Opnieuw krijgt de westkust van de Verenigde Staten een extreme hittegolf en bosbranden te verwerken. In vergelijking met dezelfde periode vorig jaar is intussen dubbel zoveel droogte in het land. En dan was de zomer van 2020 al de droogste ooit voor het zuidwesten van de VS.
Eenentwintig dagen. Zo lang is de zomer meteorologisch gezien al bezig. In onze contreien ging dat nog niet gepaard met veel goed weer. Aan de westkust van de Verenigde Staten en Canada daarentegen kregen ze op diezelfde periode al drie keer een hittegolf te verwerken.
Volgens de Amerikaanse Droogtemonitor kampt intussen de helft van het land met droogte – in de westelijke staten is dat zelfs 93 procent. Ter vergelijking: op hetzelfde moment vorig jaar heerste er officieel op 25 procent van het grondgebied droogte, zo meldt CNN. De cijfers zullen de komende maanden nauwlettend in het oog worden gehouden. Volgens de Wereld Meteorologische Organisatie (WMO) was de periode tussen juli en september vorig jaar immers “de heetste en droogste voor het zuidwesten van de Verenigde Staten”.
Dat de droogte toeneemt, is niet verbazingwekkend. “Verschillende rapporten bevestigen inderdaad de tendens dat langere periodes van droogte vaker voorkomen, samen met bijhorende bosbranden”, zegt klimatoloog en geograaf Samuel Helsen (KU Leuven).
‘Nog nooit voorgevallen’
Twee weken geleden nog zorgde een zogenaamde hittekoepel voor ongeziene temperaturen in het noordwesten. Vooral Canada zag records sneuvelen. In het stadje Lytton sneuvelde het absolute Canadese temperatuurrecord met 49,5 graden Celsius. “Vooral dat laatste is speciaal”, zegt Helsen. “Dat er links en rechts eens een dagrecord gebroken wordt, kan altijd gebeuren. Maar als er absolute temperatuurrecords sneuvelen, dan spreek je over zaken die nog nooit zijn voorgevallen.”
Het onderzoeksproject World Weather Attribution (WWA) bereikte afgelopen week dan ook de weinig verbazingwekkende conclusie dat de klimaatverandering de hittegolf van twee weken geleden 150 keer waarschijnlijker had gemaakt. De wetenschappers vergeleken de temperaturen van eind juni en begin juli met historische gegevens sinds het begin van de jaren 1800. Al blijkt uit die data ook dat de hittegolf, zelfs met de huidige temperatuurstijgingen door de klimaatverandering, een gebeurtenis was die zich waarschijnlijk slechts eens in de duizend jaar zou voordoen.
De hittegolf toen was het gevolg van een zogenaamde hittekoepel. Datzelfde fenomeen – waarbij een hogedrukgebied hete lucht vasthoudt en als het ware tegen de aarde drukt – vindt ook nu plaats, zij het iets zuidelijker.
Opnieuw zorgt dat voor recordtemperaturen. In Las Vegas werd het vorige record van 47,2 graden Celsius geëvenaard. Ook in Death Valley was dat het geval. Net als in augustus 2020 klom het kwik er tot 54,4 graden Celsius. Om dat in perspectief te plaatsen: het vorige record was tachtig jaar oud. Het nieuwe record wordt meteen geëvenaard.
Verkoelingsruimtes
Niet alleen de cijfers bewijzen dat de zomers steeds heter worden op de warmste plek in de VS. De bewoners voelen het zelf ook. “De eerste twintig zomers waren een briesje”, zegt Gary Bryant die al dertig jaar in Death Valley woont aan de Amerikaanse krant The New York Times. “De laatste tien zomers waren daarentegen een stukje zwaarder.”
Het absolute record van 56,7 graden Celsius uit het begin van de twintigste eeuw – ook in Californië gemeten overigens – zal wellicht niet gebroken worden. Al twijfelen wetenschappers sinds enkele jaren aan die meting.
Als gevolg van de aanhoudende hitte richtten verschillende steden verkoelingsruimtes in. In de stad Sacramento deelt het stadsbestuur zelfs motel-vouchers uit aan families met kinderen en ouderen die geen airconditioning hebben, zo schrijft The New York Times. Opvallend is dat die verkoelingsruimtes dit jaar al voor de derde keer open gaan. Vorige zomer moest dat ook drie keer gebeuren, zij het toen gedurende een hele zomer. De eerste keer gebeurde dat al eind mei. “Dat was een eyeopener voor hoe de zomer zou verlopen”, zegt Daniel Bowers, verantwoordelijke voor de noodplannen van de stad aan diezelfde Amerikaanse krant.
Dat zulke noodplannen geen onnodige luxe zijn, bewees de hittegolf in het noordwesten enkele weken geleden: honderden mensen bezweken toen onder de hitte. Voorlopig blijven zulke berichten uit.
Bosbranden
Intussen woeden er op verschillende plaatsen in de VS ook stevige bosbranden. Volgens lokale media is de lucht op sommige plaatsen zo droog dat het water uit blusvliegtuigen verdampt voor het de vlammen bereikt. In de Amerikaanse staat Arizona kwamen daarenboven al twee piloten om het leven toen een verkenningsvliegtuig van de brandweer neerstortte.
Opvallend is dat ook in Rusland en Griekenland afgelopen weekend bosbranden waren. Toeval? “Goh, dat is moeilijk in te schatten”, zegt Helsen. “Er zijn een aantal droge regio’s die de facto vaker met bosbranden te kampen hebben. Zeker Californië is in de VS de regio bij uitstek voor bosbranden.”
Vorig jaar zagen de staten Californië en Oregon – niet toevallig twee staten waar ook nu bosbranden woeden – de meest destructieve bosbranden uit hun geschiedenis over zich razen. “De WMO schat dat vorig jaar in Californië alleen al 2.000 woningen verwoest werden, wat dan weer zo’n 100.000 mensen heeft doen verhuizen”, zegt Helsen.
