Waarom oliegiganten Trump smeken in het klimaatakkoord te blijven

Vandaag zou Trump met adviseurs uitmaken of de VS uit het klimaatakkoord van Parijs stappen, één van zijn beloftes. De bijeenkomst was eerder deze week uitgesteld.

Toenemende druk om toch in het akkoord te blijven, zorgt volgens Amerikaanse media voor spanningen en vertraging. Bloomberg meldt een interne memo van Buitenlandse Zaken waarin staat dat ‘Parijs’ “de VS nauwelijks tot iets verplichten”, een sterk argument om er niet uit te stappen.

Dat is ook wat buitenlandminister Rex Tillerson bepleit. Volgens insiders trekt Tillerson, voormalig CEObij ExxonMobil, samen met ‘assistenten’ Ivanka Trump en haar man Jared Kushner het kamp dat in het akkoord wil blijven. Defensieminister James Mattis zou daarbij horen en energieminister Rick Perry zegt Trump “niet aan te raden eruit te stappen". Topstrateeg Steve Bannon en milieuchef Scott Pruitt blijven radicaal tegen.

Maar het kamp van Tillerson krijgt nu steun uit onverwachte maar machtige hoek: de fossiele brandstofindustrie. Eind vorige maand richtte ExxonMobil, het grootste oliebedrijf ter wereld, een brief aan Trump met daarin de smeekbede niet uit het akkoord van Parijs te stappen. Begin deze maand deed een van de grootste steenkoolbedrijven in de VS, Cloud Peak, hetzelfde.

Nu hebben dertien bedrijven waaronder BP, Shell, gas- en elektriciteitsproducenten National Grid en PG&E en de mijngigant Rio Tinto eveneens een brief aan Trump gericht met die boodschap.

Aardgas

De grootste klimaatvervuilers hebben daar een resem redenen voor. Winst is de belangrijkste. De bedrijven zien hoe de omschakeling naar propere energie niet te stoppen is. Zo is China duidelijk van plan de volgende industriële revolutie te leiden en nummer één te worden in groene energietechnologie.

De olie- en gasreuzen ontwikkelen nu zelf meer ‘propere’ alternatieven zoals aardgas en ‘schone steenkool’. In dat verband benadrukken ze dat het akkoord duidelijkheid schept en hen helpt “om competitief te blijven op de groeiende markt van de propere energie".

Doordat het alle landen engageert, garandeert het eerlijke concurrentie en vergroot het de markt voor innovatieve energietechnologie, wat zorgt voor meer jobs en economische groei, zo staat in de brief.

“De Amerikaanse ondernemingen zijn goed geplaatst om hier te leiden en zonder Amerikaanse deelname kan hun toegang tot deze groeiende markten in gevaar komen”, aldus de ondertekenaars.

Wat zwaar doorweegt, is dat het klimaatakkoord aardgas, dat minder schadelijk is dan steenkool, als een overgangsbrandstof ziet en dat ExxonMobil, BP en Shell vandaag stevig verdienen aan die brandstof.

Maar zelfs een deel van de steenkoolindustrie is voor, omdat ze in het klimaatakkoord een manier ziet om technologie voor ‘schone steenkool’, waarbij de schadelijke uitstoot wordt opgeslagen, te pushen en er subsidies voor te vragen.

Cynisch

Ook macht is een motivatie. Wie mee aan tafel zit, bepaalt mee wat er gebeurt en kan dus ook remmen, uithollen en sturen, bijvoorbeeld richting aardgas en subsidies voor de nu nog peperdure ‘schone steenkool’, zo is de redenering.

De meest cynische versie daarvan is dat het akkoord niet bindend is, Trump er door binnenlandse ingrepen toch al voor zorgt dat de VS zijn beloftes niet haalt maar dat een zitje behouden in het klimaatoverleg ondertussen de zakelijke belangen kan helpen. “De bedrijven zijn rationeler dan de president en volgen de economische logica”, zegt expert Mathias Bienstman (Bond Beter Leefmilieu). .

“Ze zien dat duurzame energietechnologie een groeimarkt is en ze dus maar beter meedoen. Tillerson heeft bij ExxonMobil, dat twintig jaar loog over de opwarming, ook gezien dat blijven tegenwerken tot zware schadeclaims kan leiden zoals de tabaksindustrie is overkomen”, aldus nog Bienstman.

Of dat alles Trump doet buigen, is zeer de vraag. Hoe dan ook zou het vier jaar duren om de VS uit het akkoord te schrappen.