Zangrel in Afghanistan: mogen meisjes nu wel of niet zingen in het openbaar?

Het Afghaanse ministerie van Onderwijs ontkende maandag dat er een zangverbod was uitgevaardigd. Het zou een misverstand zijn, de schuld van een overijverige onderwijsdirecteur in de hoofdstad Kaboel.

De rel betreft een memo die vorige week naar alle schooldistricten van Kaboel werd gestuurd. Boodschap: meisjes ouder dan 12 jaar mogen niet meer optreden in het openbaar en zingen is bij zulke gelegenheden helemaal streng verboden. Alleen vrouwen mogen meisjes nog zangles geven.

#IAmMySong

Dit was tegen het zere been van vrouwenactivisten en iedereen in Afghanistan die vreest dat de streng islamitische taliban steeds meer invloed krijgen. Al snel ontstond er op sociale media een protestcampagne #IAmMySong, waarbij vrouwen en meisjes filmpjes postten waarin ze hun favoriete liederen zongen en opriepen petities tegen het decreet te tekenen. De hashtag werd trending.

Mensenrechtenactivist Sima Samar typeerde de memo als de “talibanisering van de Republiek van binnenuit”. Toen de taliban tussen 1996 en 2001 in Afghanistan aan de macht waren, verboden zij elke vorm van meisjesonderwijs. Ook deden ze alle muziek en dans (behalve religieuze liederen) alsmede televisie in de ban, hoewel muziek en dans, ook door vrouwen, altijd deel uitmaakten van de Afghaanse cultuur.

Ahmad Sarmast, oprichter van het Afghaanse Nationale Instituut voor Muziek en de man achter de hashtag #IAmMySong, eiste de intrekking van het plan. “Dit decreet schendt niet alleen de muzikale rechten van Afghaanse meisjes en berooft hen van de helende kracht van muziek”, zei Sarmast in The Guardian. “Het schendt ook de Afghaanse grondwet (...) en de internationale conventie voor de rechten van het kind.”

Mensenrechten

De zangrel houdt verband met zorgen over de mensenrechten in het door burgeroorlog verscheurde Afghanistan. Er lopen vredesonderhandelingen met de taliban, die een deel van het land onder controle hebben, en activisten vrezen dat de beperkte vooruitgang die er sinds de verdrijving van de taliban qua mensenrechten is geboekt, in gevaar is. Ook in het overheidsapparaat van president Ashraf Ghani zijn conservatieve krachten actief.

Vrijdag liet het ministerie van Onderwijs weten dat de woede op een misverstand berustte. De bedoeling van de memo was geweest te voorkomen dat scholieren kunnen deelnemen aan evenementen waarbij het coronavirus zou kunnen worden verspreidt. Volgens AP bevatte de memo echter geen enkele verwijzing naar de pandemie.

Maandag voegde het ministerie eraan toe dat het niet zal tornen aan het recht op onderwijs en het recht van alle scholieren, ook meisjes, om deel te nemen aan culturele, artistieke en sportieve activiteiten. Van de 2,6 miljoen meisjes in Afghanistan gaan er 2,2 miljoen niet naar school. Een op de drie Afghaanse vrouwen is analfabeet.