‘De sleutel tot de bevrijding van de Krim’: dit zijn de wapens die Oekraïne ook wil hebben om de Russen te verslaan

Oekraïne ziet zijn kans schoon, na het westerse besluit tanks te leveren. Stuur ook snel F-16’s en raketten voor de lange afstand, is nu de boodschap van Kiev. Deze wapens zouden de gevechtskracht van het Oekraïense leger aanzienlijk vergroten.

“De volgende grote horde”, zo noemt Joeri Sak, adviseur van de Oekraïense minister van Defensie, het vervullen van een van de grootste wapenwensen van Kiev: de F-16. “De voordelen op het slagveld zullen enorm zijn als wij ze krijgen”, aldus Sak over ‘s werelds succesvolste gevechtsvliegtuig van de afgelopen vijftig jaar.

President Volodymyr Zelensky laat zich ook niet onbetuigd. “Wij zetten in op de levering van gevechtsvliegtuigen uit het Westen aan Oekraïne”, aldus Zelensky woensdag na een gesprek met NAVO-baas Jens Stoltenberg. Het Westen kan de borst natmaken. Na elf maanden bedelen om allerlei wapens, wil Oekraïne het tankbesluit van woensdag gebruiken om eindelijk door te pakken.

Kiev is het druppelsgewijs leveren van wapens door het Westen beu, het verlengt de oorlog volgens Zelensky nodeloos. De Russen bereiden zich voor op een groot offensief, zo betogen de Oekraïners, mogelijk zelfs met een nieuwe mars naar Kiev. Dus moet het Westen niet langer treuzelen en alle wapens leveren die volgens de Oekraïense generaals nodig zijn om te winnen. De zelfverzekerdheid groeit in de Oekraïense regering, die denkt haar zin te krijgen.

“Ze wilden ons geen zware artillerie geven”, zegt Sak. “Toen deden ze dat wel. Ze wilden ons geen Himars-systemen geven, maar toen deden ze dat wel. Ze wilden ons geen tanks geven, nu geven ze ons tanks. Er is niets meer dat we niet zullen krijgen, op kernwapens na.”

Dit zijn de wapens die volgens het Oekraïense opperbevel nodig zijn:

Gevechtsvliegtuigen, zoals de F-16

Oekraïne mist vanaf de eerste dag van de oorlog de gevechtskracht om de Russen vanuit de lucht aan te vallen. Russische lucht- en raketaanvallen hebben een deel van de toch al kleine Oekraïense luchtmacht bij het begin van de invasie vernietigd. Schattingen over de MiG-29’s, Su-24’s en Su-25’s waarover de Oekraïners nog beschikken, lopen uiteen van enkele tientallen tot zo’n vijftig. Deze worden sporadisch ingezet.

Omdat de Oekraïense gevechtspiloten het Russische luchtdoelsysteem S-400 vrezen, dat tot op vierhonderd kilometer vliegtuigen uit de lucht kan schieten, kunnen ze niet vrijuit opereren. Als ze wél missies uitvoeren, vliegen ze laag om niet ontdekt te worden. Door het ontbreken van het machtige luchtwapen, dat zijn kracht bewees tijdens de Golfoorlogen en de Kosovo-oorlog, kunnen de Oekraïense grondoperaties niet vanuit de lucht worden ondersteund. Het Oekraïense leger kan logistieke bases en commandocentra van het Russische leger diep in bezet gebied niet vernietigen.

Oplossing: de F-16. Met dit Amerikaanse gevechtsvliegtuig kan Kiev proberen luchtoverwicht te creëren in het Oekraïense luchtruim. De geavanceerde Amraam-raket op de F-16, een van de beste luchtdoelraketten, kan luchtgevechten met Russische gevechtsvliegtuigen beslechten. Een groot voordeel is dat het Westen over genoeg F-16’s beschikt. Van de bijna vijfduizend die sinds de jaren zeventig zijn geproduceerd, kwam een groot deel terecht bij westerse luchtmachten. Veel landen beschikken over overtollige F-16’s, omdat ze de stealthjager F-35 vervangen.

