Wie is Eva Kaili, het gezicht van ‘Qatargate’? ‘Ze kwam naast me zitten in een debat over Qatar, dat vond ik heel gek’

Designertassen vol cash en een verhuis van een Brussels appartement naar de cel... Het verhaal van Eva Kaili (44), tot deze week vicevoorzitter van het Europees Parlement, leest als het script van een tv-serie. Wie is deze it-girl, die vroeger furore maakte als tv-presentatrice en nu verwikkeld is in een groot corruptieschandaal?

In haar appartement werden luxehandtassen vol geld gevonden, taferelen die je normaal alleen aantreft bij drugsbaronnen, zo verklaarden de speurders aan de krant Le Soir. De val van de Griekse Eva Kaili slaat in als een bom. In totaal werd al zo’n 1.5 miljoen euro aan cash in beslag genomen.

Kaili werd vorige week vrijdag gearresteerd nadat haar vader in een chic Brussels hotel op heterdaad betrapt was met een koffer propvol briefjes van 50 euro. Samen met de Italiaan Pier Antonio Panzeri (67), een voormalig Europees Parlementslid en oprichter van de mensenrechten-ngo Fight Impunity, lijkt Kaili de spil te vormen in een corrupt netwerk van Europese politici die zich lieten omkopen door Qatar.

Ook de partner van Kaili, Francesco Giorgi, een medewerker bij de ngo van Panzeri, werd gearresteerd in Brussel. In de woning van Kaili en Giorgi werd zo’n 150.000 euro cashgeld gevonden. Het koppel trouwde in 2020 en heeft een dochter van 2 jaar.

Iedereen in Brussel is onthutst door het schandaal. De Nederlandse Europarlementariër Sophie in ’t Veld (D66) is “er misselijk van”, zo meldde de Volkskrant afgelopen dinsdag.

Nieuwsanker

Kaili’s ondergang komt even onverwacht als de manier waarop ze pijlsnel opklom van nieuwsanker tot toppolitica. Ze studeerde architectuur in Thessaloniki, al bracht ze haar studie nooit in de praktijk. In de plaats daarvan presenteerde ze vanaf 2004 het nieuws op MEGA Channel, de eerste Griekse commerciële tv-zender.

Dankzij haar nationale bekendheid wordt ze opgepikt door PASOK, de Griekse sociaaldemocraten. In 2007 ruilt ze de nieuwsstudio in voor het Griekse parlement. Maar haar snelle opmars in de Griekse politiek wordt haar door de ouderwetse mannelijke garde van Griekse socialisten niet altijd in dank afgenomen. Die nemen de destijds 26-jarige vedette niet altijd serieus.

In 2011, in volle financiële crisis, weigert Kaili toenmalig Grieks socialistisch eerste minister George Papandreou te steunen. Op een meeting over de kwestie zou een vertrouweling van de premier een seksistische opmerking gemaakt hebben over Kaili’s uiterlijk. Even lijkt het erop dat ze eigenhandig de Griekse regering zal doen kapseizen, maar uiteindelijk bedenkt ze zich. De kwestie wordt breed uitgesmeerd in de Griekse pers en dikt haar status als beroemdheid alleen maar aan. Ze is een favoriet doelwit van de roddelpers, paparazzi wachten haar op als ze naar het strand gaat.

In dezelfde periode wordt ze regelmatig gefotografeerd aan de zijde van de Grieks-Russische miljardair Ivan Savvidis in blitse nachtclubs in Thessaloniki. Savvidis is een dichte vertrouweling van Russisch president Vladimir Poetin, hij was zelfs parlementslid voor de partij van Poetin.

In 2014 ruilt ze Athene in voor Brussel en ze maakt al snel naam als Europarlementslid. Het vooraanstaande magazine over Europese politiek Politico zet haar op een lijst van ‘Europarlementsleden met de grootste invloed’. Ze profileert zich als voorvechter van nieuwe technologieën als artificiële intelligentie en cryptomunten. In januari wordt ze verkozen als een van de veertien Europese vicevoorziters van het Europees Parlement, en wordt verantwoordelijk voor de relaties met het Midden-Oosten.

