Walter Van Steenbrugge, de advocaat van een arts die vrijgesproken werd in het euthanasieproces, wordt gedagvaard door René Stockman, de topman van de Broeders van Liefde. Volgens euthanasiepionier Wim Distelmans kadert de wending in een nieuwe, conservatieve wind die door het land waait.
Wat vindt u van de dagvaarding?
“Ze geeft mij een onbehaaglijk gevoel. De jongste maanden zie ik een conservatieve reflex ontstaan in ethische dossiers. Vanuit bepaalde hoek worden dingen gelanceerd om artsen op het terrein af te schrikken, zodat ze niet zouden ingaan op vragen naar euthanasie. Joris Van Hove (de uitvoerende arts die werd vrijgesproken in het euthanasieproces en nu opnieuw een proces riskeert, ADB) bevestigde enkele weken geleden dat hij zich meer geremd voelt om euthanasies uit te voeren, zeker bij mensen die een psychische achtergrond hebben. Andere collega’s zeggen het ook. Ze zijn bezorgd om al die demarches.”
Doet het gerecht niet gewoon zijn werk?
“Uiteraard, maar ik vraag me af welke krachten hier allemaal spelen. Dit lijkt een politieke afrekening van de euthanasiewet. Een aantal mensen zien de wet liever afgeschaft, zeker als het over euthanasie gaat omwille van ondraaglijk psychisch lijden. Daar ging het assisenproces rond Tine Nys over.”
Stockman beschuldigt Van Steenbrugge van laster omdat hij zich vragen stelt bij de totstandkoming van het proces. Heeft u ooit gemerkt dat er vanuit de katholieke kerk druk is gezet?
“Ik heb het gevoel dat er iets gebeurd is dat moeilijk uit te leggen valt. Dat er vanuit een zekere hoek – ik vermoed christelijk geïnspireerde mensen of mensen die een principieel probleem hebben met euthanasie – mensen werden beïnvloed. Meerdere bronnen bevestigen dat ook. Het is niet normaal hoe een zaak die eerst jarenlang geseponeerd was dan toch terug weer geactiveerd en naar assisen wordt gestuurd. Er moet iets gebeurd zijn achter de schermen. Van Steenbrugge heeft me gezegd dat hij over getuigen beschikt die dat kunnen bevestigen.”
Intussen eist CD&V dat ethische hervormingen rond euthanasie en abortus in de formatie worden opgenomen.
“Dat verontrust mij. Ik geef drie lezingen per week, onder meer bij christelijk geïnspireerde verenigingen. Het draagvlak bij hen voor euthanasie, ook bij dementerenden, is enorm. Bij de rest van de bevolking ook. Acht op de tien Vlamingen vinden dat mensen met dementie recht hebben op euthanasie. Op leif.be hebben 80.000 mensen al onze petitie ondertekend.”
“Als ik zie hoe ethische dossiers voor CD&V een breekpunt zijn in de formatie, dan maak ik me zorgen. De CVP van vroeger sloot akkoorden af op regeringsniveau waarin stond dat ethische dossiers zelfs niet besproken mochten worden in het parlement. Zoiets mogen we niet laten gebeuren. Mijn oproep aan de paars-groene partijen is duidelijk: zet jullie principes niet opzij.”
Ook voor CD&V-voorzitter Joachim Coens zijn ethische kwesties principieel. Is het niet logisch dat hij daarvoor strijdt?
“Natuurlijk. Maar als die principes gebruikt worden om een regeringsvorming te blokkeren, dan vind ik dat weinig democratisch. Zeker als je ziet dat diezelfde partij ook het Vlaamse budget van de netwerken palliatieve zorg met 6 procent terugschroeft. Ik denk niet dat ik paranoïde ben als ik zeg dat er een opvallende conservatieve wind waait.”