Voor het eerst zagen we een glimp van de (radicale) staatsman die Michel kan zijn

Eindelijk, moet zowat het hele parlement hebben gedacht. Voor het eerst bracht premier Michel een speech de naam waardig. Hoe saai, mat en afgemeten zijn State of the Union vorige maand nog was, zo bevlogen, passioneel en gedurfd speechte de premier vandaag. Michel was in het hart geraakt, en dat zag het land. Voor het eerst zagen we een glimp van de staatsman die Michel wel degelijk kan zijn.

Maar die staatsman komt met een radicaal kantje. Dit land staat op een keerpunt. Dat bleek niet alleen uit zijn speech, maar ook uit de rist maatregelen die hij wil nemen. Die blijken, na de eerste euforie van het applaus, plots wel erg ver te gaan. Zo wil de premier de noodtoestand gevoelig uitbreiden, de voorlopige hechtenis verlengen en ieder die een dreiging voor het land vormt een enkelband aanmeten. Dat daarvoor de grondwet grondig moet worden herschreven, lijkt geen probleem te zijn. Dat voor het in hechtenis nemen van Syrië-strijders het tot nader order een rechter is die dit beslist, en niet de regering, ook niet. Desperate times call for desperate measures.

Wat weinigen beseffen is dat daar een zekere prijs voor zal moeten worden betaald. In tijden waarin Facebook en Google uit zijn op onze privacy, geven we die nu te grabbel onder het mom van nationale veiligheid. Moeten we dit erg vinden? Ja en neen. Als de dreiging reëel wordt en IS straks dichterbij komt dan Parijs, wie maalt er dan om privacy? Alleen moeten we goed beseffen dat ook dit een historische beslissing zal zijn, die niet kan worden teruggedraaid. Het terrorisme kunnen we dan misschien wel de baas, de oorlog om onze anonimiteit te behouden, hebben we dan voorgoed verloren.

Daar is, naast de regering, ook een rol voor de oppositie weggelegd. Michel bewees gisteren premier te kunnen zijn van de hele natie, en niet enkel van de meerderheid. In zijn speech school een gulle verwelkoming naar de oppositie om deel te nemen aan het debat én de besluitvorming. Dat leverde luid applaus op bij de oppositie. Zelfs bij PS-rivale Laurette Onkelinx kon er een bemoedigend knikje richting Michel van af.

Maar ook dit welkom van Michel komt met een prijs. Zo zal de oppositie meer dan ooit haar rol moeten spelen om het lik-op-stuk-beleid van Michel binnen de democratische grenzen te houden. Het zou niet de eerste keer zijn dat steekvlampolitiek synoniem wordt voor slechte wetgeving met een beperkte houdbaarheidsdatum.

Voorzichtigheid is dus geboden op een moment waarop daadkracht makkelijk wordt verward met haastwerk. In tijden van rampspoed, zo leert ons het verleden, zijn democratische waarden al snel een makkelijk slachtoffer.