Buitenland
Waarom "het meest onderdrukte volk ter wereld" er genoeg van heeft
Niet voor niets noemt de VN ze "het meest onderdrukte volk ter wereld". En nee, het zijn geen radicale moslims die moord en razernij zaaien, maar nationalistische boeddhisten die hen opjagen en vermoorden. Met de nieuwe opstand lijkt het kookpunt van de Rohingya-moslims bereikt.
Meer dan honderd doden en zeker duizend mensen op de vlucht. Dat is de balans van nieuwe gevechten tussen de Rohingya en de veiligheidstroepen afgelopen weekend. De Rohingya spreken zelfs over 800 doden. De rellen ontstonden toen aanhangers van Arakan Rohingya Salvation Army (ARSA), een groep binnen de Rohingya, zo’n 25 politieposten aanvielen in de grensstreek van Myanmar en Bangladesh. Ze gebruikten daarbij messen, explosieven en een zelfgemaakte bom. Zo'n 150 Rohingya probeerde zelfs een legerbasis binnen te dringen. Volgens een AFP-journalist vuurde de politie met scherp op de vluchtende burgers.
Geen rechten, enkel restricties
De Rohingya zijn een etnische, culturele en religieuze minderheid in het overwegend boeddhistische Myanmar. De ruim één miljoen Rohingya leven al eeuwenlang in de westelijke deelstaat Rakhine en zijn al tientallen jaren de verschoppelingen van de regio. Omdat de overheid in Myanmar hen niet erkent als burgers – maar als illegale migranten uit buurland Bangladesh – genieten ze geen rechten en krijgen ze restricties opgelegd. Volgens de laatste berichten van de VN zijn op dit moment meer dan 200.000 Rohingya op de vlucht. 87.000 Rohingya daarvan vluchtten naar de stad Cox’s Bazar in buurland Bangladesh.
In 2012 barstte er in de Rakhine-provincie een golf van geweld los. Rohingya-dorpen werden platgebrand door opgehitste boeddhisten en de bewoners werden vermoord of verdreven. "De resterende Rohingya leven sindsdien in dorpen en wijken die in toenemende mate op getto's zijn gaan lijken. Ruim 100.000 Rohingya belandden in geïmproviseerde vluchtelingenkampen waar ze aan hun lot worden overgelaten", schrijft de VN. "De leefomstandigheden zijn er slecht, ze hebben amper toegang tot gezondheidszorg en kinderen kunnen vaak niet naar school." Ze worden opgejaagd en sommige organisaties zoals International Crisis Group spreken zelfs van etnische zuivering.
Op grote schaal vermoorden en verkrachten
Myanmar ontkent de mensenrechtenschendingen en etnische zuivering in de provincie Rakhine. Volgens de regering gaat het om een legitieme campagne tegen opstandelingen en zijn de beschuldigingen grotendeels verzonnen. "Ik denk niet dat daar een etnische zuivering aan de gang is", zei regeringsleider en Nobelprijswinnaar Aung San Suu Kyi in een interview aan BBC. Dat spreken de Verenigde Naties (VN) tegen. Uit een recent rapport blijkt dat soldaten van het Myanmarees leger Rohingya-moslims op grote schaal vermoordden en verkrachtten. Zo vertelde een vrouw de VN-rapporteurs hoe een soldaat haar acht maanden oude baby de keel doorsneed.
Vorige week donderdag heeft een VN-commissie voor de Rohingya haar finaal rapport voorgesteld. De commissie staat onder leiding van Kofi Annan, oud-Secretaris-Generaal van de VN. Annan vraagt in het rapport aan Myanmar om de Rohingya als burgers te erkennen. Hij wijst ook op het nefaste effect van verhoogde militaire aanwezigheid in de Rakhine-provincie wat immers zorgt voor meer geweld.
"Het kookpunt is bereikt"
Laetitia van den Assum, lid van de VN-commissie, zegt aan NRC Handelsblad: "Als de Rohingya bereid zijn om met simpele messen, stokken en zelfgemaakte handgranaten de professioneel bewapende politie aan te vallen, dan moet hun wanhoop groot zijn. Iemand zei me: dit is geen gewone aanval, dit is een opstand. Het kookpunt is bereikt."
"Het leed van de Rohingya is voor een groot deel te wijten aan de Myanmarese regering", zei de denktank International Crisis Group gisteren in een rapport. "De moslims hebben geen rechten en raken zo gemarginaliseerd." Het VN-rapport vult aan: "Door muiterij zijn de Rohingya zeer vatbaar voor radicalisering. Zo kan een organisatie als Islamitische Staat (IS) mensen rekruteren en dus van het conflict profiteren."
De bloedige vervolging van de Rohingya door boeddhisten is een levensgevaarlijke mix die religieus geweld in landen als Maleisië, Indonesië en Singapore kan ontsteken. Pas later, binnen nu en een paar weken, kan blijken of Aung San Suu Kyi de positie van de Rohingya wil verbeteren. Alleen zo kan de Rohingya, samen met de hulp mensenrechtenorganisaties en de internationale gemeenschap, haar status van "meest onderdrukte volk ter wereld verliezen."
