Winteruur, behalve voor de allerjongsten: hoe zorg je ervoor dat kinderen ook een uurtje langer slapen?

Terwijl heel wat mensen uitkijken naar het uur extra slaap dat in de nacht van zaterdag op zondag bij de overstap naar de wintertijd hoort, zien veel ouders er tegenop. Voor hen gaat het winteruur vaak gepaard met kinderen die denken dat de dag om 5 uur ’s ochtends begint. Hoe kan die overgang vlotter verlopen?

De gemiddelde volwassene heeft na het terugdraaien van de klok hoogstens enkele dagen last van slaapproblemen, maar een beter afgestelde biologische klok zorgt ervoor dat kinderen meer moeite hebben om aan de veranderingen te wennen. Slaapcoach Karen Claes gelooft daarom dat het nuttig kan zijn om als ouder op die verandering te anticiperen en enkele dagen voor het terugdraaien voor de klok bedtijd al met een kwartier te verlaten. Het verlengde weekend - en voor sommigen de herfstvakantie - biedt dit jaar mogelijkheden om daar wat later mee te beginnen dan anders. “Als je voor die aanpak kiest, is het wel belangrijk om ook maaltijden en dutjes wat op te schuiven. Op die manier kunnen kinderen aan het winteruur wennen.”

Bij de omschakeling naar het winteruur is het volgens Claes ook belangrijk om aan de klassieke avondrituelen vast te houden. Kinderen zijn sterk gebrand op structuur, waardoor hun gewoontes houvast kunnen bieden wanneer hun biologische klok ontregeld raakt. Het vertrouwde voorlees- of knuffelmoment kan zo een functie krijgen die verder gaat dan het versterken van de band tussen ouder en kind.

Ann Suetens, kinderslaapcoach bij Bedtime Bandits, bevestigt dat en beklemtoont dat jonge mensen erg verschillend op de wintertijd kunnen reageren. Volgens haar is er niet één zaligmakende oplossing die voor iedereen werkt en is het belangrijk om de aanpak op de behoeftes van het kind af te stellen. Als een peuter of kleuter vroeg wakker wordt en daarom overdag moe is, heeft het volgens haar bijvoorbeeld geen zin om het een dutje te ontzeggen. “Het klinkt misschien contradictorisch, maar slaap doet ook slapen. Uitgeruste kinderen dommelen ‘s nachts makkelijker in.”

Ondanks de verschillende noden van kinderen, zijn beide coaches het er wel over eens dat bepaalde methodes altijd een positieve invloed op slaappatronen hebben. Zo gelooft Claes sterk dat het bij de overgang naar het winteruur belangrijk is om de schermtijd net voor het slapengaan tot een minimum te beperken en waarschuwt ze dat suiker het moeilijk maakt om rust te vinden. Die ‘klassiekers’ worden volgens haar belangrijker dan ooit wanneer het bioritme van kinderen op de proef gesteld wordt.

De tips van de slaapcoaches kunnen kinderen helpen om de overgang te vergemakkelijken, maar voor sommigen zullen ze niet volstaan om alles onmiddellijk vlot te laten verlopen. Zondag zullen er ongetwijfeld baby’s, peuters en kleuters zijn die veel vroeger wakker worden dan hun ouders zouden willen. Voor ouders met kinderen die sowieso vroeg wakker worden, kan dat ene uur wel degelijk een groot verschil maken.

Claes zegt daarover dat het geen zin heeft om aan hen te vragen om zestig minuten langer in bed te blijven, zij weten immers niet wat het winteruur precies is. Zij roept ouders om tijdelijk een evenwicht te zoeken tussen wat praktisch haalbaar is en wat kroost nodig heeft, de meeste kinderen zijn immers binnen de week al gewend aan het uurverschil. De slaapkamer goed verduisteren en een ochtendwandeling maken kan in de tussentijd helpen om moeilijke slapers aan de situatie te laten wennen.

Een lichtpunt voor ouders die dit weekend met de verstoorde slaappatronen van hun kinderen worstelen, is dat de Europese Commissie nog steeds debatteert over een mogelijke afschaffing van de winter- en zomertijd. Tot die tijd kunnen volwassenen die moeite hebben met de teruggedraaide klok net als kinderen op hun suikerconsumptie letten en hun schermtijd voor het slapengaan beperken. De occasionele borrel die volgens sommigen voor een betere nachtrust zorgt, blijft dan weer beter exclusief voorbehouden voor meerderjarigen.