Wat met #MeToo als een feminist beschuldigd wordt?

Een onderzoek van elf maanden wees uit dat professor Ronell, die door een collega wordt omschreven als “een van de weinige sterrenfilosofen op aarde” de student “zowel verbaal als fysiek intimideerde”, in die mate dat “haar gedrag ingrijpend genoeg was om de omstandigheden van de leeromgeving van de heer Reitman te wijzigen”. De universiteit heeft Ronell, die ook rond feminisme werkt, voor het komende academiejaar geschorst.

In het rapport van het onderzoek zegt Reitman dat Ronell hem gedurende drie jaar lastigviel. Hij legde tientallen e-mails voor, waarin ze hem onder meer “my most adored one”, “Sweet cuddy baby”, “cock-er spaniel” en “my astounding and beautiful Nimrod” noemde.

De kwestie plaatst feministen in deze #MeToo-tijden voor een prangende vraag: wat als een vrouw zich misdraagt? Het antwoord veroorzaakt aardig wat ophef in delen van de academische wereld.

Boosaardige campagne

Al snel nadat de universiteit haar finale besluit had genomen deze lente, schreef een groep academici uit de hele wereld, onder wie nogal wat feministen, een brief aan het universiteitsbestuur waarin ze de verdediging van professor Ronell op zich namen. Judith Butler, auteur van het boek Gender Trouble en een van de invloedrijkste feministische academici, stond als eerste op de lijst van ondertekenaars.

“We hebben weliswaar geen toegang tot het confidentiële dossier, maar allemaal hebben we nauw met professor Ronell samengewerkt”, schreven de academici in een aanzet van een brief die gepubliceerd werd op een filosofieblog. “We zijn allemaal getuige geweest van haar omgang met studenten, en sommigen van ons kennen de persoon die deze boosaardige campagne tegen haar heeft opgezet.”

Er kwam meteen kritiek op de brief. De focus op potentiële reputatieschade voor professor Ronell en haar krachtige persoonlijkheid doet sterk denken aan de verdedigingsstrategie van veel machtige mannen in het verleden. “We kennen professor Ronell om haar elegantie, haar scherpe intelligentie en haar intellectueel engagement en vragen dat ze behandeld wordt met de waardigheid die iemand met haar internationale standing en reputatie toekomt”, schrijven de professoren.

Reitman, 34 inmiddels en momenteel gastdocent aan Harvard, zegt dat Ronell hem herhaaldelijk kuste en betastte, samen met hem in zijn bed sliep, eiste dat hij in haar bed ging liggen, zijn hand vasthield, sms’en en e-mails stuurde en hem constant opbelde, en weigerde met hem samen te werken als hij niet inging op haar eisen. Reitman is homo en is ondertussen getrouwd met een man. Ronell is lesbisch.

'Op zijn initiatief'

Ronell (66) ontkent de aantijgingen. “Onze communicatie – die Reitman nu seksueel grensoverschrijdend noemt – ging tussen twee volwassenen, een homoseksuele man en een lesbische vrouw, die een Israëlische afkomst delen en een voorliefde voor een bloemrijk en campy taalgebruik dat voortkomt uit onze gedeelde academische achtergrond en gevoeligheden”, schreef ze in een verklaring aan The New York Times. “Dit soort uitwisselingen kwam er vaak op zijn initiatief, hij reageerde erop en moedigde het aan, en dat in de loop van drie jaar.”

Twee jaar nadat hij van New York University was afgestudeerd met een PhD diende Reitman een klacht tegen zijn voormalige promotor in wegens seksuele intimidatie, seksuele aanranding, stalking en vergelding. In mei verklaarde de universiteit haar schuldig aan seksuele intimidatie, maar sprak ze haar vrij van de andere aantijgingen.

Reitmans advocaat, Donald Kravet, zegt dat hij en zijn cliënt werken aan een rechtszaak tegen NYU en professor Ronell en momenteel hun opties bekijken.

De manier waarop zowel Reitman als Ronell hun ervaringen beschrijven, doet sterk denken aan andere #MeToo-verhalen. Reitman herinnert zich dat hij bang was voor de professor en de macht die ze over hem had en dat hij vaak meeging in gedrag dat hij als agressief ervoer. Ronell beweert dat Reitman wanhopig naar haar aandacht en steun hengelde.

Rode vlag

De problemen begonnen volgens Reitman in de lente van 2012, nog voor hij officieel aan zijn opleiding begonnen was. Ronell nodigde hem uit om een paar dagen met haar in Parijs door te brengen. Op de dag dat hij arriveerde, vroeg ze hem om in haar slaapkamer poëzie voor te lezen terwijl ze een middagdutje deed. “Dat was voor mij al meteen een rode vlag”, zei Reitman. “Maar ik dacht ook: oké, je bent hier nu, we gaan geen scène maken.”

Toen, zei hij, trok ze hem in haar bed. “Ze legde mijn handen op haar borsten en duwde zichzelf – haar kont – in mijn kruis”, zei hij. “Ze kuste me, kuste mijn handen, kuste mijn borst.” ’s Avonds vond een gelijksoortige scéne plaats.

De volgende ochtend confronteerde hij haar ermee. “Ik zei: kijk, wat gisteren gebeurd is, was niet oké. Jij bent mijn promotor”, zei hij in een interview.

