Nieuw hightechwapen moet Russisch voorjaarsoffensief verstoren: Russen straks tot op 150 kilometer niet veilig?

Het Oekraïense leger krijgt mogelijk toch raketten om de Russen op lange afstanden te treffen. Tenzij de VS op het laatste moment afzien van het plan, zal een nieuw hightechwapen op het slagveld verschijnen dat Russische doelen tot op 150 kilometer kan vernietigen.

Na maandenlange discussies heeft de Amerikaanse regering eindelijk besloten de hightechbom naar Oekraïne te sturen, zo meldt persbureau Reuters. Het is onderdeel van een nieuw wapenpakket van meer dan twee miljard dollar dat deze week wordt aangekondigd. Hiermee zal de totale militaire steun van de VS aan het Oekraïense leger sinds de Russische invasie op zo’n dertig miljard dollar komen.

Met de Ground Launched Small Diameter Bomb (GLSDB) kunnen de Oekraïners belangrijke doelwitten ver achter de Russische linies onder vuur gaan nemen. Dit betekent dat munitie- en benzinedepots, militaire bases en belangrijke logistieke knooppunten, zelfs tot in de Krim, niet meer veilig zijn voor het precisiewapen. De GLSDB is immers tot op een meter nauwkeurig.

Het nieuwe wapen, dat nog nooit in een oorlog is ingezet, kan een bedreiging vormen voor het voorjaarsoffensief dat Moskou plant. Het Russische opperbevel zou over een breed front, van het oosten tot het zuiden, in de aanval willen gaan zodra het winterse weer beter wordt. Rusland dirigeert momenteel zo’n 300.000 extra gemobiliseerde soldaten naar het strijdgebied. Ook voeren de Russen militair materieel aan, onder andere via de Krim.

Dodelijker

Oekraïne beschikt nu nog niet over de artilleriegranaten en raketten die de Russen ver achter de frontlinie kunnen bestoken. De westerse houwitsers die het heeft gekregen, reiken niet verder dan vijftig kilometer. En het gevaarlijkste Amerikaanse wapen dat Kiev in handen kreeg, het Himars-raketsysteem, vernietigt doelen tot op 85 kilometer. De Oekraïense regering en de legerleiding dringen er bij Washington al maanden op aan om de Himars nog dodelijker te maken door een raket te leveren die tot op 300 kilometer kan toeslaan.

President Joe Biden weigerde tot nu toe die rakketten, de ATACMS, te sturen. Hij vreest dat het Kremlin de levering als een provocatie zal zien. Ook maakt het Witte Huis zich zorgen dat de Oekraïners in de verleiding komen om militaire bases in Rusland aan te vallen. Met de GLSDB-bom kiezen de VS nu voor een compromis. Het wapen, dat ook met de Himars kan worden afgeschoten, is wel vernietigend maar heeft een korter bereik dan de ATACMS.

De GLSDB werd door Boeing en Saab ontwikkeld en is sinds enkele jaren operationeel. Beide bedrijven besloten een bestaande Amerikaanse precisiebom, de door gevechtsvliegtuigen afgeworpen Small Diameter Bomb, te voorzien van een motor. Doel was een wapen te maken waarmee vanaf land met grote nauwkeurigheid een bunker, opslagplaats of militair materieel tot op 150 kilometer kon worden vernietigd.

Relatief goedkoop

Nadat de GLSDB-bom is gelanceerd vliegt het wapen, dat is voorzien van kleine vleugels, naar een bepaalde hoogte. Als de motor zich heeft afgescheiden, begeeft de raket zich in een glijvlucht en gps-gestuurd naar het doelwit. “Het is buitengewoon flexibel, zeer effectief en nauwkeurig over lange afstanden”, aldus Saab over de bom die een explosieve kracht heeft van 250 pond. Een ander voordeel is dat het wapen relatief goedkoop is. De bom kost zo’n 40.000 dollar. Ter vergelijking: de ATACMS zou de VS per raket een miljoen dollar kosten.

De grote vraag is hoe snel het wapen in Oekraïne kan zijn. In november lekte uit dat Boeing het Pentagon een voorstel had gedaan om het Oekraïense leger te voorzien van de GLSDB-bom. Levering was volgens Boeing mogelijk in het voorjaar. Dat is net op tijd voor de strijd naar verwachting weer in alle hevigheid losbarst.

De Russen zullen met grote nieuwsgierigheid kijken of het wapen snel in het oosten en zuiden zal zijn. Na de vernietigende aanvallen van de Himars, besloot de legerleiding belangrijke bases verder achter de frontlinie te verplaatsen. Mochten de Oekraïners snel over de GLSDB-bom beschikken, dan moet het Russische leger vrezen dat Oekraïne onder andere de stad Loehansk volop zal aanvallen. Deze stad fungeert nu als logistiek knooppunt.

Dreigementen Russen

Ook de stad Dzjankoj, een belangrijk spoorlijnknooppunt op de Krim, zal het doelwit worden. Vanuit hier worden de Russische eenheden in het zuiden bevoorraad. “Elke dag dat het Pentagon de beslissing over het sturen van de GLSDB uitstelt, is weer een dag waarop Oekraïne deze waardevolle capaciteit zal missen”, aldus John Hardie van de Amerikaanse denktank Foundation for Defense of Democracies. “Er is geen tijd te verliezen.”

Hardie riep in december, met collega Bradley Bowman, de VS op het wapen zo snel mogelijk te leveren. Ze wezen erop dat de Russen zullen worden gedwongen door de GLSDB om hun logistieke bases nog verder te verplaatsen van de frontlinie. “Hierdoor wordt het moeilijker voor de Russen om gevechtseenheden te voorzien van voldoende munitie en andere voorraden en om terrein te veroveren”, aldus het tweetal.

De VS moeten Russische dreigementen dat Washington de strijd escaleert door het wapen te leveren, met een flinke korrel zout nemen, betoogden de deskundigen in een opiniestuk. “Tot nu toe wordt de reactie van Moskou op de levering van militaire hulp door het Westen aan Kiev gekenmerkt door veel geblaf maar weinig bijten.”