We leggen onszelf wel smartphoneregels op, maar dat zijn de verkeerde regels

Een smartphonediëtist, professor. Hoe komt u erbij?

“Als je met overgewicht kampt, probeer je dat eerst in je eentje aan te pakken: gezonder koken en af en toe een eindje lopen; dat hou je niet vol, en dan ga je groepsstructuren volgen, zoals Start to run, of Dagen zonder vlees; en als dat niet werkt, ga je naar een diëtist, die een diagnose stelt en één of twee elementjes aanpakt – en zie: dat werkt. Bij digibesitas is het net zo. Eerst leg je jezelf regeltjes op die je niet volhoudt, daarna ga je groepsregels volgen, bijvoorbeeld op school of in het bedrijf, maar dat is ook niet zaligmakend. Welnu: met mijn boek probeer ik de rol van diëtist te vervullen. Je moet een diagnose krijgen van hoe jij met technologie omgaat, pas dan kan je gepast ingrijpen. Noem het zelfinzicht.”

Ach, smartphoneverslaving, dat is toch iets van tieners?

“We gebruiken het woord ‘verslaving’ veel te snel, zeker als het over tieners gaat. Kijk, tieners besteden veel tijd aan hun smartphone, dat klopt. Dat is namelijk wat tieners doen: gewoontes kweken, en dat is vaak tijdrovend, maar daarom niet noodzakelijk een probleem. Pas als die tieners een generatie ouder zijn, kan dat tijdrovende aspect een probleem worden – ook op het werk. De generatie 25-35 jaar heeft de meeste problemen met smartphonegebruik. Die generatie zit opvallend vaak met psychische issues, zo vertellen ook dokters mij. Die issues zijn weinig tastbaar en kosten de maatschappij veel geld. Dan moeten we maar eens gaan uitzoeken of die iets te maken kunnen hebben met technologiegebruik, toch?”

Hoe zoekt u dat dan uit?

“De technologieproducenten gooien hun apps die jou inzicht geven in je eigen smartphonegebruik eruit. Ze willen hun businessmodel natuurlijk niet ondergraven. Dankzij onze MobileDNA-app hebben wij nu data van zo’n 8.000 smartphonegebruikers. Dat gaat dan niet alleen over meetbare data, maar ook over de vragen waarmee ze zitten. Daaruit kunnen we veel leren: we kunnen patronen ontwikkelen en nakijken welke patronen werken, en welke niet. Dat is, zo merk ik tijdens lezingen, heel herkenbaar; daarmee heb je bijvoorbeeld op scholen je publiek meteen mee. Een aantal van die bevindingen heb ik daarom concreet gemaakt in mijn boek.”

U zit dus eigenlijk op een bergje goud. Is er veel interesse voor uw data?

“Wel, de bedrijfswereld is natuurlijk zéér geïnteresseerd, maar die boot houden we als onafhankelijke onderzoekers vanzelfsprekend af. Ook vanuit de sociale sector – de ziekenbonden, Welzijn – is er veel interesse. Het zou echter goed zijn als er vanuit de onderwijssector iets meer belangstelling zou komen. Scholen reageren naar mijn aanvoelen nog te ‘binair’ op smartphonegebruik: een totaalverbod, of ‘je mag je smartphone niet tijdens de les gebruiken, hoor’ – wat natuurlijk niet lukt. Terwijl net scholen daarmee zeer bezig zouden moeten zijn, want daar zitten die tieners hun prefrontale cortex te ontwikkelen en te trainen, essentieel voor de volwassene die ze zullen worden.”