Waarom steeds meer jonge gezinnen kiezen voor een leven in de stad

Er zijn in Vlaanderen nog altijd meer jonge gezinnen die er - eens er een kroost in aantocht is - voor kiezen om het drukke stadsleven in te ruilen voor wat meer groen in de stadsrand of een huisje op het platteland dan omgekeerd, maar die trend is wel aan het keren. Cijfers van de studiedienst van de Vlaamse regering laten zien hoe er in 2015 opmerkelijk minder gezinnen wegtrokken uit de grote steden dan in het jaar daarvoor. In Antwerpen verlieten in 2015 bijvoorbeeld 2.645 gezinnen méér de stad dan dat er bijkwamen. Het jaar daarvoor waren dat er nog 3.248, wat betekent dat de stadsvlucht er daalde met 18,5 procent. In Mechelen en Leuven daalde de stadsvlucht met 22 en 29,6 procent.

Met die cijfers gaat Vlaanderen mee in de trend die in de rest van Europa al langer zichtbaar is. In hippe Scandinavische en Duitse steden als Stockholm, Kopenhagen en Berlijn lopen de stadsparken al langer over van het jeugdige gepeupel. En ook in Parijs en Amsterdam zijn de bakfietspapa's niet meer uit het straatbeeld weg te denken. Volgens Lia Karsten, docente Stadsgeografie aan de Universiteit van Amsterdam, hoeft dat niet te verwonderen. "Stilaan hebben de kinderloze Millennials van de jaren negentig zich ontpopt tot yupps: Young Urban Professional Parents", zegt ze. "Volwassenen voor wie naast de zorg voor hun kinderen, ook hun carrière erg belangrijk blijft."

Bovendien houdt deze generatie een erg strak levensritme aan: werk moet vlot gecombineerd worden met culturele uitstappen, vriendenbezoeken en liefst ook nog wat leuke activiteiten voor de kroost. En dat moet haalbaar blijven. "Jonge moeders hebben geen tijd om uren in de file te staan om van hun werk naar de schoolpoort of de balletschool te rijden."

'Framily'

Ook het sociale netwerk dat de meeste yupps door de jaren heen in de stad hebben opgebouwd, zorgt ervoor dat ze niet erg happig zijn om weg te trekken. "De meeste jonge koppels hebben in de stad waar ze wonen gestudeerd en hebben er een hechte vriendenkring opgebouwd", zegt Karsten. Velen onder hen zijn bang dat een verhuis naar de rand of het platteland gelijk zou staan aan sociaal isolement. "Dat voor deze generatie de vriendenkring zowat de rol van familie heeft overgenomen, maakt het extra moeilijk zich daaruit te onttrekken."

Daarnaast zijn veel jonge stedelingen zich actief met hun status van hippe stadsmus gaan identificeren. "Het leven in de stad wordt gezien als radicaal tegengesteld aan het leven in de rand, waar iedereen leeft volgens het klassieke patroon huisje-tuintje-boompje. Een idee waar de gemiddelde yupp spontaan bij begint te stuiptrekken." Doordat er in de stad veel meer culturele en etnische diversiteit door elkaar heen leeft, zien stedelingen zichzelf als veel minder ingekapseld in 'de burgerlijke moraal' die voor hen het leven in de suburbs karakteriseert. "De diversiteit die eigen is aan de stad is deel van hun identiteit geworden en dat willen ze niet meer opgeven."

Life skills

Tot slot is de jongste generatie ervan overtuigd dat het stadsleven hun kroost heel wat te bieden heeft. "Jonge ouders willen hun kinderen vooral life skills bijbrengen. Hoe ga ik om met diversiteit? Hoe maak ik vrienden? Wat leer ik van kunst?" Daarbij biedt de stad veel meer mogelijkheden: niet alleen is het leven er veel diverser, er is ook meer culturele activiteit en zijn er meer clubs waar kinderen lid van kunnen worden. Kortom: alles om zich zo ruim mogelijk te ontplooien tot een weldenkende volwassene.

Of er dan geen nadelen verbonden zijn aan opvoeden in de stad? Zeker wel, volgens Karsten zitten stadsouders vooral geketend aan één vervelend nadeel: doordat alles in de stad publiek terrein is, kunnen ze hun kinderen meestal niet zomaar laten buiten spelen. "Er moet altijd een chaperonne aanwezig zijn. Daardoor kunnen kinderen de wereld veel minder op eigen benen ontdekken, wat hun onafhankelijkheid kan belemmeren."

Autochtone middenklasse

Daarnaast benadrukt Karsten wel dat deze opwaardering van 'het stedelijke leven' zich specifiek beperkt tot één welbepaalde socioculturele groep: het relatief gegoede, autochtone, gefeminiseerde middenklassegezin. Tegenover de vaak mooie, opgewaardeerde en trendy buurten waar zij zich vestigen, staan nog steeds de stadswijken waarin minder gegoede migrantengezinnen samentroepen, niet meteen uit liefde voor de stad, maar eerder uit financiële overweging. Daarnaast ziet ze in ons land potentieel ook een verschil met Nederland: "In Nederland is het wonen in bepaalde centrale stadsdelen veel duurder dan het wonen in de rand, dat is in België volgens mij anders. Het zou dus ook kunnen dat mensen die daar eigenlijk voor de stadsrand willen gaan, toch maar voor de het centrum kiezen bij wijze van best of both sides."

Daling van de stadsvlucht in cijfers (2014-2015)

- Antwerpen: -18,5 procent

- Hasselt: -31,8 procent

- Gent: -8,8 procent

- Leuven: -29,6 procent

- Mechelen: -22 procent

- Oostende: -30,3 procent

- Kortrijk: -23,9 procent