Vlamingen en Walen denken vaak hetzelfde (maar niet over kernuitstap of migratie)

Meer investeringen in openbare diensten, met het openbaar vervoer op kop. Inzetten op gelijke kansen en sociale herverdeling. Meer actie om de koopkracht te beschermen. En ecologische vraagstukken tegelijk met sociale uitdagingen aanpakken. Dat zijn de voornaamste boodschappen die getrokken kunnen worden uit de oefening van Hart boven Hard. De volksbeweging stelde, samen met het Franstalige platform TamTam en een rist middenveldorganisaties, een vragenlijst op. De vragen, die gelezen kunnen worden als concrete beleidsvoorstellen voor de volgende regeringen, werden opgemaakt aan de hand van een aantal thema’s, zoals gezond leefmilieu, sociale rechtvaardigheid of eerlijke belastingen.

Als contrast voor die bevraging aan sympathisanten hield iVox parallel een gelijkaardige steekproef bij 1.600 representatieve respondenten. Het is opvallend om te zien hoe gelijkgezind de resultaten zich laten lezen. De sociologische determinanten of taalverschillen zorgen niet voor een stijlbreuk. “Dat toont aan dat een brede laag van de bevolking hunkert naar een beleid dat hoger inzet op sociale gelijkheid en meer verbindend werkt”, zegt Wouter Hillaert van Hart boven Hard. “Nu worden Vlamingen en Walen, arm en rijk, vaak tegen elkaar uitgespeeld, terwijl deze resultaten aantonen dat er veel minder verschil is in visie dan politiek wordt beweerd.”

Kloof met beleid

Zo is er een opmerkelijk breed draagvlak voor meer investeringen in openbaar vervoer of extra bos. Ook de verhoging van de laagste uitkeringen, en hogere minimumlonen en pensioenen kunnen bogen op een breed draagvlak. Ook een progressieve vermogensbelasting en een Europese minimumbelasting op vennootschappen tonen een grote eensgezindheid tussen de verschillende onderzoeken. “De kloof met het huidige beleid, zeker inzake fiscaliteit, wordt hier toch sterk aangetoond in de cijfers.”

Tegelijk is de kernuitstap – tegen 2025 – wel een bron van divergentie. “Hier zie je dat er vooral in Vlaanderen veel mist gespuid is door bepaalde partijen”, analyseert Hillaert. Maar het opvallendste verschil steekt op in de vragen rond migratie. Waar de sympathisanten van Hart boven Hard pleiten voor een menswaardige migratie (80,2 procent) is dat cijfer bij het brede panel amper 52 procent. “Ik schrik zelf ook wel een beetje van dat cijfer”, geeft Hillaert toe. “Wellicht leeft er angst voor een volledig opengrenzenbeleid, terwijl wij vooral pleiten voor een herwaardering van humanitaire visa en een soepeler hervestigingsbeleid.”

De komende weken ondervraagt de burgerbeweging alle politieke partijen rond haar voorstellen, en op 12 mei kleuren de zes meest gedragen voorstellen mee de grote mars Right(s) Now voor klimaat en sociale rechten voor iedereen. “Met deze voorstellen eisen wij dat die grondrechten terug een evidentie worden.”