Oorlogskosten stijgen: met VS-granaat van 100.000 euro wordt een Russische tank vernietigd

De Amerikaanse militaire hulp aan Oekraïne nadert de 20 miljard dollar. De grote inzet van hightechwapens laat zien hoe kostbaar moderne oorlogsvoering is geworden. Met granaten van meer dan 100.000 dollar per stuk wordt een tank of houwitser uitgeschakeld.

Met dodelijke precisie wordt een Russische Msta-houwitser, verborgen langs een weg tussen wat bomen, vanuit de lucht vernietigd. Wáár de Oekraïense artillerie het zware Russische kanon – waarvan Moskou er ongeveer duizend zou hebben – uitschakelde, meldt de video die onderzoekscollectief Ukraine Weapons Tracker maandag op Twitter plaatste niet.

Vanuit het niets wordt de gecamoufleerde Msta, die sinds eind jaren tachtig in gebruik is bij de Russische landmacht, getroffen door een granaat. “Een precisieaanval door de artillerie”, aldus de onderzoekers. Een van de meest waarschijnlijke boosdoeners is de Amerikaanse Excalibur-granaat. Deze geavanceerde, satellietgestuurde artilleriegranaat duikt in de laatste fase van de aanval plotseling verticaal op het doelwit af.

De Excalibur, die binnen vier meter van het doelwit landt, behoort tot de trefzekerste artilleriegranaten van de Amerikaanse landmacht. Maar het wapen is niet goedkoop. Terwijl de standaard artilleriegranaat van de VS ongeveer 800 dollar per stuk kost, hangt aan de Excalibur een prijskaartje van naar schatting 110.000 dollar.

De VS, de grootste wapenleverancier van het Oekraïense leger, besloten vorige week nog eens vijfhonderd van deze precisiegranaten naar het slagveld te sturen, boven op de tweeduizend die al waren geleverd. Kiev kan de extra Excaliburs nu immers goed gebruiken bij de twee offensieven in het oosten, en in het zuiden bij Cherson.

Opvallende stijger

De Oekraïne-oorlog is door het gebruik van hightechwapens geen goedkope strijd. Na acht maanden vechten, is de teller voor alleen de VS al opgelopen tot 17,6 miljard dollar. Bijna elke week maakt de regering-Biden bekend dat opnieuw voor honderden miljoenen dollars aan wapens wordt gestuurd om het Russische leger te bevechten. Terwijl veel NAVO-lidstaten amper bekendmaken wát ze precies leveren, doen de VS daar niet geheimzinnig over.

Op de Pentagon-site kan het Russische opperbevel precies zien hoe de Oekraïense voorraden worden aangevuld en met welke nieuwe Amerikaanse wapens hun soldaten zullen worden bevochten. Zo is een opvallende stijger van de afgelopen weken de Raam, een artilleriegranaat die negen antitankmijnen over een gebied verspreidt. Deze granaat, die naar verluidt ongeveer 3.000 euro per stuk kost, is bedoeld om de opmars van Russische tankeenheden te dwarsbomen. Nadat er sinds een maand mondjesmaat tweeduizend waren beloofd, besloten de VS vorige week plotseling vijfduizend extra Raams te sturen.

De hoeveelheid Amerikaanse wapens is enorm en roept de vraag op of het Oekraïense leger nu nog overeind zou staan zonder steun van de VS. Ter vergelijking: de twee gulste EU-lidstaten zijn Polen met 1,8 miljard dollar en Duitsland met 1,2 miljard dollar. Tot nu toe heeft Washington uit de eigen wapenvoorraden onder andere het volgende geleverd en toegezegd: 178 zware houwitsers, iets meer dan een miljoen artilleriegranaten, ongeveer 44.000 antitank- en luchtdoelraketten, 115.000 mortieren, 38 Himars-raketsystemen, ruim zestig miljoen kogels, meer dan tienduizend granaatwerpers en ruim duizend jeeps en pantserwagens.

‘Verwoestend effect’

Over hoeveel Himars-raketten – het krachtigste wapen dat de VS hebben geleverd – Oekraïne beschikt, heeft het Pentagon niet bekendgemaakt. Maar elke keer als de Oekraïners één salvo afvuren op de Russen, bestaande uit zes raketten, wordt voor 600.000 tot 1 miljoen dollar afgeschoten.

Tot vorige maand had de Oekraïense artillerie genoeg Himars-raketten afgevuurd om ruim vierhonderd belangrijke Russische doelwitten zoals munitiedepots te vernietigen, aldus Amerika’s hoogste militair generaal Mark Milley. “Ze hadden een verwoestend effect”, zei hij over de Himars-aanvallen.

Een veel duurdere raket die sinds enkele maanden zijn intrede heeft gedaan op het strijdtoneel is echter de Harm. Kosten per stuk volgens de Amerikaanse luchtmacht: 200.000 dollar. De VS besloten de Harm in handen te spelen van de Oekraïense luchtmacht om Russische radarsystemen te vernietigen. Deze raketten moeten ervoor zorgen dat de Oekraïense gevechtsvliegtuigen in sommige regio's meer missies kunnen uitvoeren, onder andere bij het offensief in Cherson.

Duurste raket

Maar de kostbaarste Amerikaanse raket zal binnenkort zijn debuut maken op het slagveld. Oekraïne krijgt in de komende weken de eerste twee Nasams-luchtverdedigingssystemen geleverd om Russische kruisraketten en drones neer te halen. Deze vuren Amraams af, de modernste westerse luchtdoelraket voor luchtgevechten die naar schatting een miljoen dollar per stuk kosten.

Hoeveel raketten en andere hightechwapens Rusland heeft afgevuurd, is moeilijk te zeggen, omdat Moskou dat niet bekendmaakt. Ook over de kosten van de wapens geven de Russen weinig informatie. De Oekraïense minister van Defensie Oleksii Reznikov claimde vorige week dat Moskou van het moderne raketarsenaal van 1.844 stuks er nog maar 609 over had.

Zo zouden volgens Reznikov 776 van de negenhonderd Iskander-grondraketten zijn afgevuurd. Zakenblad Forbes schatte de prijs van een Iskander in juni op 3 miljoen dollar per stuk. Van de Kalibr-kruisraketten zouden er volgens Kiev 228 van de 500 zijn gelanceerd. Volgens Forbes kostte een Kalibr, die vanaf marineschepen in de Zwarte Zee wordt afgevuurd, 6,5 miljoen dollar per stuk. “Door honderden precisieraketten tegen burgerdoelen te gebruiken, beperkt de agressor zijn mogelijkheden om militaire faciliteiten te vernietigen”, aldus Reznikov.