Terug in New York ging dat gedrag door, zei hij. Toen orkaan Sandy toesloeg in oktober 2012, kwam Ronell naar zijn appartement omdat bij haar de stroom het begeven had. Hij zei dat ze hem ondanks zijn bezwaren overtuigde om in hetzelfde bed te slapen. Daar betastte en kuste ze hem elke dag gedurende een hele week, zei hij.

“Professor Ronell ontkent ten stelligste alle aantijgingen van seksueel contact”, schreef Ronells advocaat Mary Dorman aan de onderzoekscommissie. Volgens Ronell verbleef ze maar twee nachten bij Reitman na de orkaan, op zijn verzoek.

Het rapport concludeerde dat er onvoldoende bewijzen waren om Ronell schuldig te verklaren aan seksuele aanranding, ten dele omdat er geen getuigen waren van de gebeurtenissen in zijn appartement en in haar kamer in Parijs.

In de daaropvolgende semesters moest Reitman naar eigen zeggen bijna elk weekend gedurende lange sessies met Ronell samenwerken, vaak in haar appartement. Ronell uitte herhaaldelijk haar affectie voor en verlangen naar hem, blijkt uit e-mails die Reitman aan The New York Times bezorgde.

“Ik werd wakker met lichte koorts en keelpijn”, schreef ze op 16 juni 2012 in een e-mail na de trip naar Parijs. “Ik zal hard mijn best doen om je niet te kussen – tot de keelkwestie veilig is. Het uitstel valt me zwaar.” In juli schreef ze hem een korte e-mail: “Tijd voor mijn middagzoen. Mijn beeld tijdens meditatie: we zitten op de zetel, je hoofd in mijn schoot, ik aai je voorhoofd, speel zachtjes met je haar, sus je, hoofdpijn weg. Ja?”

Ronell vertelde de onderzoekscommissie dat ze er geen idee van had dat Reitman zich zo ongemakkelijk bij de situatie voelde, tot ze het onderzoeksrapport las.

Wraak

Reitman beweerde ook dat Ronell wraak nam als hij over haar gedrag klaagde, bijvoorbeeld door weinig inspirerende aanbevelingsbrieven te schrijven, waardoor zijn kansen op een baan verminderden. Maar volgens het onderzoek waren de aanbevelingsbrieven “vergelijkbaar met die voor andere studenten” en sleepte hij wel degelijk twee assistentenbanen in de wacht.

Ronell en sommigen van de mensen die haar steunen gebruiken de bekende trucs om haar belager in diskrediet te brengen: waarom kwam hij pas zo laat met zijn verhaal, en waarom leek hij zo intiem met Ronell als hij zich zogezegd ellendig voelde? Misschien, suggereerde Ronell, was hij gefrustreerd omdat hij gewoon niet slim genoeg was. “Zijn grote probleem was dat hij niet coherent schreef en niet helder kon argumenteren”, zei Ronell in januari 2018 tegen de onderzoekers.

Diane Davis, voorzitter van de faculteit Retoriek aan de University of Texas-Austin, die de steunbrief voor Ronell ook ondertekende, zegt dat het haar en haar collega’s vooral stoort dat Reitman gebruikmaakte van Title IX – een wet die vrouwen moet beschermen en dus een feministisch instrument is – om een feminist neer te halen.

“Ik steun natuurlijk Title IX en wat de #MeToo-beweging probeert te doen en hun inspanningen om misbruik aan het licht te brengen en te voorkomen, waarvoor ze een vorm van gerechtigheid zoeken”, schrijft ze in een e-mail. “Maar precies om die reden is het zo teleurstellend dat die ongelofelijke energie voor gerechtigheid omgedraaid en tegen zichzelf gericht wordt, wat volgens velen van ons in deze zaak gebeurt.”

Onterecht

Title IX, een wet uit 1972, moest een einde maken aan een lange geschiedenis van seksuele intimidatie en aanranding van vrouwen op school, zegt Dana Bolger, medeoprichter van Know Your IX, een vereniging die studenten vorming geeft over hun Title IX-rechten. “Ik zou stellen dat het grootste deel van de Title IX-zaken gaat over de bescherming van mannelijke slachtoffers tegen mannelijke geweldplegers, of van vrouwelijke slachtoffers tegen mannelijke geweldplegers”, zegt ze.

John Beckman, een woordvoerder van de universiteit, schreef in een verklaring aan The Times dat de NYU meevoelt met Reitman. Maar, stelt hij ook, “gezien de snelheid, de ernst en de grondigheid waarmee we op de klacht hebben gereageerd, zouden we het niet terecht vinden als hij nu een miljoenenschadevergoeding zou eisen”.

Zowel Ronell als Reitman vinden dat ze onterecht in dit #MeToo-verhaal figureren. Reitman stelt dat het nooit zijn bedoeling is geweest een soort publieke figuur te worden in een nationaal debat over gender, en dat zijn klacht van voor #MeToo dateert. “Het komt niet voort uit #MeToo.”

In maart 2018 klaagde Ronell dat Reitman er blijkbaar van geniet “mij te vergelijken met de meest uitgesproken voorbeelden van roofdiergedrag van Hollywood-mogols die er een gewoonte van maken achter hun vrouwelijke sterren aan te gaan”.