitter en minister zonder portefeuille – liet de 55-jarige Conservatief zijn problemen met de fiscus onvermeld. Het ging volgens hem om ‘fouten’ die het gevolg waren van ‘onzorgvuldig handelen’. Van opzet was geen sprake, zei de multimiljonair. Hij bleek aandelen van het mede door hem opgerichte peilingbureau YouGov te hebben ondergebracht in een trust van de familie die is gevestigd in Gibraltar.
Zeven keer in de fout gegaan
Het nieuws over de schikking kwam een week geleden naar buiten. Vanaf dat moment klonk de roep om zijn aftreden. Sunak besloot zijn partijgenoot het voordeel van de twijfel te geven door een onafhankelijk onderzoek in te stellen. Onderzoeker Sir Leslie Magnus, een oud-bankier die tegenwoordig oordeelt of leden van het kabinet zich aan de regels houden, oordeelde zondag dat Zahawi zeven keer in de fout was gegaan. Daarop ging Sunak over tot ontslag.
Zahawi staat nu ook onder druk om zijn parlementszetel Stratford-upon-Avon op te geven, de geboorteplaats van William Shakespeare.
Zahawi hekelt rol pers
De afgetreden bewindsman hekelde de rol van de pers. Zo nam hij aanstoot aan een kop in The Independent. ‘De strop verstrakt’, had de progressieve krant gemeld. Sunak probeert het imago van de Tories als degelijke en betrouwbare bestuurders te herstellen, maar dat lukt niet echt. Eerder deze week kwam ook Johnson weer in het nieuws met betrekking tot mogelijke belangenverstrengeling bij de benoeming van een BBC-topman, die een lening voor hem bleek te hebben geregeld.
Het doet denken aan de jaren negentig toen de Conservatieve Partij van John Major voortdurend te maken kreeg met schandalen van financiële en seksuele aard, wat er in 1997 toe leidde dat Tony Blair met New Labour op imposante wijze de macht greep.
