Winterstorm in Noord-Amerika: ‘We waren ingepakt in veel lagen kleren en dekens, maar het was gewoon niet genoeg’

Een ijzige winterstorm heeft Noord-Amerika volledig in zijn greep en kostte al aan minstens 26 mensen het leven. Voor velen zat er weinig anders op dan kerst door te brengen in een koud huis zonder stroom of in hun ingesneeuwde wagen.

In Buffalo zijn de inwoners doorgaans wel een pak sneeuw gewend, ze zijn er zelfs trots op dat ze extreme winterse omstandigheden kunnen doorstaan. Maar de zware storm die nu de regio teistert, tart alle en ieders verbeelding. Honderden mensen zaten vast in hun auto’s of konden hun door sneeuw bedolven huis zelfs niet meer uit. Minstens drie mensen kwamen om in Erie County, in sommige gevallen omdat de hulpverleners hen gewoon niet op tijd konden bereiken. De wegen waren bedekt met zo’n dik wit tapijt dat zelfs sneeuwploegen ze niet konden vrijmaken.

“Dit kan weleens de ergste storm worden in de geschiedenis van onze gemeenschap”, zegt bestuurder Mark Poloncarz van Erie County. “Een die zelfs nog heviger is dan de beroemde sneeuwstorm van ‘77.”

Hulpverleners waren zaterdagavond nog bezig om mensen uit hun auto’s te redden die er al sinds vrijdag in vast zaten. Elders veilig onderdak vinden was voor vele mensen geen optie. Er zat weinig anders op dan zich zo goed en kwaad mogelijk voor te bereiden op een nacht thuis zonder stroom. In één geval moest een arts een vrouw via de telefoon door haar bevalling loodsen en haar zus instructies geven om de baby ter wereld te brengen.

Reisverbod

Meer dan 25.000 mensen in het gebied rond Buffalo zaten vanaf zaterdagmiddag zonder stroom, zegt Poloncarz. Hulpverleners hebben tussen vrijdag en zaterdag minstens vijftig mensen uit huizen en auto’s gered, onder wie een klein kind.

Wat niet hielp waren chauffeurs die het reisverbod negeerden, toch in de wagen kropen en strandden in de sneeuw. Gevolg: wegen die werden vrijgehouden voor noodverkeer en hulpdiensten raakten zo alsnog geblokkeerd, vertelt Poloncarz.

De ongebruikelijke duur van de storm voedde enkel zijn verwoestende impact. Hevige winden dreven sneeuwhopen van meer dan een meter hoog aan, portieken en geparkeerde voertuigen werden bedolven. In de zwaarst getroffen gebieden zoals Buffalo, Cheektowaga, Lancaster en Williamsville kwam twee derde van de hulpverleners zelf vast te zitten. Naarmate de kou toenam en de nood erger werd probeerden hulpverleners dan maar te improviseren en met sneeuwploegen mensen veilig naar schuilplaatsen te brengen.

“Iedereen zegt: ‘Oh, je komt uit Buffalo, je bent dit allicht gewend’”, vertelt inwoner Tommy Bellonte (37), die zich een weg baant uit zijn huis om bij de buurman te checken. “Maar hier kun je niet aan wennen.”

Negatieve records

Op zijn hoogtepunt zette de storm 1,5 miljoen huizen en bedrijven zonder stroom. Het zou gaan om een ‘bomcycloon’ met hoge winden, versterkt door een botsing van luchtmassa’s. Velen zagen daardoor ook hun reisplannen verstoord en moesten Kerstmis noodgedwongen doorbrengen zonder warmte, elektriciteit of het gezelschap van familieleden.

Temperaturen doken in de centrale, zuidelijke en oostelijke Amerikaanse staten zwaar onder het vriespunt. De kou zorgde op sommige plaatsen in het land voor absolute negatieve records op kerstavond, onder meer in Baltimore, Maryland, waar de temperatuur tot -22 graden Celsius daalde, en in Bluefield, West Virginia, waar de thermometer tot -23 graden zakte.