Voor de Verenigde Staten, die toestemming moeten geven als landen hun F-16’s aan Oekraïne willen geven, is levering van de F-16 een brug te ver. Omdat Washington de Russische reactie vreest, werd zelfs een stokje gestoken voor het Poolse plan om MiG-29’s aan Kiev te geven. Maar er komen barsten in de westerse onwil om F-16’s naar Oekraïne te sturen.

Zo zijn de opvallende woorden van Nederlands minister van Buitenlandse Zaken Wopke Hoekstra dat Den Haag met een “open blik” naar de F-16-optie kijkt, het Witte Huis niet ontgaan. Nadeel van het F-16-plan is dat de toestellen kwetsbaar zijn op de grond. De Russen, die hun enorme luchtmacht nog niet op grote schaal hebben ingezet, kunnen de luchtmachtbases waar de F-16’s zijn gestationeerd vernietigen. De Oekraïense gevechtspiloten moeten ook getraind worden, want de F-16 is technologisch geavanceerder dan de MiG-29’s waar ze nu in vliegen.

Raketten met een groter bereik, zoals de Atacms

Een van de grootste frustraties van Oekraïne is dat ze, vooral als het gaat om raketten, met een hand op de rug het Russische leger moeten bevechten. Ze kregen wel het vernietigende Himars-raketsysteem, dat de VS met veel pijn en moeite gaven, maar raketten om de Russen overal in bezet gebied te bestoken mochten ze niet hebben. De regering-Biden is doodsbang dat de Oekraïners in de verleiding komen Russisch gebied aan te vallen.

De Himars-raketten die Kiev wél kreeg, met een bereik van zo’n tachtig kilometer, droegen vorig jaar bij aan de succesvolle offensieven bij Charkiv en Cherson. Maar de Russische reactie bleef niet uit. Het Russische leger bracht commando-centra, opslagplaatsen van munitie en benzine en militaire bases gewoon dieper in bezet gebied onder. Oplossing: de Atacms (Army Tactical Missile System) die vanwege zijn bereik alle Russische militairen kan treffen.

De VS vinden dat Oekraïne met zijn huidige wapenarsenaal de Russen hard genoeg kan treffen. “De Oekraïners kunnen de dynamiek op het slagveld veranderen zonder Atacms”, aldus de Amerikaanse staatssecretaris van Defensie Colin Kahl. Als het verwachte Russische voorjaarsoffensief dreigende vormen aanneemt, zal de druk alleen maar toenemen op de VS om ook de Atacms snel naar het slagveld te sturen.

Bewapende drones, zoals de Gray Eagle

Ook de levering van Amerika’s belangrijkste bewapende drones was voor het Witte Huis tot nu toe onbespreekbaar. Deze drones, zoals de Gray Eagle en de Reaper, gebruiken de VS al twintig jaar om vooral op terroristen te jagen. Op grote hoogte kunnen deze drones een dag in de lucht blijven om Russische bases en troepenconcentraties in kaart te brengen. Als tot een aanval moet worden overgegaan, kunnen vier Hellfire-raketten worden afgevuurd die zijn ontworpen om tanks te vernietigen.

De VS zijn huiverig om deze drones te leveren, vooral omdat ze bang zijn dat hoogwaardige technologie in vijandige handen komt als het Russische leger ze neerhaalt. In november riepen zestien Amerikaanse senatoren president Joe Biden op de Gray Eagle aan Oekraïne te geven.

De voormalig commandant van de Amerikaanse landmacht in Europa, Ben Hodges, steunt de pogingen om de bewapende drone in Oekraïne te krijgen. Volgens Hodges kan Oekraïne de drone en de Atacms-raket goed gebruiken om de Russische aanvoerlijnen vanuit de Krim te bestoken en om het door Moskou geannexeerde gebied te heroveren. “Ze zijn de sleutel tot de bevrijding van de Krim”, twittert Hodges.