Zo ziet de nieuwe Duitse regering eruit: Scholz gaat voor evenveel mannelijke als vrouwelijke ministers

Na zestien jaar heeft Angela Merkel woensdag een opvolger gekregen. De sociaaldemocraat Olaf Scholz is officieel benoemd tot bondskanselier. Aan ambitie geen gebrek, maar hij zal zich eerst moeten bezighouden met de coronapandemie.

Tien minuten duurde het. De drie partijen die de nieuwe Duitse regering gaan vormen, ondertekenden dinsdag zonder al te veel poespas het 177 pagina’s tellende regeerakkoord. Erg lang hadden de sociaaldemocratische SPD, de Groenen en de liberale FDP sowieso niet nodig om tot een coalitie te komen, slechts elf weken sinds de verkiezingen.

De plaats van handeling was het Futurium in Berlijn, een museum gericht op onderzoek en de toekomst. Op vooruitgang. Een veelzeggende locatie, want als de nieuwe regering één ding wil uitstralen, dan is het vooruitgang. Na zestien jaar Angela Merkel en zestien jaar CDU/CSU moet het land wakker worden geschud.

Dinsdag werd het akkoord door de partijen ondertekend, woensdag werd SPD-leider Olaf Scholz in de Bondsdag benoemd tot bondskanselier. De stemming was een formaliteit: Scholz kon rekenen op een meerderheid. Na de benoeming ontving hij felicitaties en bloemen. Eerder in de ochtend werd Angela Merkel getrakteerd op een staande ovatie. Alleen leden van de rechtse AfD bleven zitten.

Nu kan de regering-Scholz aan de slag. Het regeerakkoord is ambitieus en progressief. Kort samengevat: meer digitalisering en meer groen, maar geen belastingverhogingen. Cannabis wordt gelegaliseerd, het minimumloon gaat omhoog en een omstreden wetsartikel dat artsen verbiedt om met patiënten over abortus te praten, wordt geschrapt.

Evenveel mannen als vrouwen

Het progressieve akkoord moet in praktijk worden gebracht door een even progressieve ministersploeg. Voor het eerst telt Duitsland evenveel mannelijke als vrouwelijke ministers.

Ook een nieuwigheid: voor het eerst krijgt Duitsland een minister met een Turkse migratieachtergrond. Cem Özdemir, van de Groenen, wordt minister van Landbouw.

Ambitie en idealen genoeg dus, maar Scholz en zijn ploeg zullen zich eerst moeten bezighouden met de coronapandemie. Een bijzonder belangrijk thema, maar de partijen zaten er niet per se op te wachten. Anders dan ideologisch interessante onderwerpen als wonen (de SPD), duurzaamheid (Groenen) en digitalisering (FDP) viel er met volksgezondheid weinig te winnen en vooral veel te verliezen, midden in een pandemie.

Een minister van Volksgezondheid benoemen gebeurde dan ook niet zomaar. Uiteindelijk ging Scholz voor de populaire keuze: epidemioloog Karl Lauterbach. Aan zijn competenties twijfelt niemand. Lauterbach ontwikkelde zich tot een van de belangrijkste critici van het beleid en dook vaak op in de media. Maar precies die kwaliteiten maken hem ook onafhankelijk en onvoorspelbaar.

Om sommige ministersposten werd wel gestreden. Zo hadden FDP-leider Christian Lindner en Robert Habeck, covoorzitter van de Groenen, allebei hun zinnen gezet op Financiën. Er kwam een compromis: Lindner kreeg de post, Habeck mag het nieuwe ‘superministerie’ voor Economie en Klimaat leiden.