Zo wordt 2015
Niemand kan de toekomst accuraat voorspellen en zeker journalisten niet. Toch onderneemt het Britse weekblad The Economist al jaren een verdienstelijke poging. Al is de ene voorspelling al wat gewaagder dan de andere. Inschatten dat de economie in de eurozone blijft slabakken, is helaas een veilige gok. De terugkeer van de nine to five-job aankondigen, getuigt wel van lef.
ONVREDE
Democratie als bestuursvorm zal in heel wat westerse landen in 2015 onder druk komen te staan. Peilingen zullen aantonen dat het vertrouwen in het overheidsbestel lager dan ooit staat en regeringen gaan het tij niet meteen kunnen keren. Bovendien tonen landen zoals China aan dat er wel degelijk een alternatief bestaat. Niet dat de democratie wezenlijk in gevaar komt in 2015, maar door het opkomende nationalisme en populisme zullen bepaalde fundamenten, zoals persvrijheid en tolerantie tegenover immigranten, volgend jaar onder verhoogde druk komen te staan. Ook al verwacht The Economist een - halfslachtig -klimaatakkoord in Parijs, internationale samenwerking komt in 2015 op een laag pitje te staan.
WERKEN
Terug naar de goede ouwe tijd toen we het werk op kantoor achterlieten. 2015 luidt de terugkeer in van nine-to-five, zo schrijft The Economist. De ergernis rond het inbreken van werk op ons privéleven gaat volgend jaar naar een hoogtepunt. Nu al bestaan er bedrijven die toestellen zoals tablets of laptops van overijverige werknemers aan het einde van de werkdag bij de bedrijfspoort in beslag nemen. Opscheppen over hoe laat je nog aan de slag bent geweest, zal stilaan verdwijnen. Net als de gewoonte van sommige CEO's en andere hoogvliegers om rond 4 uur 's morgens al op hun loopband mails te bekijken. In 2015 zal het besef eindelijk rijpen dat zoiets ongezond en dom is.
Natuurlijk zullen sommigen nog altijd bij het slapengaan of ontwaken even inloggen, alleen zullen ze er in 2015 wel over zwijgen tegenover collega's. Net als alle andere personen met een problematische verslaving. "Ik heb vannacht zalig lang geslapen", zal de nieuwe standaardzin worden bij elke nieuwe werkdag.
AMERIKA
The Economist wou zich vorig jaar niet wagen aan een voorspelling op een uitkomst van de voorbije tussentijdse verkiezingen in de VS. Maar nu de Republikeinen het volledige Congres in handen hebben, verwacht het weekblad een meer dan ooit actieve president, zowel op het nationale als het internationale toneel. De zorghervorming van de president, beter bekend als Obamacare en betwist door de Republikeinen, zal - ondanks alle gebreken - in 2015 bewijzen dat het voortaan deel uitmaakt van het Amerikaans overheidsmeubilair.
CHINA
China zal volgend jaar minder groeien. Alleen lijkt niemand daar voorlopig echt een probleem van te maken. Ook al verwacht The Economist dat de Chinese overheid de officiële groeinorm naar beneden bij zal stellen tot 7 procent, de politieke en militaire macht van Aziatische reus zal in 2015 een - voorlopig - hoogtepunt kennen op het internationale toneel. Doemdenkers omtrent een onvermijdelijke confrontatie tussen Japan en China zullen ook volgend jaar aan het kortste eind trekken. Economisch staat er immers te veel op het spel voor de aartsrivalen/handelspartners. Nieuw is die analyse niet, maar het Britse weekblad is er gerust op dat ze ook in 2015 hout zal snijden.
Op binnenlands vlak is het in China uitkijken naar de opening van Disneyland Resort in Shanghai. Voor The Economist het symbool van de (intussen niet langer) opkomende middenklasse in het land. Die miljoenen Chinezen zullen in 2015 meer dan ooit degelijke gezondheidszorg, onderwijs en publieke dienstverlening vragen, samen met een schijnbaar onstilbare honger naar entertainment en andere vrijetijdsbestedingen. 2015 zal de absolute doorbraak van de Chinese dienstensector inluiden.
Op het vlak van democratie staat er daarentegen weinig te veranderen, toch niet in positieve zin. De populaire chatdienst WeChat zal in 2015 verdere restricties opgelegd krijgen. Verder is het uitkijken naar een eventueel proces tegen de in ongenade gevallen Zhou Yongkang, een voormalig lid van het Politburo verdacht van corruptie. President Xi Jinping, nu al omschreven als de machtigste leider sinds Mao, zal aan de bevolking willen aantonen dat het menens is in de vervolging van wanpraktijken aan de top, alleen dreigt te veel transparantie aan te tonen hoe het wel stinkt aan diezelfde top.
ONDERNEMEN
De multinationals van deze wereld zijn gewaarschuwd: 2015 wordt het zwaarste jaar om zaken te doen sinds de recessie van 2008-2009. De tijd van een stabiele financiële omgeving is definitief voorbij, met een hogere rente in de VS, een sterke dollar, aanhoudend zwakke Europese economische groei en groeilanden die het beste stilaan achter de rug hebben. Lange tijd vormde die omgeving voor multinationals een buffer tegen de gevaren van technologische innovatie. Fenomenen zoals cloud computing, big data en bedreigende start-ups zijn allesbehalve nieuw voor grote bedrijven, maar in 2015 wordt hun druk dwingender dan ooit. Tegen eind volgend jaar zal de helft van het IT-budget door investeringen in cloud computing opgeslorpt worden.
