Op weg naar onverschrokken bezoek aan Washington krijgt Zelensky nieuwe wapensteun VS

Het bezoek aan Biden is Zelensky’s eerste reis buiten Oekraïne sinds de invasie in februari. De Oekraïense president en zijn Amerikaanse collega Biden spraken elkaar geregeld telefonisch, maar tot een ontmoeting was het nog niet gekomen. “We gaan er natuurlijk voor zorgen dat president Zelensky bij zijn vertrek uit dit land weet dat hij vooruit kan met de volle steun van de VS”, zei een woordvoerder van het Witte Huis.

Voor Zelensky (en voor alle Oekraïners) is het van levensbelang zich te verzekeren van steun onder de Amerikaanse bevolking, het parlement en de regering. Zonder Amerikaanse wapens lijkt het Oekraïense leger verloren tegen het veel zwaarder bewapende Rusland. De VS leverden al meer dan 17 miljard euro aan militaire steun aan Oekraïne. Dat is twee keer zoveel als de wapensteun van alle andere Navo-landen samen. Mede dankzij Amerika’s moderne Himars-langeafstandsraketten nam Oekraïne deze zomer het momentum in de oorlog over en kon het grote delen van het zuiden en noordoosten bevrijden.

Zelensky heeft dringend behoefte aan luchtafweer nu Rusland de Oekraïense energievoorzieningen systematisch bombardeert en zo de bevolking bedreigt met een bevriezingsdood. De Patriot-raketafweersystemen die de VS nu gaan leveren, staan bekend als een van de beste luchtdoelwapens. Oekraïne kan de Patriots niet direct inzetten. Eerst moeten Oekraïense militairen in het buitenland een training ondergaan (die normaal gesproken maanden duurt) om het zeer geavanceerde systeem te kunnen bedienen.

Naast luchtafweer heeft Oekraïne met name behoefte aan pantserwagens en langeafstandsraketten, zo zei een topadviseur van Zelensky tijdens diens buitenlandse reis. Oekraïense militairen moeten zich vaak in personenauto’s verplaatsen door gevechtsgebied en zijn daarbij kwetsbaar door de Russische artillerie. Langeafstandsraketten zijn cruciaal gebleken in de vernietiging van Ruslands logistieke schakels achter het front, zoals munitiedepots.

Vlag als dank

Maar Zelensky kwam voor meer dan wapens naar Washington. Met zijn verre buitenlandse reis zet hij zich af tegen president Poetin die sinds zijn invasie dicht bij huis blijft en zijn verblijfsplek geheim houdt. Zelensky nam een Oekraïense vlag met handtekeningen van militairen voor Biden mee uit Bachmoet, een zwaar belegerde frontstad in de Donbas. Volgens Zelensky, die de stad dinsdag bezocht, vroegen militairen hem om de vlag aan Biden te geven als dank voor de wapens waarmee ze hun land verdedigen.

Steun Republikeinen

Biden en Zelensky beseffen ook dat steun van de Republikeinen steeds belangrijker wordt om Oekraïne op de been te houden. Door de uitkomst van de tussentijdse verkiezingen is de machtsbalans binnen het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden verschoven. Vanaf 3 januari hebben Republikeinen daar de leiding. Biden heeft als president zijn onvoorwaardelijke steun aan Oekraïne uitgesproken, maar er is hem er veel aan gelegen ook het Congres daarin te blijven meekrijgen.

Republikein Kevin McCarthy, de beoogde voorzitter van Huis van Afgevaardigden, waarschuwde al dat Zelensky “geen blanco cheque” meer hoeft te verwachten. Luttele uren voor Zelensky’s bezoek aan de VS werd aangekondigd, verzette de Republikeinse partijleiding zich tegen de nieuwe door Biden voorgestelde begrotingswet van 1,7 biljoen dollar. Daarin is ook 45 miljard dollar opgenomen aan (grotendeels militaire) steun voor Oekraïne in 2023.

Dat Zelensky zijn leven waagt voor een pleidooi binnen de muren van het Amerikaanse Capitool, zal de druk op vertegenwoordigers opvoeren om Oekraïne ook volgend jaar volmondig te steunen. In de uiterst-rechtse vleugel van de Republikeinse Partij heerst maar weinig pro-Oekraïens sentiment. Invloedrijke Congresleden als Marjorie Taylor Greene en Lauren Boebert pleiten voor het per direct stopzetten van elke hulp aan Oekraïne. Maar zij zijn in de minderheid.