Wat de burgemeester kan leren van de minister-president

Het échte nieuws, dat inzicht verschaft, staat niet altijd op frontpagina's of in ronkende krantentitels. Soms zit het verscholen in drie droge zinnen in een hoekje van de krant. Dat was het geval op zaterdag 20 juni 2015, de dag nadat Antwerps burgemeester Bart De Wever had deelgenomen aan het breken van de islamitische vasten in zaal Roma in Borgerhout.

De Wever was er op uitnodiging van de Vereniging voor Ontwikkeling en Emancipatie van Moslims, en werd gespot door een journalist van Gazet van Antwerpen. In het verslag dat die schreef, op pagina 35 in de regionale pagina's, stond een passage die meer zegt over de N-VA-voorzitter dan alle dure en geleerde artikels die over hem en zijn ideologie zijn verschenen: "Burgemeester Bart De Wever was ook van de partij. Dat er pers aanwezig zou zijn, wist hij niet. Hij had dan ook geen zin in een reactie."

Laat deze drie zinnen even tot u doordringen. De burgemeester van Antwerpen kan een uitnodiging om Iftar te vieren niet afslaan, maar zijn kiezers hoeven dat niet zonodig te weten te komen. Het gooit nieuw licht op de uithaal van De Wever naar het katholiek onderwijs: het gaat hem niet zozeer over "de ziel" van onze colleges, hij wil vooral zijn achterban laten voelen dat hij "het gepamper" van die moslims niet zal dulden.

Historische speech

Dat het anders kan, dat de N-VA kopstukken heeft die níét bang zijn van de islamofobe grondstroom, die wél politieke moed hebben, toonde Geert Bourgeois nauwelijks een maand later.

Op 11 juli 2015 was de Vlaamse minister-president ook uitgenodigd om de islamitische vasten te breken. Hij dook niet weg voor de journalisten, maar maakte van de gelegenheid gebruik om een historische speech te geven.

Bourgeois blikte terug op de vele bijdragen die moslims in de loop der tijden aan onze samenleving hebben geleverd. De migranten van vijftig jaar geleden, sprak de minister-president plechtig, "bouwden mee aan de welvaart van het naoorlogse Vlaanderen. Ondertussen, vijftig jaar later, zijn Vlaamse moslims actief in alle geledingen van onze maatschappij. Kortom, Vlaamse moslims zijn een inherent deel van onze Vlaamse natie. 11 juli is ook uw feestdag."

Ziedaar het grote verschil tussen De Wever en Bourgeois: de eerste is van hooggestemde intellectueel veranderd in een electorale opportunist (een beetje zoals Rik Torfs veranderd is van een vrije intellectueel in een militant van de katholieke zuil), de tweede is op koers gebleven als keurige, inclusieve Vlaams-nationalist. De Wever weet hoe hij verkiezingen moet winnen, Bourgeois is een staatsman en weet dat een staatsman soms tegen de eigen achterban moet ingaan - in januari stelde hij op een nieuwjaarsreceptie van de Vlaamse Volksbeweging zelfs luidop de vraag: "Heeft de Vlaamse Beweging niet nagelaten de hand te reiken aan nieuwkomers?"

Het is niet de eerste keer dat Bart De Wever op gespannen voet leeft met een bepaalde gemeenschap in zijn stad. Iedereen herinnert zich zijn uithaal naar voorganger Patrick Janssens toen die zich namens het stadsbestuur had verontschuldigd voor de hulp die de Antwerpse politie had geboden bij de deportatie van Joodse burgers tijdens de Tweede Wereldoorlog. "Gratuit", vond De Wever, wat hem op scherpe kritiek kwam te staan. Wat later bood hij zelf zijn excuses aan en "ging hij door het stof", zoals Michaël Freilich van Joods Actueel het onlangs nog in een interview met deze krant formuleerde. En zie: vandaag is De Wever de beste vriend van de Joodse gemeenschap.

Er is dus nog hoop.

À propos, in datzelfde interview was Freilich erg kritisch voor ultra-orthodoxe scholen die nog te veel kinderen afleveren "zonder de juiste kennis" - ultra-orthodoxe Joden in Antwerpen sturen jongens en meisjes naar aparte scholen, waar onder meer seksuele opvoeding en evolutietheorie niet op het programma staan. Vraag: zou De Wever daar ooit even hard naar durven uit te halen als naar het katholiek onderwijs deze week?