‘Bouchez maakt er geen geheim van dat hij premier wil worden. Maar wie zal met hem nog een coalitie willen vormen?’

Dag Bart, wat is er nu weer aan de hand?

“De voorzitters van Open Vld en MR hebben zichzelf een lastig weekend bezorgd. Dat begon al vrijdag in de namiddag, bij de aanstelling van Alexia Bertrand als opvolger voor staatssecretaris van Begroting Eva De Bleeker. Bertrand is lid van MR (en nu ook Open Vld), maar haar voorzitter, Georges-Louis Bouchez, werd pas op het allerlaatste moment op de hoogte gebracht van het manoeuvre. Vervelend, zeker als je weet dat de relatie tussen Bouchez en Bertrand al een tijdje erg bekoeld is, omdat de voorzitter zijn Brusselse toptalent telkens weer over het hoofd ziet als er ministerposten moeten worden uitgedeeld. Ook Open Vld-voorzitter Egbert Lachaert en premier Alexander De Croo vonden het wellicht prettig dat zij Bouchez eens voor voldongen feiten konden plaatsen.

“Daarna is de rel ontspoord. In het zondagse RTL-programma C’est pas tous les jours dimanche haalde Lachaert plots erg hard uit naar zijn zusterpartij. Lachaert verweet MR-Kamerlid Marie-Christine Marghem de premier persoonlijk te viseren over het nucleaire beleid, maar vooral nam hij het de MR kwalijk dat de partij minister van Justitie Vincent Van Quickenborne aanviel over de dood van de politieagent in Schaarbeek ‘op een manier die bijna copy-paste is van het Vlaams Belang’.

“Zeker in Franstalig België is dat een verwijt dat als een bom inslaat. Bouchez reageerde daarop met een ook al furieuze tweet. “De realiteit: geen enkel akkoord over kernenergie, slechtste begroting van Europa, geen enkel antwoord op het feit dat een OCAD-gevaarlijke vrij wordt gelaten en direct erna een politieman doodt”, schreef hij. “Maar wat is de kritiek van pers en politiek? Dat de MR zich niet gedraagt. Lamentabel.”

Waar komt die bitsigheid zo plots vandaan?

“Zo plots is dat allemaal niet. Al de hele regeerperiode lang gedraagt Bouchez zich als een opposant binnen de meerderheid. Hij valt het regeringsbeleid af, trekt akkoorden weer in twijfel, en bekritiseert de groene en rode coalitiepartners. Bovendien mag hij graag campagne voeren in Vlaanderen, waar hij zich als de ‘ware’ liberaal profileert, tot grote vreugde van de rechtse oppositie. Dat frustreert Open Vld al langer, want die partij levert de premier en moet dus de kerk meer in het midden houden.

“Tot voor kort werd bij Open Vld, omwille van de lieve vrede, de kalmte bewaard. Dat is nu voorbij. De Vlaamse liberalen gaan volop voor de bescherming van de positie van Alexander De Croo als premier. Aanvallen, zeker van binnenuit, worden nu wel beantwoord. Een gepland etentje tussen de kopstukken van MR en Open Vld werd al eerder geannuleerd, omdat de sfeer er niet naar is. En zeggen dat de twee partijen officieel nog altijd werken aan een gezamenlijk project voor Brussel, waar de perfect tweetalige Alexia Bertrand dan mee op een gemeenschappelijke lijst zou moeten komen bij de volgende verkiezingen.”

Wat wil MR-voorzitter Bouchez bereiken met zijn ramkoers?

“Dat is de grote vraag. Bouchez maakt er nauwelijks een geheim van dat hijzelf graag premier wil worden. Hij vindt dat hem dat toekomt omdat de MR groter is dan de Open Vld van De Croo. Alleen: wie zal met hem nog een coalitie willen vormen? In Franstalig België zal bij de minste kans geprobeerd worden om de MR uit de coalities te duwen, maar ook in Vlaanderen zijn er geen bondgenoten meer over. De N-VA vindt het natuurlijk prima dat Bouchez de eigen coalitie ondermijnt, maar of Bart De Wever daarna zelf het risico zal nemen om met de man in zee te gaan, is nog maar de vraag. Voor Vivaldi gevormd werd, eiste De Wever nog dat een regering met N-VA er een zonder de ‘onbetrouwbare’ MR moest zijn.

“Bouchez hoopt dat hij met N-VA toch een nieuwe, rechtsere as van een toekomstige regering kan vormen. Maar dan moet N-VA wel meteen al haar communautaire eisen laten vallen. Ook niet gemakkelijk. Bovendien heeft Bouchez ook bij bijvoorbeeld Vooruit weinig vrienden. Vlak voor de regering-De Croo rond raakte, eiste Vooruit-voorzitter Conner Rousseau nog dat de MR van Bouchez uit de regering gehouden zou worden.”

Bedreigt dit de stabiliteit in de regering?

“Regeringen vallen altijd over hindernissen die je op voorhand niet ziet aankomen. Een jaar geleden werd nog druk gespeculeerd dat Vivaldi het zwaar zou krijgen in de sociaal-economische dossiers. Dat bleek uiteindelijk nog wel mee te vallen. Nu is er een minder concrete dreiging, maar dat wil dus niet zeggen dat er geen gevaar is. Juist omdat het eigenlijk vooral om een emotionele kwestie van personen gaat - wie is de baas? - is de uitkomst onvoorspelbaar.

“Zeker is wel dat een regering die ruziënd uit elkaar spat op dit moment van diepe crisis weinig goeds te verwachten heeft aan de stembus. Weinig kiezers zullen begrip tonen voor dat politieke steekspel. Je zou verwachten dat dat vooruitzicht politieke leiders ervan weerhoudt om zichzelf en elkaar in de kloof te storten. Logischer zou het zijn dat de leiders van MR en Open Vld toch weer proberen zich met elkaar te verzoenen. Tot het volgende mediaoptreden en de volgende rel...”

Lees ook: