In zijn wanhoop stuurt Poetin slecht getrainde rekruten en voormalige veroordeelden naar de frontlinies in Oekraïne

Moskou stuurt slecht getrainde rekruten, onder wie veroordeelden, naar de frontlinies in Oost-Oekraïne. Die moeten het pad effenen voor meer ervaren strijders, menen functionarissen van de VS en bondgenoten.

Het aantal gedode en gewonde Russische manschappen in Oekraïne staat inmiddels op bijna 200.000, een duidelijk symbool van hoe slecht de invasie van president Poetin tot nu toe is verlopen, aldus Amerikaanse en andere westerse functionarissen. Ze waarschuwen dat het aantal slachtoffers moeilijk in te schatten is, vooral omdat Rusland het aantal oorlogsdoden en -gewonden stelselmatig te laag rapporteert. Toch zegt men dat het bloedbad in en rond de Oost-Oekraïense stad Bachmoet en de stad Soledar de toch al hoge tol nog verder heeft opgedreven.

Omdat Moskou wanhopig op zoek is naar een grote overwinning op het slagveld en omdat het Bachmoet ziet als de sleutel tot de overname van het hele oostelijke Donbas-gebied, heeft het Russische leger slecht getrainde rekruten en voormalige veroordeelden naar de frontlinies gestuurd, recht in de Oekraïense vuurlinies. Volgens Amerikaanse functionarissen is het resultaat dat honderden militairen dagelijks gewond raken of zelfs overlijden.

Geen belemmering

Russische analisten zeggen dat het hoge aantal gesneuvelden waarschijnlijk geen belemmering vormt voor de oorlogsdoelen van Poetin. Hij heeft in eigen land geen politieke tegenstand en pretendeert dat de oorlog gelijkaardig is aan de strijd die het land in de Tweede Wereldoorlog voerde, toen meer dan acht miljoen Sovjet-soldaten stierven. Enkele Amerikaanse functionarissen menen dat Poetin zich honderdduizenden slachtoffers in Oekraïne kan veroorloven, hoewel hogere dodentallen nefast zouden kunnen zijn voor zijn politieke steun.

Aan de Oekraïense kant zijn de cijfers tevens moeilijk te achterhalen omdat Kiev niet graag zijn eigen oorlogsverliezen bekend maakt. Maar ook in Bachmoet worden dagelijks honderden Oekraïense soldaten verwond of gedood, aldus Amerikaanse en westerse bronnen. Zelensky houdt beter getrainde infanterieformaties achter de hand om hen te beschermen, terwijl minder goed voorbereide troepen, zoals die in de territoriale verdedigingseenheden, aan het front moeten blijven om de zwaarste beschietingen op te vangen.

De regering-Biden bracht in november voor het laatste een schatting van het aantal slachtoffers naar buiten. Generaal Mark Milley, voorzitter van de stafcheffen, liet weten dat aan beide zijden meer dan 100.000 soldaten waren gedood en verwond sinds het begin van de oorlog. Toen zeiden functionarissen in besloten gesprekken echter dat het aantal dichter bij de 120.000 gesneuvelden lag.

“Ik zou zeggen dat het er ondertussen aanzienlijk meer dan 100.000 zijn”, stelde Milley vorige maand op een persconferentie in Duitsland. Hij voegde eraan toe dat de Russische slachtoffers onder te verdelen zijn in “gewone militairen en huurlingen in de Wagner-groep”.

Tijdens twee bijeenkomsten van de NAVO en partnerlanden in januari werd besproken dat de gevechten in de Donbas waren veranderd in, zoals een van hen het uitdrukte, een ‘gehaktmolen’.

Op 22 januari zei generaal Eirik Kristoffersen, topman van de Noorse defensie, op televisie dat er naar schatting 180.000 Russische doden en gewonden waren gevallen, tegenover 100.000 doden en gewonden en 30.000 burgerslachtoffers in Oekraïne. Kristoffersen schreef in een e-mail aan The New York Times dat er “veel onzekerheid bestaat over die aantallen, omdat niemand op dit moment in staat is een goed overzicht te geven. Ze zouden zowel lager als hoger kunnen uitvallen.”

Hoge Amerikaanse functionarissen zeiden deze week dat zij denken dat het aantal voor Rusland dichter bij de 200.000 ligt. Die dodentol, opgelopen in slechts elf maanden, is acht keer hoger dan de hoeveelheid Amerikaanse slachtoffers in twee decennia oorlog in Afghanistan.

De cijfers voor Oekraïne en Rusland zijn schattingen op basis van satellietbeelden, onderschepte communicatie, berichten op sociale media en in de lokale media, alsook officiële rapporten van beide regeringen. Het is uiterst moeilijk om precieze cijfers te achterhalen. Ook de schattingen lopen uiteen, zelfs binnen de Amerikaanse regering.

Kanonnenvoer

Een hoge Amerikaanse militaire functionaris beschreef vorige maand de gevechten rond Bachmoet als ‘barbaars’. Beide zijdes voerden dagelijks enkele duizenden artilleriebeschietingen uit, terwijl de militaire privémilitie Wagner, die een centrale rol speelt bij de Russische campagne in die regio, in wezen gerekruteerde veroordeelden inzette als kanonnenvoer, zo verklaarde de functionaris die anoniem wilde blijven.

De veroordeelden moesten de Oekraïense verdedigingsacties incasseren, terwijl de meer ervaren strijders van de groep achter hen aankwamen om terrein te winnen, aldus de bron. Hoge Amerikaanse militairen en defensieambtenaren zeggen dat Wagner ongeveer 50.000 troepen gerekruteerd heeft om in Oekraïne te vechten.

Duizenden van die veroordeelden zijn gedood, een aantal dat Amerikaanse functionarissen heeft gechoqueerd. Ze stellen dat de strategische waarde van Bachmoet simpelweg niet in overeenstemming is met de prijs die Rusland heeft betaald.

In een interview dinsdag wees de Amerikaanse staatssecretaris van Defensie Colin Kahl op talloze tactische en bevoorradingsproblemen om de Russische tactiek te verklaren. Het Russische leger heeft te weinig essentiële voorraden, aldus Kahl. “Ze hebben bijna geen artillerie meer. Hun afstandsmunitie raakt op en ze vervangen die door grote groepen gevangenen naar plaatsen als Bachmoet en Soledar te sturen.”

Het Russische leger volgt de tactiek van Wagner en heeft opzettelijk slecht getrainde troepen ingezet om Oekraïense aanvallen uit te lokken om hen materieel uit te putten, aldus hoge Amerikaanse militaire en defensiefunctionarissen.

Kusti Salm, waarnemend minister van Defensie van Estland, zei vorige week in een persconferentie in Washington dat Rusland zijn verliezen beter kan dragen dan Oekraïne. “In dit specifieke gebied hebben de Russen ongeveer 40.000 tot 50.000 gevangenen ingezet”, zei Salm. “Ze nemen het op tegen gewone soldaten, mensen met gezinnen, mensen met een opleiding, kortom, waardevolle mensen voor het Oekraïense leger. Maar daarvoor betaalt het land een hoge prijs. Het is niet één op één, want voor Rusland zijn de gevangenen vervangbaar. Vanuit een operationeel perspectief is dit een zeer oneerlijke deal voor de Oekraïners en een slimme tactische zet van de Russische kant.”

Vervangbaar

Moskou gebruikt al tientallen jaren, zo niet eeuwen, mensen die het als vervangbaar beschouwt in gevechten. Tijdens de Tweede Wereldoorlog stuurde Jozef Stalin bijna 1 miljoen gevangenen naar het front. De Russische historicus Boris Sokolov beschrijft in Goelagreserves, een artikel in het Russische oppositieblad Grani.ru, dat nog eens 1 miljoen “speciale kolonisten”, gedeporteerden en anderen die door de Sovjet-regering als tweederangsburgers werden beschouwd, ook werden gedwongen te vechten tijdens de Tweede Wereldoorlog.

“In wezen doet het er niet toe hoe groot de Russische verliezen zijn, aangezien hun totale menselijke kapitaal veel groter is dan dat van Oekraïne”, zei Salm in een vervolgmail. “In Rusland is het leven van een soldaat niets waard. Een dode soldaat is daarentegen een held, ongeacht hoe hij is gestorven. Alle gedode soldaten kunnen worden vervangen en het aantal verliezen zal de publieke opinie over de oorlog niet doen verschuiven.”

_{© The New York Times}