Disruptieve innovaties, kleine bedrijfjes die de gevestigde economische orde mede gevormd door multinationals verstoren, zetten hun opmars in 2015 verder. Uber, de alternatieve taxidienst die ook in Brussel actief is, telt vandaag zo'n 7.000 chauffeurs in Londen. Begin 2016 zullen dat er al meer dan 40.000 zijn.
TECHNOLOGIE
2015, of het jaar wanneer the smartphone volgens The Economist 'akelig' wordt. Want verwacht u volgend jaar aan de smartphone die de gedachten van zijn gebruiker lezen en voorspellen wat hij of zij wil. Anticipatory computing of predictive intelligence staat niet langer in de kinderschoenen. Nu al bestaan er mobiele telefoons die het rittenschema van de bus automatisch weergeven als je een tijdje stilstaat aan een bushalte. En volgend jaar worden die mogelijkheden zo ver uitgebreid dat we misschien zelf verplicht moeten kiezen of we die optie wel willen hebben op onze smartphone.
Een suggestie voor het online kopen van een cadeau als onze smartphone rond de middag vaststelt dat we nog niets hebben gekocht voor de verjaardag van onze geliefde is zeker handig, net als een automatische mail mét motivatie naar collega's als we weer eens te laat zijn op een vergadering. Maar willen we elke slechte gewoonte opgepikt zien door onze smartphone die met gratuite voorstellen komt op ongepaste ogenblikken?
Silicon Valley zal in 2015 bovendien meer dan ooit overgenomen worden door rasechte ingenieurs, die de hippe jongens en meisjes van de sociale media verwijzen naar 'yesterday's hype'. Chauffeurloze wagens en - vooral - draagbare technologie-wearables zullen volgend jaar in de kijker lopen.
EUROPA versus POETIN
Lange tijd leek een gemeenschappelijk Europese veiligheidsbeleid een ijdele hoop, maar de spanningen met Rusland zullen het begrip in 2015 voor het eerst echt over de tongen gaan in de Europese hoofdsteden. Ook zal de intuïtieve twijfel blijven, Duitsland wordt de onbetwiste leider van een Europees blok tegen Rusland, of liever president Vladimir Poetin. Sancties tegen Moskou zullen volgend jaar zeker behouden en - wellicht - verhoogd worden. Alternatieven voor de Russische gastoevoer worden samen bekeken en een jarenlang taboe zal in 2015 sneuvelen: het verhogen van het defensiebudget in heel wat EU-lidstaten.
BELGIE
Kleine, saaie landen - het blijven Britten, die luitjes bij The Economist - worden niet echt besproken, op een paar regeltjes na. Onze economie zal in 2015 groeien met 1,2 procent, aldus cijfers van het IMF die het weekblad aanhaalt. De regering-Michel is volgens The Economist "te nauw gefocust" om het verschil te maken nu de socialisten zijn weggevallen en de oppositie belooft bijgevolg in 2015 hard te worden. Maar om dat te weten, hebben we The Economist niet nodig.
WERELDECONOMIE
Ook al zal de wereldeconomie in 2015 weer wat groeien, de economische realiteit zal verschillende delen van de wereld in een andere richting duwen. Het beleid van de belangrijkste centrale banken zal niet langer synchroon verlopen. Ergens in 2015 zal zowel de Amerikaanse als de Britse centrale bank de rente - voorzichtig - verhogen, terwijl de Europese centrale bank verder goedkope miljarden in de economie zal pompen. De eurozone zal een recessie vermijden in 2015, maar naast het blijvende gevaar op het spook van deflatie, zullen de sancties tegen Rusland stilaan echt hun impact laten voelen op de reële economie, niet het minst in Duitsland. Het zal de euro verder naar beneden duwen, terwijl de dollar zal aansterken.
The Economist maakt zich sterk dat 'ergens volgend jaar' 1 euro evenveel waard zal zijn als 1 dollar. Andere voorspellingen: de olieprijs zal verder zakken en de beurzen gaan volatiele tijden tegemoet. Investeerders en beleggers met stalen zenuwen en een rechte rug kiezen in 2015 meer dan ooit voor harde investeringen in de 'echte' wereld. Vastgoed en infrastructuurwerken kunnen rekenen op de nodige miljardeninstroom. Amandelboomgaarden zijn blijkbaar ook een tip voor 2015.
EBOLA EN IS
Ebola zal ingedijkt worden en het debat over hoe de wereld in de toekomst er moet meegaan zal in 2015 volop losbarsten. Minder hoopvol is het weekblad voor de strijd tegen Islamitische Staat. Meer 'boots on the ground' in Irak zullen in 2015 onvermijdelijk blijven. De vraag naar Amerikaanse en Europese militaire hulp zal vanuit de regio zelf in 2015 luider klinken dan ooit. Volgend jaar zal duidelijk maken of na de roekeloze overmoed van het begin van deze eeuw, de VS en zijn bondgenoten ten prooi vallen aan even roekeloze voorzichtigheid.