‘We willen de leerkracht ondersteunen en zo de kwaliteit verhogen’: pedagoog Pedro De Bruyckere

Wat gaat het centrum precies doen?

De Bruyckere: “Gelijkaardig aan wat kenniscentra in landen zoals Nederland en het VK al doen: het bestaande onderzoek uit binnen- en buitenland hertalen naar de praktijk zodat ze daar weloverwogen keuzes kunnen maken. Daarnaast zal het ook de gaten in het onderzoek aanvullen als het onderwijsveld aangeeft dat daar nood aan is. We doen dat onderzoek niet zelf, want we hebben al veel kenniscentra in ons land die goed werk leveren. Als er een nood is, zullen wij dat onderzoek uitbesteden aan de instelling die die nood het beste kan invullen.”

Zitten scholen wel te wachten op een centrum dat hun vertelt hoe ze het moeten aanpakken?

“In het onderwijs is er niet één methode die werkt. Net zoals bij medicijnen willen we daarom bijsluiters meegeven: wat kan werken, wanneer, waarom, en welk effect kan je verwachten? Die info bestaat al, maar is soms nog moeilijk te vinden tussen de veelheid aan onderwijsthema’s. Leerkrachten willen vooral lesgeven en dus niet te veel tijd verspillen aan dat zoekwerk. Tegelijk merken we dat scholen de stap naar zo’n evidence-informed benadering, zoals deze manier van werken heet, veel vaker willen zetten.

“Onze bedoeling is om alle informatie op één onafhankelijke plaats te centraliseren, met een strenge controle op kwaliteit, zodat leerkrachten en schoolteams zelf geïnformeerde keuzes kunnen maken en vergelijken ook mogelijk wordt. De professionaliteit van de leerkracht blijft dus cruciaal. We verplichten niemand om op een bepaalde manier les te geven, maar willen de leerkracht ondersteunen en op die manier de kwaliteit verhogen. De pedagogische begeleiding is hier ook intensief bij betrokken, zodat er een gemeenschappelijke taal ontstaat tussen hen en de leerkrachten.”

Kunnen leerkrachten dan met al hun vragen bij het centrum terecht?

“Hoe het centrum concreet zal werken, moeten we nog vormgeven. In sommige landen probeert zo’n kenniscentrum alle vragen te behandelen, in andere landen zoals Nederland moeten onderzoekers aantonen hoe ze weten dat het thema leeft in de praktijk. Er zijn tal van buitenlandse voorbeelden waarop we ons kunnen inspireren, maar het zal geen exacte kopie zijn.”

Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA) belooft 2,5 miljoen euro startkapitaal, boven op een jaarlijks budget van 1,5 miljoen euro. U bent ook rechtstreeks aangesteld door de minister. Hoe zal u niettemin de onafhankelijkheid van het centrum bewaren?

“Op alle mogelijke manieren. Als onderzoek uitbesteed wordt, gaan we alle nodige kwaliteitscontroles uitvoeren. In de raad van bestuur zetelen behalve vertegenwoordigers van de onderwijskoepels ook onafhankelijke experts. Niemand vanuit de politiek. En voor mezelf: de eerste stap is dat ik stop als lesgever bij Arteveldehogeschool, om geen schijn van belangenvermenging te hebben. Natuurlijk zijn er nog altijd bepaalde vormen van onderzoek of methodes die ik liever heb. Maar die voorkeuren gaan op geen enkele manier zichtbaar zijn. Onafhankelijkheid zit ook voor een stuk ingebakken in die evidence-informed benadering: je somt de voor- en nadelen op, maar de feitelijke keuze laat je aan de praktijk.”

Is dit centrum de oplossing voor de tanende onderwijskwaliteit?

“Mocht er één magisch middel bestaan, had ik dat al lang gezegd. Maar kan dit helpen? Ja. Als ik ervan uit zou gaan dat het niet zou helpen, zou ik er ook mijn tijd de komende jaren niet aan besteden. Kan dit het alleen oplossen? Dat verwacht niemand. Die belofte zou van hoogmoed spreken. Maar het feit dat alle spelers in het onderwijsveld hier hun tijd en energie in willen steken, geeft mij goede hoop.”