Blik op BelgiëOlmen
Voorlopig houdt de gunfactor nog stand in ‘miljonairsdorp’ Olmen
En toen was Olmen dankzij de jackpot van de lotto plots bezaaid met (bijna-)miljonairs. Verandert dat de dynamiek van het hele dorp?
Eigenlijk wilde ik hier liever niet over schrijven. Omdat meespelen met de loterij - wat de topman van de Nationale Loterij Jannie Haek ook mag beweren - een vorm van gokken is, en destructief gedrag hul je best niet in een hartig kerstverhaal. Bovendien, sinds Bevergem valt er geen fraaier beeld te schetsen van de grote jackpot dan de scène waarin Danny - magistraal gespeeld door Wim Willaert - vanuit de tuin van zijn met domotica uitgeruste villa naar de lichtjes van de autostrade tuurt. Geld is niet alles.
Toch zit ik al zo’n tien dagen te popelen om naar Olmen te vertrekken. De sint duwde hier nogal een fabelachtig cadeau door de schoorsteen: de jackpot van Euromillions. 143 miljoen euro, gedeeld door 165 deelnemers aan de groepspot van krantenzaak De pershoek, goed voor 866.043 euro elk. Plots wemelt het hier van de (bijna-)miljonairs. Het geld zou intussen op de rekening gestort moeten zijn.
Op de rekening van wie? “Dat is hier al dagenlang het grote mysterie”, zegt Vicky Van Houdt (48), die haar oprit ijsvrij aan het maken is. Een lijst is er nog niet, maar iedereen die we spreken kent wel één iemand die ‘erbij’ is. Verder zijn er enkel geruchten. “Dat er enkele gezinnen bij zijn die het geld heel goed konden gebruiken”, zegt Van Houdt. “En ook een paar die al in een kasteel wonen.” Je hoort wat.
Lees ook
Jannie Haek, topman Nationale Loterij: ‘In Finland heeft de regering gezegd: ‘We hernationaliseren de kansspelen.’ En dat werkt’
Het lijkt me een erg disruptieve gebeurtenis, voor een doorsneedorp met 3.785 inwoners. Het netto-jaarinkomen van de gemiddelde Balenaar - de overkoepelende gemeente - scheelt nog geen duizend euro van dat van de Vlaming, en dat zie je als je Olmen doorkruist. Langs het uitgerekte verkavelingslint staan geen kasten van huizen of dikke carrosserie, het is een egaal speelveld dat nu, door één fortuinlijke trekking, in twee snelheden is opgedeeld. De winnaars en het klootjesvolk - verliezen kan enkel als je meedoet.
De twee mannen die aan De pershoek aan hun sigaret lurken, lachen er eens goed mee. “Voorlopig staan er hier nog geen Lamborghini’s op de markt”, zegt de ene. Een populaire beeldspraak, zo blijkt, want op de Facebook-pagina van Olmen zijn de sportwagens al op diezelfde markt gefotoshopt.
Nog zo’n veelgebruikte metafoor, dit keer aan de kassa van de lokale Carrefour-winkel. “We eten nog altijd boterhammen hoor, geen kaviaar”, doet uitbaatster Nicole Verboven (57) het na. “Ik heb mezelf wel al op de gedachte betrapt, toen iemand met een nieuwe sjakosj binnenwandelde. Zou die gewonnen hebben?” Met die bril wordt hier de komende jaren naar elke opvallende aankoop gekeken.
Gunfactor
Wat doet dat met het sociaal weefsel? Voorlopig ademt het nog euforie. “Hoogstens is er gezonde jaloezie”, zegt Van Houdt. Dat 165 mensen, niet allemaal Olmenaars trouwens, gezamenlijk een paar treden op de sociaaleconomische ladder bestijgen, is net iets sympathieker dan de geboorte van één Coucke-figuur. En zo komt Olmen ook eens positief in het nieuws, zegt ze. Ook vandaag moeten ze weer de journalisten als vervelende vliegen van zich afslaan - twee uit Frankrijk, die met hun Porsche voorlopig nog uit de toon vallen, en ook een Joodse journalist.
Toch zie je het zo voor je, hoe de sfeer hier omslaat en grimmig wordt. Wanneer iemand plots (zonder vergunning) een rijkelijke poolhouse neerpoot, terwijl de buurman de touwtjes met moeite aan elkaar knoopt. Of wanneer de persoon die op de nieuwjaarsreceptie - na een glaasje te veel - opbiecht een winnaar te zijn, maar nadien net zo vrekkig als vroeger het geld niet laat rollen op café. Dan schrapen ze naast het ijs ook de gunfactor van de oprit.
“Ach, ik denk dat er hier te veel boerenverstand aanwezig is. Olmenaars lopen niet snel naast hun schoenen”, horen we bij de lokale kapper, die denkt dat de miljoeneninjectie vooral naar kinderen en kleinkinderen zal vloeien. “Al ontken ik niet: het zou fijn zijn mocht ook de middenstand een beetje mee profiteren.”
Voorspelling van een economische leek: Olmen stevent de komende maanden af op een erg diepe recessie. Want zelfs wie niet ‘erbij’ was, zal weinig uitgeven. Anders eindig je zoals Siska, een middelbare scholier. “Heel de school denkt dat ik de lotto heb gewonnen”, zegt ze een beetje beteuterd. “Was het maar zo.”