Zuid-Amerikaanse staat eist 1.700.000 vierkante kilometer nieuw zeegebied op
Argentinië claimt Britse Falklands
Argentinië dient bij de Verenigde Naties een juridische claim in op een groot deel van de zuidelijke Atlantische Oceaan. In het gebied zitten de Britse Falklandeilanden, die ze in 1982 nog met geweld probeerden te veroveren.
door maarten rabaey
Buenos Aires l De claim strekt zich uit tot Antartica, waar Chileens grondgebied wordt opgeëist. Daarmee hoopt Argentinië mogelijk nieuwe visgronden en zeebodemrijkdommen te verwerven.
Argentijnse diplomaten overhandigden gisteren liefst 840 kilo documenten bij de Verenigde Naties in New York. Volgens de huidige kaarten beslaat Argentiniës jurisdictie in zee nu een oppervlakte van 4.800.000 vierkante kilometer. Bij de VN werd nu een officiële claim ingediend om 1.700.000 vierkante kilometer nieuw zeegebied op te eisen met daarin onder meer de Britse Falkland Islands, en ook de South Georgia en South Sandwich Islands.
Al 170 jaar betwist
De Argentijnse minister van Buitenlandse Zaken, Jorge Taiana, benadrukte dat de eis "het resultaat is van elf jaar wetenschappelijk onderzoek en diplomatieke inspanningen die de grotere omvang van het Argentijnse soevereine territorium bewijzen". Hij voegde daar meteen aan toe dat Argentinië zich zal verzetten als Groot-Brittannië een nieuwe claim legt op de Malvinas, zoals de Argentijnen de Falklands noemen.
Het Zuid-Amerikaanse land betwist al meer dan 170 jaar de eilanden met Groot-Brittannië. De Britten controleren de Falklands sinds 1833. In maart en april 1982 bezette de Argentijnse junta van Leopoldo Galtieri de eilanden, waarmee hij de aandacht afleidde van interne problemen. De Britse premier Margaret Thatcher verklaarde prompt de oorlog. In juni heroverden Britse troepen de Falklandeilanden. De oorlog kostte aan bijna 900 mensen het leven, onder wie 255 Britten.
De Argentijnse documenten bevatten vooral wetenschappelijke metingen van de zeediepte rond de kustwateren. Argentinië probeert zo te bewijzen hoe ver zijn continentale plaat, de natuurlijke landmassa, zich uitstrekt in de oceaan. Dat is een juridische vereiste.
Volgens de United Nations Convention on the Law of the Sea (UNCLOS) kunnen alleen landen met een continentaal plat dat verder reikt dan 200 mijl aanspraak maken op de zeebodem en alles wat eronder zit, tot maximaal 350 mijl buiten de kust. Bij een bewijs dat de zeebodem vanwege zijn geologische eigenschappen te zien is als de natuurlijke verlenging van de landmassa onder water krijgen landen in deze zone het recht om de rijkdommen van het water, zoals vis, en de zeebodem, zoals olie, te exploiteren - de inzet van het Argentijnse claim.
Continentale schol
De lidstaten van de conventie kregen tien jaar, van 1999 tot 2009, om uit te vissen hoe groot hun onderzeese gebied nu precies is. Door nu pas zijn dossier in te dienen probeert Argentinië dus mogelijke tegenstrevers op de valreep de loef af te steken. De Commission on the Limits of the Continental Shelf (CLCS) van de VN moet het Argentijnse dossier onderzoeken. Zij adviseert na onderzoek van de juistheid van alle claims.
De regering in Buenos Aires betwist ook delen van Antartica die toebehoren aan Chili. Onder het Antarctische Verdrag van 1961 kan geen enkele natie verdere claims leggen op het beschermde zuidpoolgebied. De kans dat de VN hierop toegeven is dus zo goed als onbestaande. Australië haalde in 2004 met een gelijkaardig initiatief bakzeil.
Alles waar volgens het UNCLOS geen claim op is te maken is nu nog 'gedeeld erfgoed van de mensheid'. De Internationale Zeebodem Autoriteit (IZA) beheert dit gebied en verstrekt vergunningen voor het delven van mineralen. Deze autoriteit is in de praktijk nog van beperkt belang omdat er nog geen bodemrijkdommen worden gewonnen in deze gebieden, maar daar kan door de internationale wedloop om grondstoffen snel verandering in komen.
n Argentijnse soldaten lezen de krant tijdens hun bezetting van de Falklands in 1982. De oorlog kostte aan bijna 900 mensen het leven, onder wie 255 Britten.