Kaili is een graag geziene gast op internationale conferenties van cryptobelievers. In een interview zei ze dat virtuele munten ons kunnen beschermen tegen het instorten van het bankensysteem − een controversieel standpunt voor een politica van socialistische stempel.

Maar, zo blijkt: Kaili propt haar rondslingerende honderdduizenden euro’s toch liever in koffers en handtassen dan in bitcoins. Bovendien is dit niet haar enige afwijkende opvatting. Vorige maand stemde ze als een van de weinige socialisten tegen een resolutie in het Europees Parlement die de behandeling van gastarbeiders bij de bouw van de WK-stadia in Doha veroordeelt.

Belgen geviseerd

Het bleef niet bij tegendraadsheid. “Qatar is een voorloper op het gebied van arbeidsrechten”, zei ze bij de stemming. Vlak daarvoor reisde ze − ter gelegenheid van de opening van een EU-missie in Doha − nog naar Qatar, waar ze de minister van Werk en de Qatarese emir ontmoette. Diplomat Magazine publiceerde op 1 november een foto van Kaili op audiëntie bij die laatste, sjeik Tamim bin Hamad bin Khalifa al Thani.

Qatarese media pakten maar al te graag uit met het bezoek van de Europese politica. Ze zou er ook voor gepleit hebben om de visumvereisten voor Qatarese burgers op reis naar de Europese Unie op te schorten.

Europarlementslid Lara Wolters, van de Nederlandse PvdA, werd door Kaili in dit verband persoonlijk benaderd met de vraag om haar kritiek op Qatar te matigen. “Ze kwam zelfs naast me zitten in een debat”, zegt Wolters in de Volkskrant. “Dat vond ik heel gek.” In een gesprek vertelde Kaili aan Wolters “met veel verve” dat ze in Qatar was geweest en dat dat zo’n modern land was. Wolters: “Ik dacht: ze heeft zich daar helemaal laten inpakken. En nu denk ik daar natuurlijk steeds aan.”

Toeval of niet: begin december werd de versoepeling goedgekeurd door een commissie in het Europees Parlement. Hoewel Kaili zelf niet in de commissie zetelde, daagde ze toch op om voor te stemmen.

Kaili is niet de enige socialistische politicus die zich mogelijk liet beïnvloeden. Ook de Belg Marc Tarabella, een ander Europarlementslid van de PS, wordt geviseerd door het gerecht. Ook hij zetelt niet in de commissie, maar dook toch op om de visumregeling goed te keuren. Met zijn medewerking voerde het gerecht zaterdag een huiszoeking uit in zijn woning. En ook het kantoor van een medewerker van een andere Europese PS-politica, de Belgische Marie Arena, werd vrijdag doorzocht door de politie.

Ondertussen werd Kaili door het Europees Parlement ontzet uit haar vicevoorzitterschap. Eerder werd ze al uit haar partij gezet. Haar advocaat reageerde tegenover een Griekse tv-zender dat ze geen smeergeld uit Qatar zou hebben ontvangen.

De Griekse antiwitwasautoriteiten bevriezen ondertussen alle bankrekeningen, kluizen en bedrijven gelinkt aan Kaili, die van haar partner en haar ouders.

Haar kompaan Panzeri is oprichter van de in Brussel gevestigde ngo Fight Impunity. Deze organisatie zou strijden tegen de straffeloosheid van mensenrechtenschendingen. In de woning van de Italiaanse socialist en vakbondsman werd ook 600.000 euro cash gevonden. In Italië werden vrijdag Panzeri’s vrouw en dochter opgepakt wegens vermeende betrokkenheid bij witwaspraktijken.

Afgelopen donderdag, ten slotte, vroeg het Europees Openbaar Ministerie (EPPO) om de parlementaire onschendbaarheid van de Griekse sociaaldemocrate op te heffen, zodat ze kan worden vervolgd. Kaili zou − in een zaak die los lijkt te staan van Qatargate − hebben gefraudeerd met EU-geld. Het gaat om de vergoeding voor Europarlementariërs, en dan in het bijzonder de vergoeding voor haar assistenten, meldt het EPPO.