Een knuffel voor Pelosi, een Oekraïense vlag en een staande ovatie: zo werd Zelensky onthaald in het Amerikaans Congres

De Oekraïense president Volodymyr Zelensky sprak na een ontmoeting met de Amerikaanse president Joe Biden het Amerikaanse Congres toe. Zijn belangrijkste doel: de politici aan zijn kant houden, of in het geval van sceptici, krijgen.

Als een popster heeft Volodymyr Zelensky woensdagavond moeite om uit te komen boven zijn publiek. Minutenlang houdt het applaus aan. ‘Dank u’, herhaalt de Oekraïense president tegenover honderden klappende leden van het Amerikaanse Congres. Stil krijgt hij ze niet. Zelensky lacht schuchter. Grijnst. Zwaait tenslotte. ‘Dit is te veel voor me.’ En zijn blik wordt weer ernstig.

Zelensky’s eerste buitenlandse bezoek sinds de oorlog in zijn land tien maanden geleden begon, eindigt woensdag in het Capitool. In Washington D.C. houdt hij een vurig pleidooi voor verdere hulp bij zijn strijd. ‘Jullie steun is cruciaal’, zegt hij tegen de vertegenwoordigers. ‘Geen liefdadigheid, maar een investering in de veiligheid van de mondiale democratie.’

Zijn doel is de Amerikaanse politiek aan zijn kant houden. Daar wordt immers besloten over de levering van miljarden aan materieel. Zelensky bedankt voor de wapens, maar plaatst ook een kanttekening. ‘Is het genoeg? Eerlijk? Nee.’ Hij pleit voor meer geldsteun en aanvullende sancties voor Rusland. Zelensky benadrukt daarbij opvallend vaak dat hij tegen beide partijen spreekt.

Afkeer van rechts

Het Amerikaanse Congres is woensdag luid, maar niet onverdeeld. Enkele vertegenwoordigers dragen Oekraïens geel-blauw, maar een aantal Republikeinen klapt demonstratief niet mee met de rest. Anderen spreken hun afkeer in afwezigheid uit.

De meest rechtse Republikeinse vleugel plaatst twijfels bij hulp aan Oekraïne. Dat hoopt Zelensky te veranderen. Op 3 januari verschuift de machtsbalans in het Huis van Afgevaardigden als de Republikeinen daar de leiding nemen. Zonder rechtse stemmen zal Biden moeite hebben om aanvullende steun voor Oekraïne door het Congres te loodsen.

Daarom is Zelensky nu hier. Politieke beslommeringen in de VS zijn voor hem en zijn land letterlijk van levensbelang.

Invloedrijke rechtse politici als Marjorie Taylor Greene en Lauren Boebert pleiten voor het staken van elke steun. Taylor Greene boycot de toespraak, Boebert kijkt demonstratief op haar telefoon. ‘Er sterven meer Amerikanen’ aan overdoses ‘dan Oekraïners door toedoen van de Russen’, zei Congreslid Mike Garcia eerder die dag. ‘Stel je een land voor waar de president zijn eigen volk beschermt.’

Joe Biden is er woensdagavond niet bij. De president heeft dan al een goed deel van de dag met Zelensky doorgebracht. De twee troffen elkaar ’s middags voor de ingang van het Witte Huis en liepen gearmd naar binnen: de oorlogspresident en de president die hem die oorlog helpt uitvechten.

Zegetocht

Zelensky’s bezoek aan de VS heeft zich ontpopt als zegetocht. Biden zegde een nieuw wapenpakket toe ter waarde van 1,85 miljoen dollar inclusief, voor het eerst, het geavanceerde Patriot-luchtafweersysteem dat de Oekraïners zeer verlangden. De VS zullen het land ‘zolang als nodig is steunen’, aldus Biden.

Voor het Congres spreekt Zelensky voor die steun zijn dank uit. Maar hij waarschuwt ook dat de Amerikanen niet moeten wachten op Russisch inbinden. ‘Dat zou naïef zijn.’ Volgens hem moeten de VS nu doorzetten en Oekraïne de oorlog voorgoed te laten winnen. Volgend jaar wordt ‘een keerpunt’, zegt Zelensky, ‘door Oekraïense moed en Amerikaanse vastberadenheid’.

Ten slotte ontvouwt hij een reusachtige Oekraïense vlag beschreven door soldaten aan de frontlinie, waar Zelensky dinsdag nog aanwezig was. Vandaag gaat hij niet in pak gekleed, maar in zijn gebruikelijke militair-groene tenue.

Democraat Nancy Pelosi krijgt van de president een kus op haar wang gedrukt: zij heeft hem in belegerd Kiev bezocht. Dit is een van haar laatste momenten als voorzitter van het Huis van Afgevaardigden. ‘Vrolijk kerstfeest’, besluit Zelensky, ‘en een gelukkig, triomfaal nieuwjaar.’ Het applaus zwelt weer aan.