Sommige bewoners van de kustgebieden in New York City moesten op hun beurt wel noodgedwongen hun huis verlaten. De storm leidde daar tot zware overstromingen bij het Rockaway-schiereiland bij Queens. Kelderappartementen liepen volledig onder water.

Zeker 26 doden werden toegeschreven aan de storm. Een dozijn kwam om bij verkeersongelukken in vier staten. In Castleton werd een 51-jarige vrouw gedood door een vallende boom. In Chicago overleed een 54-jarige man aan onderkoeling. In Houston stierf een dakloze die probeerde een vuurtje te stoken om zich warm te houden.

Terwijl de kou haar greep verstevigde, openden steden en gemeenten warme schuilplaatsen in brandweerkazernes en gymzalen van scholen, en zochten inwoners onderdak, sommigen nadat ze een nacht in hun onverwarmde huizen hadden doorgebracht, ineengedoken onder dekens en in het donker rond open haarden.

Na een dag zonder stroom probeerden Shantel Moncrief (24) en haar man dit weekend in hun appartement in het zuiden van Nashville te slapen, gehuld in truien en dekens. Maar het bleek te koud om ook maar een oog dicht te kunnen doen en dus verhuisden ze om twee uur ’s nachts naar hun auto, waar ze de verwarming op maximum zetten. Tegen zes uur ’s ochtends reden ze door naar het huis van haar moeder. “We waren helemaal ingepakt in megaveel lagen kleren”, vertelt Moncrief. “Maar het was gewoon niet genoeg.”

Vluchten geannuleerd

Bijna achtduizend Amerikaanse vluchten werden zaterdag verstoord door de storm, meldt FlightAware, een website die vluchtgegevens bijhoudt. Op La Guardia Airport in New York werden zaterdag meer dan vijftig vluchten geannuleerd. Voor reizigers zat er weinig anders op dan kerstavond op de luchthaven of in nabijgelegen hotels door te brengen.

Misty en Dan Ellis kwamen met hun tienerkinderen om drie uur ’s nachts aan op de luchthaven om in te checken. Uren later werd hun vlucht geannuleerd. Het gezin besloot een auto te huren en bereidde zich mentaal voor om naar hun huis in Nashville te rijden. Een trip van liefst veertien uur rijden. Een dure affaire, zei Dan Ellis, om er meteen aan toe te voegen dat hij het ervoor over had. “We zullen tenminste thuis zijn, samen, voor Kerstmis.”

Terwijl zaterdag de duisternis viel in het westen van New York en de temperaturen nog lager werden, moesten duizenden nutsbedrijven en ploegers weer een lange nacht werken om de stroom te herstellen en de wegen vrij te maken. Met de voorspelling dat de sneeuw zal aanhouden, waren de winkels leeg en was het meestal stil op straat. Voor degenen die nog buiten waren in de gevaarlijke omstandigheden leek thuis een wereld weg, hoe dichtbij ook.

Frank Anderson (50) zat zaterdag in zijn grote witte pick-uptruck voor de tweede keer vast in de diepe sneeuw sinds hij zijn dienst als gevangenisbewaarder had beëindigd. Hij droeg zijn werkjas en had alleen een reservetrui op de achterbank. Hij probeerde zijn truck weer aan de praat te krijgen, maar tevergeefs: de banden tolden op het ijs. Twee kilometer verder wachtten zijn vrouw en drie kinderen op hem om Kerstmis te vieren.

“Ik ga kerst met mijn geliefden missen”, zei hij terwijl hij de verwarming hoger zette. Zijn truck stond in het middag van de weg, met rondom niets anders dan meters en meters sneeuw. “Ik ga door dit weer niet naar huis lopen. Als ik hier moet slapen, dan is het maar zo.”